Samenvatting
Samenvatting geriatrie (menswetenschappen)
- Vak
- Geriatrie
- Instelling
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Geslaagd in eerste zit met deze samenvatting! Is een deel van menswetenschappen!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
Voorbeeld 4 van de 64 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
GERIATRIEHOOFDSTUK 1: INLEIDING, DEMOGRAFIE EN PRINCIPES
INLEIDING EN DEMOGRAFIE
De levensverwachting is de voorbije decennia sterk gestegen. Mensen hadden veel kinderen, maar stierven
jong. De dag van vandaag is de levensverwachting sterk gestegen.
Neem het voorbeeld aan Bach. Hij was zelf wees op zijn 9de. Hij had met zijn eerste vrouw 7 kinderen,
waarvan er reeds 4 stierven voor hem. Met zijn tweede vrouw had hij er 13, waarvan er slechts 6 een
volwassen leeftijd bereikten.
Hieronder zie je dat Japan hun levensverwachting hoger verwacht dan dat hun werkelijke cijfers zeggen. Dit wil
zeggen een ONDERSCHATTING van de veroudering. De verwachting (hoge levensverwachting) komt niet
overeen met de werkelijke cijfers (lage levensverwachting).
De totale bevolking in Japan zal ook dalen. Waarom?
- Laag vruchtbaarheidscijfer
- Minimum aan immigratie
- ‘Japanisering’
o Als door de vergrijzing het aantal arbeidskrachten daalt, moet dat volledig gecompenseerd
worden door een hogere productiviteit. De groei is in hoogtechnologische samenlevingen
zoals Japan sowieso beperkt. Japan richt zich meer op toename goederen dan op toename
nakomelingen
o Ze hebben torenhoge overheidsschulden, negatieve rentes en deflatie
o Maar de essentie is de krimpende arbeidsbevolking (meer vergrijzing, minder geborenen)
1
,Je ziet dat er vroeger (1950) veel meer geboortes waren, maar minder vergrijzing, want de mensen werden niet
zo oud. Dat veranderde gelijdelijkaan en men ziet nu dat er meer vergrijzing is in Japan dan geboortes. Dat zie
je ook aan de figuur er naast. We hebben 2,1 kinderen nodig om de bevolking in stand te houden, in Japan ligt
dit cijfers zelf lager.
In Afrika ligt de levensverwachting in 2100 4 keer hoger dan nu.
PRIMAIRE VERSUS SECUNDAIRE VEROUDERING
Het is eigenlijk optimaal (ideale
veroudering) om lang goed te zijn, kort
ziek te zijn en te sterven. Vroeger was dit
dus anders: Toen was er jonge mortaliteit
en werden er maar een paar
uitzonderingen oud. Wij leven nu in een
situatie waar we vroeger en langduriger
ziek zijn.
Longevity (= levensduur) – negatieve signalen:
- Verschil man en vrouw (mannen < vrouwen)
- ‘The dutch anomaly’ (= historisch; Amerika die tegen euthanasie is de levensverwachting zal
daardoor dalen, maar dat is niet zo)
- Nieuwe epidemies (aids, corona niet zo’n groot effect)
- Oost-Europa en Rusland (Uiteenvallen SU meer alcoholproblemen, slechtere gezondheidszorg)
De primaire veroudering wordt door de genen ingeprogrammeerd en bepaalt onze maximale levensduur. Onze
genen maken dat de maximale levensduur van de mens ongeveer 120 jaar is. Vele mensen worden niet zo oud,
omdat er een tweede soort van veroudering bestaat: secundaire veroudering.
Secundaire veroudering is vooral het gevolg van onze levensgewoonten: voeding, stress, te weinig
lichaamsbeweging, ziekte, ongelukken, enzovoort. Secundaire veroudering bepaalt de gemiddelde levensduur.
2
,TRENDS IN ZELFREDZAAMHEID
- Jonger dan 85 jaar
o Uitstel van beperkingen en handicaps, ondanks een toename van chronische ziekten en
beperkingen.
o Bv. ondersteunende technologie, woning, sociaal beleid, openbaar vervoer, minder armoede,
verbetering van condities op kinderleeftijd..
- Ouder dan 85 jaar
o ‘Failure of succes’
Oud maar sukkelaars (pessimistisch)
"Een lang leven is het resultaat van hulp aan een toenemend aantal kwetsbare en
zieke mensen tot op hoge leeftijd, met enorme persoonlijke en maatschappelijke
kosten."
o ‘Succes of succes’
De zorgbehoevendheid neemt niet toe, maar blijft constant (optimistisch)
"Kwetsbare en gehandicapte personen sterven eerst, waardoor de meest robuuste
personen overblijft."
Weinig variatie in zorgbehoevendheid bij de hele oude in vergelijking met ouderen
jongeren dan 90 jaar
NIEUWE EPIDEMIES
- Psychogeriatrie – gerontopsychiatrie (dementie, depressie en delier)
- Orthogeriatrie (val-en fractuurpreventie, osteoporose)
- Oncogeriatrie
- Hart-en vaatziekten
- Diabetes
- Zintuigen (zicht en gehoor)
LEVENSEINDEPROBLEMATIEK
- Ethisch moeilijk
- Grote individuele/familiale variatie
- Babylonische misverstanden
- Arbeidsintensief
- Juridisch onzeker
- Ageïsme: discriminatie op leeftijd
GERIATRISCHE PRINCIPES
Het doel van ouderen wetenschap is om de rode zone te vertragen en samen te drukken, wat een gezond leven
kan verlengen. Jongeren hebben slechts 0 of 1 aandoening. Ouderen hebben vaak meerdere aandoeningen.
Het rode staat voor de complexiteit (aandoeningen) een periode in het leven waarin het risico op
kwetsbaarheid en arbeidsongeschiktheid snel begint toe te nemen
3
, PRINCIPES IN DE GERIATRIE
1. Atypische presentatie van ziekte
o Veel zaken gaan achteruit (vooral lichamelijk)
o Als je onder een bepaalde drempel (30%) komt, kom je in een fase van problemen (door
mobiliteit, cognitie, lever, huid..)
o Bejaarden gaan zich atypischer presenteren dan jonge mensen.
o Een nieuwe ziekte heeft een invloed op het orgaan dat het meest vatbaar is door vooraf
bestaande fysiologische en pathologische veranderingen (the weakest link)
o Hoe presenteren ouderen hen?
Via de 4 i’s of ‘the giants of geriatrics’
Instabiliteit en vallen
Impaired cognition = Verzwakte cognitie
Infecties
Incontinentie
Voor de meeste geriatrische syndromen is de differentiaal diagnose hetzelfde
2. Minder fysiologische reserve: frailty
Jonge mensen hebben veel fysiologsiche reserve.
Ze hebben dat blauw nodig om te functioneren.
Ouderen hebben meer nodig om te functioneren,
ze moeten meer inspanning verrichten om
hetzelfde te bereiken. Ze hebben minder
fysiologsiche reserve
3. Meerdere homeostatische mechanismen kunnen tegelijk belast zijn
4. De basisregel om alles te willen verklaren in de geneeskunde met één ziekte gaat niet op omdat in
Geriatrie symptomen een multifactoriële origine hebben
o Alles in de geriatrie is multifactorieel: Ben je kortademig, dan zijn er daar meerdere redenen
voor)
o In tegenstelling tot de heersende ‘law of parismony’
5. Behandeling en preventie hebben minstens een evengoed effect
o Bv bij het griepvaccin:
Jong: 2 dagen minder ziek
Oud: minder overlijdens
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper msxxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen