INLEIDING IN DE AFSTUDEERRICHTINGEN
PERSONEELSWERK: HOOFDSTUK 1; ALGEMENE SITUERING HRM-BELEID
ARBEIDSMARKTBELEID (MACRO)
Wat is beleid?
Volgens het woordenboek Van Dale: het onder 1 gedragslijn voor de
verwezenlijking van bepaalde doelstellingen: inkomensbeleid, kabinetsbeleid,
prijsbeleid,..
Andere bronnen en definities via het internet:
o “De manier waarop je met een bepaalde zaak omgaat.
o “Het geheel van maatregelen die de overheid neemt om bepaalde
problemen op te lossen, te verminderen of te voorkomen.”
o “Specifiek (binnen de overheid): het geheel aan opvattingen over te realiseren doelstellingen, tezamen met
de in de tijd uitgezette acties en de daarvoor benodigde middelen om deze doelstellingen te bereiken.
Algemeen: de verzameling al of niet bewust gekozen gedragslijnen.”
o “Het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde middelen en bepaalde tijdskeuzen.”
o “Beleid` is het stellen van doelen, middelen en een tijdpad `in onderlinge samenhang`.
o Liefst zijn plaats en tijd omschreven. Beleid wordt zowel bij de overheid als in het bedrijfsleven gemaakt.
o Overheidsbeleid staat vaker dan bij bedrijven op papier en is bijna altijd openbaar.
o Dit komt omdat overheidsbeleid met openbare financiën betaald wordt en onder democratische controle
moet kunnen staan.”
DE GEMEENSCHAPPELIJKE BEGRIPPEN DIE WORDEN TERUG GEVONDEN IN BOVENSTAANDE DEFINITIES:
o Actie-werkwoorden: verwezenlijken, realiseren, bereiken
o Doelen, doelstelling
o Middelen (geld, materiaal, gebouwen en bovenal ook mensen)
o Tijd
EEN MOGELIJKE DEFINITIE VAN GOED BELEID:
Het adequaat inzetten van middelen* om concrete doelstellingen in tijd te realiseren, via een duidelijk gestelde en
verwachte gedragslijn. (*Onder middelen verstaan we ook: mensen. Er moet dan ook een ‘mensen’-lijk of sociaal
beleid gevoerd worden.)
Wat is arbeidsmarktbeleid
Onderdeel van de economische politiek gericht op beïnvloeding van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. ...
Traditioneel bestaat arbeidsmarktbeleid uit vier onderdelen:
1. Scholing
2. Plaatsing bevorderende maatregelen
3. Werkgelegenheids- en werkervaring verruimende maatregelen
4. Bemiddeling
Belang van werk
o Inkomen o Structuur, inhoud, ritme
o Toekomstperspectief
o Stimuleert groei en ontwikkeling
, o Maatschappelijke aanvaarding
o Sociale contacten
Risico’s van werkloosheid
o Financiële onzekerheid (schulden, huisvesting,..)
o Schuldgevoel, uitsluiting
o Isolement
o Daling van de zelfstandigheid, verveling.
o Demotivatie, vicieuze cirkel
o Negatief zelfbeeld, faalangst, onzekerheid
Soorten werkloosheid
o Structurele werkloosheid
Kwalitatief => mensen: diploma, afstand, mismatch,…
Kwantitatief => jobs: lage loonlanden, wijziging vraag en aanbod,…
o Conjuncturele werkloosheid: ontstaat door onderbesteding
o Frictie werkloosheid: kortdurende werkloosheid die ontstaat bij het zoeken of wisselen van baan
o Seizoenswerkloosheid
o Volledige en tijdelijke werkloosheid
o Verborgen werkloosheid: wordt niet meegeteld in de officiële statistieken
Uitdagingen voor de samenleving
o Financieel-economische crisis
Corona-gevolgen
o Weinig actieve arbeidsmarkt
Kansengroepen/vergrijzing
o Een krappe arbeidsmarkt – mismatch
Knelpuntberoepen
o Een veranderende arbeidsmarkt
Tertialisering: diensteneconomie, A.I.
