PSYCHOMOTOR DEVELOPMENT,
ASSESSMENT & THERAPY
,Pagina 1 van 64
,1. Algemene inleiding: psychomotorische therapie, motorische beoordeling
1.1. Conceptueel kader van psychomotorische therapie
1.1.1. Definitie van psychomotorische therapie
“Psychomotorische therapie is het systematisch inzetten van bewegingssituaties en lichaamservaringen om de
psychomotorische persoonlijkheid van de patiënt op een positieve manier te beïnvloeden”
In België zijn de meeste psychomotorische therapeuten fysiotherapeuten gespecialiseerd in geestelijke
gezondheid, maar er zijn ook mensen met een achtergrond in lichamelijke opvoeding die een bijkomende
specialisatie in psychomotorische therapie hebben behaald.
Psychomotorische therapeuten gebruiken allerlei bewegingssituaties en lichaamservaringen variërend van
ontspanningstechnieken tot zwemmen en hardlopen.
1.1.2. Basisprincipes van psychomotorische therapie
1.1.2.1. Basisprincipe 1: holistische visie, eenheid van lichaam en geest
− Lichaam en geest zijn met elkaar verbonden
− Continue interactie tussen beide
− Onmogelijk om gezond te zijn in het ene gebied zonder betrokkenheid van het andere gebied
Verschillende domeinen van functioneren (of ontwikkeling bij kinderen en adolescenten):
− Motorisch: sport, lichaam, …
− Cognitief: aandacht, geheugen, intellectuele capaciteiten,
…
− Sociaal-affectief: sociale interactie, emoties, …
De domeinen beïnvloeden elkaar (bv. depressie is ook zichtbaar
in motorisch en cognitief domein)!
1.1.2.2. Basisprincipe 2: continue, wederkerige en complexe interactie
Er is geen één-op-één relatie tussen de verschillende ontwikkelingsdomeinen!
1.1.2.3. Basisprincipe 3: wederkerige relatie tussen lichaam – geest – context
Elk individu bestaat binnen een context (familie en bredere
omgeving), waarvan de therapeutische behoeften kunnen
afhangen. Interventies moeten altijd afhangen van de
context waarin een kind opgroeit.
Een typisch Belgisch kind met handschriftproblemen heeft
misschien therapie nodig, maar dit is misschien niet het
grootste punt van zorg voor een vluchteling die net in België
is aangekomen.
Pagina 2 van 64
, Het is belangrijk om altijd rekening te houden met kind- en
contextfactoren en hun interactie!
Er is een hogere incidentie van ontwikkelingspathologieën in
gezinnen met een lagere sociaaleconomische situatie/status
(SES).
Een pathologie is meestal een mismatch tussen kindfactoren
en contextfactoren.
Heel wat kinderen met ontwikkelingsproblemen werden niet
gestimuleerd om buitenschoolse activiteiten of
sportactiviteiten te ondernemen.
1.1.2.4. Basisprincipe 4: gerelateerd aan ontwikkeling
Je moet heel goed op de hoogte zijn van de
typische ontwikkeling van kinderen om de
vergelijking te kunnen maken en om te weten
of gedrag abnormaal of problematisch is.
Het is bijvoorbeeld normaal voor een 3-jarige
om geen handvoorkeur te hebben, omdat dit
later in de ontwikkeling zal komen.
1.1.2.5. Basisprincipe 5: beweging en lichamelijke beleving als middel
Alles wat met bewegen en onze lichamelijke beleving te maken heeft, gebruiken we als middel . Daarom is het
verbeteren van motorische vaardigheden niet altijd het uiteindelijke doel van therapie.
Psychomotorische therapie is een ervaringsgerichte therapievorm, waarbij we verschillende
bewegingsoefeningen gebruiken om doelen te bereiken.
We zouden bijvoorbeeld samen een brug kunnen bouwen door de kamer. Het ene kind kan meer moeite hebben
met het oplossen van problemen, terwijl een ander kind communicatieproblemen kan hebben met dezelfde
oefening. Omdat de oefening niet de kern is van wat we doen, kunnen we ze gebruiken om verschillende doelen
te bereiken.
1.1.3. Psychomotorisch behandeling
Psychomotorische therapie gebruikt bewegings- en lichaamservaringen als middel om vooraf bepaalde en
specifieke doelen te bereiken, gebaseerd op observatie en diagnostiek.
Er wordt een grote verscheidenheid aan technieken gebruikt: sport, spel, Sherborne , ontspanning, …
Er bestaat een grote verscheidenheid aan indicaties: ADHD, ASS, eetstoornissen, laag zelfbeeld, DCD, …
Pagina 3 van 64
