Een organisatiestructuur is bedoeld om mensen beter te laten samenwerken, gericht op
strategische doelen. Het is belangrijk om eerst een strategie vast te stellen en dan daarbij de
passende organisatiestructuur op te zetten. De structuur wordt aangepast om de strategische
doelen zo goed mogelijk te halen.
1.1. Wat is een organisatiestructuur?
Samenwerken van mensen vereist het organiseren van de activiteiten die de mensen uitvoeren.
We zetten mensen die met elkaar samenwerken op een afdeling of in een team. We geven aan
wat ze moeten doen en wie hun leidinggevende is. Elk team moet weten wat een ander team
doet. Dit alles wordt vastgelegd in een organisatiestructuur. De definitie verwijst naar een
verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van mensen binnen een
organisatie en geeft het weer hoe de verdeling in teams of afdelingen wordt gecoördineerd
(effectief en efficiënt onderling afstemmen van activiteiten).
Een organisatiestructuur is meer dan alleen een organisatie-indeling. Het betreft de organisatie-
indeling, de verdeling van taken & verantwoordelijkheden & bevoegdheden en de communicatie-
& overlegstructuur.
1.2. Organiseren.
Standaardisatie (toepassen van bepaalde norm of standaard voor het ontwerpen, consulteren,
testen of gebruiken van een product of proces), arbeidsindeling, rationalisatie, specialisatie en
strikte controle van de uitvoering van werkzaamheden zijn de elementen om een organisatie
efficiënt vorm te geven.
Volgens taylor:
- Laat expert product en productieproces ontwerpen & alle handelingen die moeten worden
uitgevoerd noteren in een handboek
- Leid medewerkers op om precies te doen wat er in het handboek staat
- Controleer medewerkers en beloon naar mate waarin ze het werk uitvoeren
1.3. Besturingsfilosofie.
In de besturingsfilosofie leg je de bestuurlijke uitgangspunten van een organisatie vast. Het
bepaalt de wijze waarop het management de organisatie en processen wil sturen. Het betreft de
vorm van organisatie-indeling die het meest geschikt is om de strategische doelen te realiseren.
Het gaat ook over verdelen van bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Het gaat ook over de
stijl van leidinggeven die het best past bij de organisatie.
1.4. De outside-in- en inside-out-benadering
De manier waarop organisaties reageren op externe en interne veranderingen bij het vaststellen
van hun structuur kunnen we in 2 takken verdelen:
- Outside-in-benadering die vanuit de omgeving van de organisatie vooral bepalend is voor de
organisatiestructuur. De ontwikkelingen in de omgeving worden periodiek in kaart gebracht.
Deze benadering zet de dynamiek van de markt, de concurrentie en de kritische
, succesfactoren in het middelpunt van het strategieproces. Het uitgangspunt is dat een
succesvolle organisatie zich voortdurend aanpast aan de kans en bedreigingen in de markt.
- Inside-out benadering: hierbij speelt de organisatie met zijn strategie en kernbekwaamheden
een belangrijke rol in het bepalen van de organisatiestructuur. Hierbij worden de
ontwikkelingen uit de omgeving beoordeeld in relatie tot de eigen strategie en de unieke
kwaliteiten van de organisatie. Unieke en voor de markt relevantie kwaliteiten noemen we
kerncompetenties of kernbekwaamheden. Het uitgangspunt is dat een effectieve organisatie
in evenwicht is in al haar functies.
Organisaties waarin de blik vooral intern gericht is, ontwikkelen een organsatiestructuur
gericht op beheersing en efficiëntie. Het lijkt dan alsof de structuur het doel is, in plaats van
een middel om samenwerking doelgericht te organiseren. Organisaties met een vooral
externe blik hebben de neiging om een organisatiestructuur voortdurend op onderdelen te
wijzigen naar de ontwikkelingen in de markt. Dit gaat ten koste van een goede
samenwerking.
1.5. Mechanistische en organische organisatiesystemen.
- Mechanistische organisatie
Kent een strakke hiërarchische structuur met vastomlijnde taken en weinig vrijheden voor
medewerkers. Alle zaken die een negatieve invloed kunnen hebben zoals de persoonlijke
mening en vrijheden van werknemers worden als inefficiënt betiteld. Alle grote
ondernemingen en overheidsinstellingen bezitten hier kenmerken van.
- Organische organisatie/ organistische structuur
Flexibele structuur die zich kan aanpassen aan veranderingen in de omgeving. Er zijn weinig
formele regels en directe supervisie. Werkzaamheden zijn niet gestandariseerd en
medewerkers zijn goed opgeleid, competent en werken in teamverband. De effectiviteit van
beide is afhankelijk van:
Omgeving: in een omgeving die relatief stabiel is, en zeker voor de publieke sector
(overheidsorganisaties) is een mechanistische structuur het meest geschikt. Voor
ondernemingen in telecommunicatie en ICT is een organische structuur gericht op de
omgeving een noodzaak.
Grootte en processen: in grote ondernemingen spelen hiërarchische structuren en een
functionele organisatie-indeling een belangrijke rol -> mechanistische organisatie
Kleinere ondernemingen zijn flexibeler in structuur en aansturing -> organisch
Ondernemingen die in massa produceren hebben de kenmerken van mechanistische
structuren terwijl ondernemingen met producten in een oplage van kleine series meer
een organische structuur zijn.
Strategie: de strategie speelt de belangrijkste rol in de structuurkeuze. Bij een
mechanische structuur past een strategie als operational excellence (efficiënte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yanaminnaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.