Werkcollege 1: inleiding
Ontwikkelingsstoornis versus probleem
• Stoornis
o Langdurig, begint vroeg, vaak langdurige impact/levenslange beperkingen
• Probleem
o Concreet, afgebakend in tijd en ruimte, wordt vaak snel opgelost
Werkcollege 2: gesprekken met ouders en kinderen
Gesprekken met kinderen/jongeren
Luisteren
• Vier niveaus
1. Ik luister selectief en hoor alleen wat ik wil horen
2. Ik luister kritisch of ik het eens ben met de ander of niet (en probeer de ander dan te
overtuigen van mijn gelijk)
3. Ik weet dat iedereen een andere mening over iets heeft maar ga uit van ‘twee weten meer
dan één’
4. Ik ga er vanuit dat ik van iedereen kan leren en verander mijn eigen denkbeelden door het
luisteren naar de ander
Leeftijd
• Stem af op de leeftijd
o Jongere kinderen:
Ø Meer omkadering/uitleg bieden
§ Wie ben je, wat kom je doen…
Ø Tegelijk gesprek voeren en spelen
Ø Korter gesprek (begint bij 10 min en stijgt naar een uur)
Ø Eenvoudiger taalgebruik
Ø Veel non-verbaal taalgebruik
§ Gebaren, voorwerpen…
Ø Open vragen over hoofdonderwerp
Ø Gesloten vragen over details
Ø Ankerpunten aanreiken om te helpen
Ø Extrinsieke motivatie toepassen
§ Aangeven dat ze na het gesprek beloond worden
Ø Afronden als de aandachtg weg is
§ Vanaf 6 jaar pas als ook het onderwerp afgerond is
< 6 jaar
Tussen 6 en 8 jaar
Tussen 8 en 10 jaar
Tussen 10 en 12 jaar
1
, o Oudere kinderen:
Ø Wel info over het gesprek, maar minder over de context
Ø Feedback vragen over het gesprek zelf
§ Wat vond je van het gesprek?
Ø Moeilijkere/abstractere taal gebruiken
Ø Soms minder een gesprek maar meer een debat à andere gesprekstechnieken
gebruiken
Ø Signalen van verzet benoemen
Ø Gesprek beginnen met korte gesloten vragen gevolgd door open vragen over het
hoofdonderwerp om het kind op hun gemak te stellen
Ø Niet teveel doorvragen of dezelfde vragen stellen
Ø Begeleiden in het gesprek
Ø Motivatie
§ 14-16 jaar: hangt af van de belangstelling
§ 16-18 jaar: wederzijdse partij laten blijken
Tussen 12 en 14 jaar
Tussen 14 en 16 jaar
Tussen 16 en 18 jaar
Gesprekken met ouders
Boze ouders
• Boosheid serieus nemen
o Oprechte emotie à begrip tonen
• Regie1 behouden
• Geef je professionele grenzen aan
o Niet ingaan op de inhoud
o Eigen gevoelens benoemen
o Afstand nemen van het gesprek
o Deëscalatie
Ø Vb. nieuwe afspraak maken
Ongeïnteresseerde ouders
• Toon begrip
o Soms spelen er andere zaken waardoor ze ongeïnteresseerd lijken
• Informeer hen over het kind
o Recht op eerlijke en volledige informatie
• Zoek naar gemeenschappelijk belang
Perfectionistische ouders
• Spreek waardering uit
o Het is goed dat ze betrokken zijn
o Wel duidelijk maken wat de gevolgen zijn van te hoge verwachtingen
• Vraag naar concrete verwachtingen
o Wat willen ze exact?
o Bijstellen zodat de verwachtingen realistisch worden
• Stel hun perspectief bij
o Maak alles begrijpbaar en realistisch
1
Beslissingen zelf kunnen nemen. Leiding nemen.
2
,Professionele ouders (zitten zelf in de sector)
• Advies serieus nemen
• Wees duidelijk over de verantwoordelijkheid
o In deze context zijn zij de ouders en jij de professional
• Geef grenzen aan en werk samen
o Je kan tips toepassen, maar geef aan dat je jouw eigen methode en verantwoordelijkheid
hebt
Afhankelijke ouders
• Wees duidelijk
o Duidelijk maken welke beslissing over het kind voor wie is
• Ondersteuning bieden
o Wel info geven, maar de beslissing aan de ouders laten
• Samenwerken
Overbezorgde/beschermende ouders
• Objectieve en eerlijke informatie geven
o Geen dingen achterhouden om ze niet bezorgder te maken
o Valkuil: te veel de positieve zaken benadrukken
• Zorgen erkennen
o Aangeven dat je merkt dat ze bezorgd zijn
o Voorbeelden geven waarom ze niet bezorgd moeten zijn
• Ondersteuning bieden
Verwaarlozende ouders
• In gesprek gaan
• Leg de verantwoordelijkheid van de school uit
o Bij bepaalde zorgen moet de school ingrijpen
• Overweeg doorverwijzing
o Kan anoniem à advies vragen
o Als je ze aanmeldt à zo transparant mogelijk
Ouders uit niet-Westerse culturen
• Taalbarrière aftoetsen
• Wat is ‘goed onderwijs’
o Vb. uw kind slaan is niet verantwoord in onze cultuur
• Toon respect voor de achtergrond en gewoonten
3
, Werkcollege 3: HGD (handelingsgerichte diagnostiek) en HGW (handelingsgericht
werken) + faire diagnostiek
Handelingsgerichte diagnostiek – tabel 2.1 (p. 51-52)
Intakefase
• Informatie verzamelen
o Vraag verhelderen
o Wensen en verwachtingen bevragen
o Klacht analyseren en positieve aspecten
o Probleem analyseren
o Attributies bevragen en maatregelen en effecten beschrijven
o Afstemmen
• Cliëntcontact
Strategiefase
• Reflecteren rond de aanpak
o Fase 1: nagaan welke informatie je op dit moment al hebt
o Fase 2: clusteren van problematische- en positieve factoren van het kind, opvoeding,
onderwijs en bredere sociale omgeving en schat de mate van ernst in
Ø Algemene informatie clusteren
Ø Kindkenmerken clusteren
Ø Contextkenmerken clusteren
o Fase 3: bepalen of er nog meer informatie nodig is of dat je al genoeg weet om de
vraagstelling verantwoord te beantwoorden
Ø Ernsttaxatie
Ø Diagnostisch traject kiezen
o Fase 4: bij besluit dat onderzoek nodig is, formuleer je hypothesen en zet je deze om in
onderzoeksvragen
Onderzoeksfase
• Duidelijk beeld scheppen
o Wat onderzoeken?
o Hoe onderzoeken?
o Onderzoek uitvoeren
o Onderzoeksresultaten verwerken
• Cliëntcontact
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jennableyenberg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.