Samenvatting bouwconstructies
2. Draagstructuur
• = wisselwerking van zijn verschillende onderdelen
• Opwaartse kracht = neerwaartse kracht
Vlakvormige structuurelementen
• Een plaat
o Een vlakvormig structuurelement waarbij de krachten loodrecht inwerken op
het vlak zoals bv. een vloerplaat
• Schijf
o Een vlakvormig structuurelement waarbij de
krachten werken in het vlak zoals bv. een
draagmuur
--- Hedendaagse techniek die met deze twee elementen werkt zijn de CLT platen ---
• Geschiedenis
o Platen werden verticaal en horizontaal gestapeld in de prehistorie (dolmen)
Lijnvormige structuurelementen
• Een balk
o Een horizontale staaf met (meestal) rechte
lengteas die belast wordt door krachten
loodrecht op de staafas
o Krachtwerking balken:
Bovenaan drukkracht
Onderaan trekkracht
Midden neutrale zone: geen spanningen
o Spanning vermijden!
Steen en beton
• Weerstaan goede druk
• Geen trek (barst)
• Daarom gewapend beton zo geen trekkrachten
• Een kolom
o Een verticale staaf met (meestal) een rechte lengteas, die belast
wordt door krachten in de staafrichting
• Geschiedenis
o Openmaken van structuren: gebruik hout (stammen = kolommen en balken)
o Tempels werden ook gebouwd met balken en kolommen
Egyptenaren: mytsiek
Grieken: schoonheid
Romeinen: macht
o 19 eeuw: staalskelet
e
1
, o 20e eeuw: betonskelet
o 21e eeuw: houtskeletbouw, staalskelet, betonskelet
Boogvormig structuurelement
• Een boog
o Gewelfde constructie
o Overspant een opening
o Vangt de druk van de last erboven op en leidt deze af
o Krachten moeten in boog zitten
o Bestaat uit 1 geheel of is opgebouwd uit meerdere
wigvormige stenen of rechthoekige stenen met wigvormige voegen
o Spatkrachten in constructie opvangen:
Oplegpunten kunnen met elkaar verbonden
worden door een trekstaaf (staal) die de
horizontale krachten opvangt
Of men plaatst zeer dikke steunpunten, of een
brede fundering bv.: romeinse aquaducten
Of om minder spatkrachten te moeten opvangen maakte men in de
gotische periode spitsbogen die op de steunpunten met pinakels
verzwaard werden krachten op de boog gaan recht naar beneden
steunpunten konden veel
• Gewelf
o Een in doorsnee gebogen constructie die een ruimte met rechthoekig
plattegrond overdekt (voor koepel meestal cirkelvormig)
o Zijdelingse druk opvangen door verzwaarde muren, kleinere- of halve
gewelven, hoger opgaande zijruimten of schoorwerk
o Eerste dikke muren en steunberen: materiaal voorzien
o Later slank en elegante spitsbogen: krachten naar beneden overbrengen
• Tongewelf
o Gewelf dat over de gehele lengte dezelfde vorm heeft
o De dwarsdoorsnede vormt een halve cirkel gewelf
vormt halve cilinder
o Duwen tegen elkaar
• Kruisgewelf
o Een kruising van twee tongewelven, assen loodrecht op elkaar
• Koepel
o Wanneer men een boog wentelt om een verticale as ontstaat een koepel
o Spatkrachten opvangen met trekkers of ringbalk
--- Van boog en gewelf naar koepel --- (vb.: pantheon)
2
, • Ideale kettinglijn
o De hangende lijn is in rust (alles onder trek)
o Omgekeerde kettinglijn = alles onder druk
o Gewicht eraan (dus erop) is hogere koepel en krachten naar
beneden!
2.2. De soorten krachten die op een constructie inwerken
• Een puntlast
o Een belasting die aangrijpt op een constructiedeel, waarbij de oppervlakte
van het aangrijpingsvlak klein is in verhouding tot het constructiedeel
o Puntlast heeft…
Aangrijpingspunt
Richting = zin
Grootte
o Belasting wordt samengebundeld in 1 punt
• Een eenparige verdeelde belasting
o Belasting wordt gelijkmatig als een balk verdeeld over een oppervlak
o Te vergelijken met een muur op een funderingszool of een
vloerplaat op een muur of balk = lijnlast
2.3. Spanning in een constructie
• Trekspanning
o Balk buigt door en wordt onderaan langer getrokken aan materiaal
o Sommige materialen kunnen trekkrachten opvangen (staal en hout)
o Beton en natuursteen kan trekkrachten niet opvangen daarom kan
men geen grote overspanning maken (dan moeten we wapening
onderaan plaatsen)
• Drukspanning
o Bovenaan de balk gebeurt het omgekeerde: balk wordt samengedrukt
o Beton en natuursteen: hoge drukkrachten weerstaan geen wapening nodig
o In de overgang van druk- naar trekspanning is er geen normaalspanning
(krachten de lengterichting van de balk) = de neutrale zone
• Schuifspanning
o Krachten in richting balk (breedte en hoogte balk)
o Het gevolg van de vervorming van de balk: bovenaan wordt die dikker,
onderaan dunner
o Krachten opvangen door dwarswapening
• Buigspanning
o Ten gevolge van trek- en drukkrachten zal de balk willen doorbuigen
o Buigspanning vergroot naargelang de afstand van de kracht tot de
steunpunten en is afhankelijk van de vorm van de balk
3
, 2.4. Belastingen op een constructie
• Permanente belasting
o Het eigen gewicht van de constructieve delen (balken, vloerplaten, muren,…)
met de afwerking (chape, bepleistering, tegels,…) belasting wijzigt niet in
de levensduur van het gebouw
• Niet-permanente belasting
o De grootte van deze belasting verandert in de loop van de tijd
o Het gewicht van persoon, meubilair, sneeuwbelasting, windbelasting,
parkeerdaken,…
• Newton, de eenheid van kracht
o 1 N = 1 kg.m/ s²
2.5. Wat bepaalt de structuur van een gebouw
• De bouwplaats
o De samenstelling van de grond
o Locatie van de werf (vrijstaand of aansluitend)
o Wettelijke voorschriften
• De functie
o Privégebouwen
Woongebouw particulier
Woongebouw gemeenschappelijk
o Publieke gebouwen
Handel en horeca
Schoolgebouwen
Overheidsgebouwen
Cultuur, ontspanning, sport
Religieuze gebouwen
Gezondheidszorg
o Industriële gebouwen
Transport
Utiliteitsgebouwen
• De bouwhoogte
o Hoogte zal mede de bouwwijze beïnvloeden
o Hoe hoger hoe complexer de bouwwijze hoe strenger de brandnormen
• De vorm
o Ideeën ontwerpen en de invloed van de opdrachtgever spelen grote rol
• De bouwwijze
o Kan vorm beïnvloeden, maar ook omgekeerd, mogelijke bouwvormen zijn:
Stapelbouw, gietbouw, houtskelet, prefabbouw
• De voorschriften
o Veiligheid
o Gezondheid
o Energiezuinigheid
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper antje3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.