Dit is een samenvatting van alles wat behandeld werd in de hoorcolleges. Alles staat duidelijk in de inhoudstabel, ik leerde dit vak aan de hand van het handboek, de powerpoints en deze samenvatting.
SAMENVATTING HISTOLOGIE
EN FYSIOLOGIE VAN DE
GEWERVELDE DIEREN
,Inhoudsopgave
Hoe leer ik het ................................................................................................................................................ 4
Fysica van de beeldvorming ......................................................................................................................... 31
Inleiding............................................................................................................................................................ 31
Hoorcollege 1 ................................................................................................................................................... 31
Lenzen en lichtstralen ................................................................................................................................. 31
Bouw en werking van de lichtmicroscoop (deel 1) ..................................................................................... 33
Hoorcollege 2 ................................................................................................................................................... 36
Bouw en werking van de lichtmicroscoop (deel 2) ..................................................................................... 36
Van golvenmodel (terug) naar geometrische optica ................................................................................... 36
Diffractie en interferentie ........................................................................................................................... 36
, Resolutie van een microscoop .................................................................................................................... 37
Het electromagnetische spectrum .............................................................................................................. 38
Fysiologie ..................................................................................................................................................... 56
1. Circulatie ...................................................................................................................................................... 56
Plaatsen van uitwisseling: de noodzaak van circulatie ................................................................................ 56
Diversiteit aan circulatiesystemen .............................................................................................................. 56
Het circulatiesysteem van vertebraten ....................................................................................................... 56
Inzoomen op het zoogdierhart .................................................................................................................... 58
Bloedvaten: bloedsomloop en bloeddruk ................................................................................................... 58
Het lymfevatenstelsel.................................................................................................................................. 59
Cardiovasculaire ziektes .............................................................................................................................. 59
2. Excretie & osmoregulatie ............................................................................................................................. 60
Osmoregulatie ............................................................................................................................................. 60
Stikstofhoudende afvalstoffen .................................................................................................................... 61
Excretiesystemen ........................................................................................................................................ 62
3. Spijsvertering................................................................................................................................................ 64
De behoefte aan voeding ............................................................................................................................ 64
De verwerking van voedsel ......................................................................................................................... 64
Het spijsverteringsstelsel bij zoogdieren ..................................................................................................... 65
Evolutionaire adaptaties van spijsverteringsstelsels bij vertebraten .......................................................... 67
4. Zenuwstelsel ................................................................................................................................................. 69
Structuur en evolutie van zenuwstelsels ..................................................................................................... 69
Vertebratenhersenen .................................................................................................................................. 70
Opslag en organisatie van informatie ......................................................................................................... 72
Aandoeningen van het zenuwstelsel........................................................................................................... 73
5. Gasuitwisseling ............................................................................................................................................ 74
Enkele basisbegrippen................................................................................................................................. 74
,Gasuitwisseling in verschillende milieus ..................................................................................................... 74
Kieuwen bij vissen ....................................................................................................................................... 74
Longen bij vertebraten ................................................................................................................................ 75
Controle van de ademhaling bij mensen ..................................................................................................... 77
Ademhalingspigmenten .............................................................................................................................. 77
Aanpassingen aan duiken en hypoxie ......................................................................................................... 77
,Hoe leer ik het
Documenten:
• Ppt’s + notities
• Leidraad
• Samenvatting
• Handboek: Junqueira’s functionele histologie
• Practicums
• Alle extra doc vd werkzittingen
Studiepunten: 9
,Histologie
Prof. dr. M. Van Steenberge
Technieken
Weefselvoorbereiding
• Fixatie (legt het metabolisme stil)
• Inbedding (in parafine)
• Snijden
• Kleuren
• Monteren => “preparaatje”
Lichtmicroscopen
Vooral gekleurd è soms n mogelijk è weefsels/ cellen dood
Oplossing : 2 methodes
• Fasecontrast
• interferentiecontrast
Kleuringen
• HE
• PAS
• Giesma
,Epitheelweefsels
• Bedekt lichaamsopp. & inwendige holtes
• Bescherming onderliggende weefsels
• Regulatie v opname & afgifte stoffen
• 1 of meer lagen met intercellulaire verbindingen
• 3 soorten:
o Endoderm è ademhalingsorganen & spijsverteringskanalen
o Ectoderm è huid, mond, neus & anus
o Mesoderm è rond de lichaamsholten & bloedvaten
Epitheelcellen
Struct. die rol spelen bij samenhang epitheelcellen:
• Zonula occludens
o Voorkomt passief transport tss cellen door
(n sterk)
• Zonula adhaerens
o Stevige verankering
• Maculae adherentes
o Via koppeling aan intermediaire filamenten
è sterke verankeringspt.
