1.1.1. NORMALE ONTWIKKELING
Er is een toenemende differentiatie, beginnend bij een minimaal aangeboren onderscheidingsvermogen. De
zintuigen zijn tijdens de geboorte onvoldoende ontwikkeld.
Globaal en diffuus basisfunctioneren → eerst de tastzin → dan het gehoor → dan het zicht (=het
belangrijkste bij de ontwikkeling)
Alle zintuigen zijn ontwikkeld uit de tastzin.
- Tastspecificaties reuk, smaak, zien en horen gaan tasten op afstand.
- De tast ontwikkelt zich voor de geboorte door de trillingen, druk en geluiden in de bloedvaten van de
moeder.
Het gehoor is het voelen van geluidstrillingen op afstand.
- De ontwikkeling van het gehoororgaan (embryonaal) gebeurt voor de geboorte
- De ontwikkeling van de reactie van het kind op geluid moet zich verder ontwikkelen, dit kan
gestimuleerd worden door in therapie de trilvoer te gebruiken (Ze horen en voelen stem via trillingen
→ tast koppelen aan gehoor)
Het centrale zenuwstelstel is nog niet volledig ontwikkeld bij de geboorte. Het centrale zenuwstelsel is
namelijk belangrijk bij het horen. De ontwikkeling van het gehoor is bijgevolg pas voltooid op de leeftijd van 13
jaar.
De volledige ontwikkeling is afhankelijk van de myelinisatie.
- De eerste reacties op geluid zijn puur reflexmatig. Deze verdwijnen naarmate de motorische
ontwikkeling onder controle is, dit is afhankelijk van de myelinisatie. Er is toenemende controle vanuit
cortex omdat myelinisatieproces zich telkens verderzet.
- Sensorische zenuwen worden vlugger gemyeliniseerd dan motorische. Het einde van het
myelinisatieproces is rond de leeftijd van 4 jaar. Het einde van het myelinisatieproces van de visuele
uitlopers is rond de leeftijd van 5 maand. De 1ste 4 levensjaren zijn belangrijk voor de auditieve
stimulatie, hoortraining en taaltraining.
o Als we dat niet benuttigen, zullen de hersenen zich niet benuttigen en zal dit ook niet
ingehaald kunnen worden.
Pagina 1 van 75
,Neuronen in de primaire en secundaire visuele en auditieve gebieden ontwikkelen zich niet op dezelfde
manier.
- Visus gaat zich sneller ontwikkelen dan auditieve ontwikkeling voor 4 jaar. Daarom is het belangrijk zo
vroeg mogelijk te starten met therapie.
- Vanaf 4 jaar is er sprake van een zelfde ontwikkelingspeil. → Voor het belang van de auditieve
stimulatie opteren we voor zo vroeg als zo veel mogelijk.
1.2. NIVEAUS VAN PERCEPTUEEL ONTWIKKELEN
Auditieve perceptie is de relatie tussen de auditieve prikkel en de reactie van de menselijke waarnemer
daarop. Als er een geluid is, gaan we dat benutten!
De auditieve perceptie is een onderdeel van de totale perceptie via de zintuigen. We stellen de niveaus van
Piaget voorop.
- Specifiek modale niveau
- Intermodale niveau
- Niveau van de integratie van seriële gegevens
UNIMODAAL NIVEAU
→ Van 0 tot 4 maanden
- Uni = 1 & Modaal = Waarneming
Hierbij gaan de zintuigen onafhankelijk van elkaar gaan ontwikkelen:
- Tactiel-kinetisch: in acht nemen van prikkel → grijpen als fixatiereactie → afzoeken of aftasten (bv.
waarnemen, handje sluiten, aftasten)
- Zicht: zien/opmerken → fixeren → in het oog houden/volgen van de prikkel
- Gehoor: in acht nemen van prikkel (opmerkingsreactie) → fixatiereactie (horen) → vertoevingsreactie
(luisteren)
→ zeer belangrijke basis! (therapie!)
