1. Inleiding
Agogiek hangt samen met heel veel andere disciplines
Psycholog
isch
Filosofisc perspectie
f Agogisch
h
perspec-
perspecti
tief
ef
Economis Sociologi
ch Sociaal sch
perspecti
ef
werk perspecti
ef
Organisat
Juridisch
orisch
perspecti
perspectie
ef Historisch f
perspectie
f
1.1. Wat is agogiek?
Het gaat over veranderingsprocessen in:
Gedrag
Menselijk gedrag
! Moeilijk om het af te bakenen !
Agogen zijn actief op sociaal en psychologisch gebied
Hoe pakken de agogen dit dan aan?
Deskundig
Professioneel
Agogiek = multidisciplinair & multifunctioneel -> niet eenduidig
1
, nieuwe wetenschap/ wordt weinig gebruikt
Demagoog = de agoog die het volk (mis)leidt
1.1.1. Wat is agogiek? – enkele definities
Ten Have (1960)
“deskundige en intentionele beïnvloeding van een (of meer) volwassenen gericht op
verandering die wordt ervaren als welzijnsbevodering”.
agogiek als interventiewetenschap ( -> tussenkomen)
Van Beugen (1970)
“ het komplex van handelingen (interventies) door middel waarvan een dienstverlenend
systeem (‘change agent’, agoog) beïnvloedend inwerkt op sociale processen en sociale
strukturen met het expliciete doel om het welzijn van een cliëntsysteem (individu, groep,
organisatie of gemeenschap) te bevorderen”.
agogiek als interventiewetenschap
Nijk (1978)
- Agogiek gaat om het opheffen van de impasse die ontstaat wanneer “mensen niet,
niet adequaat, (of) niet bevredigend weten te handelen”.
- Geldt voor “de huisvrouw die niet met geld om kan gaan, voor de boer die vastloopt
in de problemen van de moderne bedrijfsvoering, voor de mijnwerker die onthand is
geraakt in de procesindustrie, voor de buurtbewoners die niet weten hoe zijn het –
door anderen wellicht bewust beoogde – verval van hun buurt moeten stuiten”
agogiek als handelingswetenschap ( -> focus op handelen van de mens, zo goed mogelijk
weten hoe te handelen)
Verbiest (1984)
Agogiek is “de hulpverlening aan en vorming en begeleiding van volwassenen”.
Informeel niet-formeel formeel
Spontaan - niet spontaan
Niet hiërarchisch - machtsverhouding
Vb. bij je vrienden vb. school
! begeleiding & vorming
2
, Michielse (1977)
Agogiek is “het beïnvloeden, vormen en opvoeden van (volwassen) mensen” binnen het
welzijnswerk.
Van Gent (1991)
Agogiek is een “bescheiden, wetenschappelijk onderbouwde, bijdrage aan de sociale en
culturele ontwikkeling en ontplooiing van volwassenen” of kortweg als
“volwasseneneducatie”.
KU- Leuven (Wildemeersch)
Agogiek als sociaal leren: “bij sociaal leren gaat het om collectieve leerprocessen van
mensen die proberen oplossingen te zoeken voor de problemen of uitdagingen waarmee ze
geconfronteerd worden”.
Ugent (Bouverne-De Bie)
sociale agogiek is “de wetenschappelijke studie van sociaal werkpraktijken, vanuit een
sociaal-pedagogisch perspectief”.
VUB (Vanwing, Elias)
sociale agogiek is “de wetenschappelijke studie van sociaal werkpraktijken, vanuit een
sociaal-pedagogisch perspectief”.
Enge begripsbepaling Brede begripsbepaling
Agogiek = SW of vormingswerk Agogiek = alles wat te maken
Heeft met het initiëren en/of
Begeleiden van (sociaal-culturele
En/of maatschappelijke) verandering
Door de jaren heen: verschuiving van interventie en beïnvloeding meer en meer naar
het bredere veld van de (sociale en culturele) educatie en vorming
1.1.2. Agogiek en verandering
3
, Agogiek is veranderkunde – agogen zijn veranderingsdeskundigen (maar ook andere
beroepen zijn bezig met verandering)
Gaat om verandering die hernieuwde, betere grip geeft op het leven
Empowerment, emancipatie, (zelf)ontplooiing,…
Agogische verandering: vergroten van de handelingsruimte van mensen (individueel
of collectief) die tot een meer gewenste situatie leidt (voor de mensen zelf)
Verschillende beroepen hebben een agogische dimensie
Agogiek = vergroten van de handelingsruimte van mensen die tot een meer gewenste
situatie leidt voor de mensen
! Dokter heeft ook een agogische dimensie !
Er zijn verschillende soorten veranderingen:
Vervangen
Toevoegen
Niet-veranderen ( -> leren omgaan met de situatie)
Gaat niet over doel of resultaat, maar om het proces
Eerder PROCESgericht dan PRODUCTgericht
Agogische verandering = verandering die hernieuwde, betere grip geeft op het leven
(empowerment, emancipatie, zelfontplooiing).
Agogische verandering is gericht op het vergroten van de handelingsruimte van mensen
(individueel of collectief) die tot een meer gewenste situatie leidt.
1.1.3. Agogiek als woord
Engels => andragogy
Nederland => andragogiek (vs. Pedagogiek)
Agogiek < du Boeuff en Kuiper (1950): agogie = educatie of leiding van opvoeder
Andragogiek < Alexander Kapp(1833): manier waarop volwassen kennis, karakter en
vaardigheden ontwikkelen
Manier waarop we het leven leiden, de dingen doen
Handelingsmogelijkheid
Veranderingspotentieel
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annelinvb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.