Mondialisering: lage loon landen
Verantwoordelijken
o Pierre-Yves Dermange (PS), minister van Economie en Werk, FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal
Overleg
o Hilde Crevits (CD&V), Vlaams Minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale Economie en Landbouw,
Departement Economie, Innovatie en Wetenschap
ORGANISATIE (MESO)
Hoe organisaties indelen
o Type dienstverlening (lettend op de producten, diensten of zorg)
o Bron van financiering (commercieel/profit of gesubsidieerd/non-profit)
o Grootte (groot of klein)
o Leeftijd (jong en oud)
o Complexiteit (simpel, 1 team of complex meerdere teams, afdelingen/vestigingen, organisaties)
o Structuur (iedereen gelijk, horizontaal of verticaal)
, o Invloed (democratisch of autoritair)
o Juridisch (nv, vzw, bvba,…)
Wat is een organisatie
o Organisatie’ is afgeleid van het Griekse ‘organon’ = werktuig of middel
o Een organisatie is dus een hulpmiddel om iets te bereiken = doel
o individueel ↔ groep
Organisatiestructuur
Een organigram toont de interne structuur van een organisatie of bedrijf. De werknemers en functies worden
weergegeven door rechthoeken of andere vormen Dit creëert een duidelijke visuele weergave van de hiërarchie en
rang van de verschillende mensen, functies, teams en afdelingen die samen de organisatie vormen.
Organisatie doel en context
HET INDIVIDU
Wat is een medewerker
Het personeel: personele bezetting. Personen die iemand, een bedrijf in
dienst heeft, de gezamenlijke werknemers. De natuurlijke persoon (m-v-x)
die op grond van een overeenkomst van de instelling daadwerkelijk
werkzaam is in de instelling. Hiertoe behoren onder anderen alle personen
met een arbeidsovereenkomst, een tijdelijke overeenkomst of een
detacheringsovereenkomst, evenals waarnemers, externe dienstdoenden,
uitzendkrachten, coassistenten, stagiaires,…
Wat is werk
Het aanbrengen van wenselijk geachte veranderingen in de omgeving door menselijke activiteit. Meerwaarde
creëren, in een arbeidsproces (producten of diensten) werk kan zowel lichamelijk als geestelijk zijn. In economisch
verband spreekt men van arbeid. Omzettten van ‘vrije tijd’ in ‘arbeid’ tegen een betaling of loon. De arbeid wordt
gedaan onder leiding, gezag en toezicht van werkgever onbetaald werk voor derden waarbij geen sprake is van
dwang, wordt vrijwilligerswerk genoemd.
HUMAN RESOURCE MANAGEMENT
De definitie
Het Michigan model
De (basis) HR-cyclus met de 4 functies het
prestatieniveau van de medewerker
beïnvloeden of bepalen.
, Model van Ulrich
o 4 bassisrolen of petten die een HRM-medewerker kan
dragen
o Hij kan dit doen als ‘specialist’ (1 of 2 rollen of
‘generalist’ (4 rollen)
ORGANISATIE: SAMENGEVAT
Impact op de
Managementniveau Bedrijdsfuncties Tijdshorizon HR-functies
organisatie
Lange Termijn Hoog
Strategisch niveau In welke activiteiten is onze Welke mensen zijn nodig in de
organisatie beslagen? toekomst?
Identificatie van de belangrijkste Beleid en projecten voor
prioriteiten langetermijn-HR in
overeenstemming met strategie
Specificatie van het beleid en de
belangrijkste programma's
Tactisch niveau De strategie legt de parameters Uitbouw van een effectieve HR-
vast functie voor het aantrekken,
behouden en ontwikkelen van
medewerkers binnen de
vastgestelde strategie
Verwerven van middelen
Operationeel niveau De dagelijkse uitvoering van de De dagelijkse ondersteuning van
taken de menselijke kan van de
organisatie
Korte Termijn Laag
Figuur 2.5: HR-functies gelinkt aan de drie managementniveau's
HOOFDSTUK 2: INSTROOM
HET WERVING EN SELECTIEPROCES
de voorbereidende fase = bemanproces
Voorbereidende fase