INTERMODAAL NIVEAU
→ van 4 tot 8 maanden
Tussen waarnemingen: verbanden
Er vindt een interactie plaats tussen de verschillende zintuigen:
- Intersensoriële associaties, er is een beginnende samenwerking
o zien en zuigen (bv. papfles zien, zuigbewegingen maken)
o zien en grijpen
o zien en horen
o zien en stemgeven
- Rond de 6de levensmaand gaat het kind
o grijpen naar visueel waargenomen voorwerpen
o geluidsbronnen lokaliseren
o maken van het sociaal oogcontact → begin communicatie
Pagina 2 van 75
, INTEGRATIE VAN SERIËLE GEGEVENS
→ Vanaf 8 maanden
Alle zintuigen zullen samenwerken, er is interactie tussen alle zintuigen:
- Gegevens verwerken met temporeel karakter
o Zintuigprikkels met opbouw in de tijd, kind zal dat herkennen en gaat verbanden leggen
tussen prikkels en dit leren anticiperen.
- Verbanden leggen tussen opeenvolgende prikkels
- Integratie in tijd: anticipatie → kind verwacht een volgende prikkel
o (bij rituelen bv. auto horen, licht gaat aan, ik zie papa → Kind weet wat er gaat gebeuren)
- Dit is de basis voor taalverwerving
- Op de leeftijd van 18 maanden komt de semiotische functie tevoorschijn (ze gaan taal en spraak als
tekensysteem/vorm van communicatie ontdekken):
o Kind gaat zaken opeenvolgend waarnemen en dit leidt tot een optimale ontwikkeling die zich
in de 2de helft van het 2de levensjaar gaat plaatsvinden. Voor de semiotische functie moeten
alle waarnemingsfuncties optimaal ontwikkeld zijn.
1.3. ONTWIKKELINGSVERLOOP VAN DE AUDITIEVE PERCEPTIE
1.3.1. VOOR DE GEBOORTE
De ontwikkeling van de auditieve perceptie start reeds prenataal (vanaf 30 weken zijn er positieve reacties op
geluid).
Op wat gaat de baby reageren?
- Op endogeen geluid (bv cardiovasculair geluid (hoge hartslag moeder → kind ook), darmactiviteit van
de moeder, ademhaling moeder, geluiden afkomstig van de placenta)
o → Geluiden afkomstig uit de moeder
- De stem van de moeder herkennen
- Exterieure geluiden (stijgende of dalende hartslag baby bij laag- of hoogfrequente geluiden
Hoe gaat het reageren?
- Door de extensie van de ledematen (voetjes/armpjes open)
- Door cochleo – palpebrale reflex (oogleden bewegen bij horen van geluid)
- Door oogbewegingen te maken.
Deze reacties nemen toe naarmate de geboorte nadert. Na de geboorte gaat de baby deze geluiden gaan
herkennen en er positief op reageren, wanneer je bepaalde kinderliedjes zong tijdens de zwangerschap gaat de
baby op die liedjes reageren na de geboorte.
1.3.2. EERSTE 4 LEVENSMAANDEN (UNIMODALE FASE)
.
- Ademhalingsreflex: Ademhaling stijgt of vat stil bij geluid.
- Wekreflex: Kind slaapt licht, je gaat een geluid aanbieden en het kind gaat wakker worden
- Mororeflex: Door een akoestische/tactiele prikkel ga je een reactie opwekken (bv. handje vasthouden en het
kindje een beetje laten vallen, dan zal het armen opendoen)
- Cochleopalbebrale reflex: Een vorm van de knipoogreflex waarbij er een samentrekking is van het palpebrale
deel van de oogspier van het oog wanneer een plotseling geluid dichtbij het oor wordt gemaakt.
- Cefalische acoutrope: Rudimentaire reflex richting geluidsbron
Pagina 3 van 75
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper msxxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.