• Nexusverbindingen
o Intracellulaire transportkanalen (vloei &
moleculen)
• Hemidesmosomen è verankerd aan lamina
basalis
Basaalmembraan (basolateraal/abluminaal)
= Dunne grenslaag v extracellulair materiaal dat verbinding vormt tss onderliggend
bindweefsel
à Microscopisch beeld: 3 lagen:
• Dunne lamina basalis
o Lamina densa è centraalgelegen (collageen type IV & proteoglycanen)
o Lamina lucida è ad bovenzijde (glycoproteïne laminine)
• Aansluitende lamina reticularis met collagene vezels
è Allemaal dr epitheelcellen zelf gevormd
Afhankelijk vd plaats ih lichaam è andere opbouw è lamina basalis verschillende functies:
• Hechtende fct
• Filterfct vr uitwisseling v macromoleculen tss epitheel & bindweefsel
• Regulerende fct over celdelingsactiviteit & differentiatie v epitheelcellen (dr binding v
groeifactoren)
,Intercellulaire verbindingen
Ook andere cellen knn tot grotere complexen aaneensluiten dmv:
• Occludensverbindingen (afsluiten intercellulaire ruimten)
o Zonula occludens
§ Stoffen die passeren dr transcellulair transport
• Adhaerensverbindingen (aanhechting)
o Zonula adhaerens
§ Ondersteund dr cadherinen (=transmembrane adhesiemoleculen) ook
cell adhesion molecules die via actinefilamenten verbonden zijn aan
terminal web
o Macula adhaerens
§ Desmogleïnen(=cadherine)hechten aan mekaar è mech. Stabiliteit
• Nexusverbindingen (communicatie)
§ Intermembraneuze eiwitpartikels (=connexon) sluiten op mekaar aan
è communicatiekanaaltjes
Versch. benamingen bij versch. vormen v verbindingen onafhankelijk vd fct.:
• Ronde/puntvormige verbindingen è op 1 pt (macula)
• Bandvormige structuur è rond hele cel (zonula)
• Onregelmatige verbreide verbinding (fascia)
Celoppervlakspecialisaties
• Microvilli
o Uitsteeksels plasmamembraan
o Vergroten opp è stofwisseling
bevorderen
o Bedekt met beschermlaag (=glycocalyx)
o Borstelzoom è actinemicrofilamenten
• Stereociliën
o Microvilli, maar langer & meer vertakt
o Organen met zintuigfct
• Ciliën
o Uitsteeksels opp v epitheelcellen
o Slagbeweging è verplaatst vloei/slijm
o 9x2+2 microtubuli & vast op centriool
• Flagellen
o Ciliën maar langer & ander
slagpatroon
,Classificatie v epithelia
Obv vorm & fct ingedeeld in 2 groepen:
1 Bedekkend epitheel
è 1/meer lagen die lichaamsopp/inwendige holte bekleden
Ingedeeld obv:
• # cellagen
o Vorm
• Eenlagig epitheel è opname/afgifte stoffen vergemakkelijken
o Plaveisel epitheel (plat)
§ longblaasjes
o Kubisch epitheel
§ Afvoergangen v vele klieren
o Cillindrisch epitheel
§ Dunne darm
o Meerrijig epitheel
§ Kernen op verschillende niveaus
§ Grotere luchtwegen
• Meerlagig epitheel è beschermen
o Verhoornend plaveiselepitheel
§ Onderste laag basale cellen è dochtercellen schuiven telkens door
§ Epidermis
o Niet-verhoornend plaveiselepitheel
§ Bovenste laag è levende afgeplatte cellen
§ Inwendige vochtige holtes(mond,vagina,…)
o Kubisch epitheel
§ Zweetklieren
o Cilindrisch epitheel
§ Bindvlies vh oog
o Overgangsepitheel/urotheel
§ Bovenste laag è overkoepelende paraplucellen
§ Urinewegen
Microscopische
fotos:
Plaveiselepitheel Kubisch epitheel Meerrijig epitheel
Afgeplatte cellen Even hoog/breed n alle cellen tot opp
2 klierepitheel
Productie v vloeibaar secreet, ingedeeld obv:
• Bouw, Ontstaanswijze, Secreet & Wijze waarop secretieprod. cel verlaten
Bouw
Eencellige klieren:
Bv. slijmbekercel
Meercellige klieren:
• Exocriene
o Secretoir deel met kliercellen (prod. maken & uitscheiden)
o Klierafvoergang (secreet afgevoerd naar lumen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aurorab10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,99. Je zit daarna nergens aan vast.
