Samenvatting
Samenvatting stem therapie
- Vak
- Stem: therapie
- Instelling
- Thomas More Hogeschool (tmhs)
Samenvatting stem therapie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
Voorbeeld 4 van de 71 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Stem: therapieStem…hoe zat dat nu alweer?
Stem
• Aandrijfkracht (lucht)
• Trillingsbron (stemplooien)
• Resonantieruimte (keelholte, mondholte en neusholte)
Anatomie en fysiologie
→ Het is een golfbeweging
Een stemstoornis
= “…Any time the voice does not work, perform or sound as it normally should, so that it interferes with
communication or anytime you experience foreign sensations in your throat, such as effort or soreness,
during or immediately after speaking”
→ Niet alleen hoe het klinkt, maar ook de activiteiten en participatie (wat kan iemand wel en niet doen
met de stem?)
→ Termen stemstoornis en stemprobleem worden door elkaar gebruikt
Symptomen
• Kan zich op verschillende manieren manifesteren
• Luisteren en kijken naar de symptomen!
• Kijken of het coherent is: wat je hoort, klopt dat me wat je ziet en met wat de cliënt voelt?
Etiologie → meestal een interactie van:
→ Sleutel van de behandeling ligt in het inzicht in het probleem
Labeling en classificatie
• Label
o What’s in a name?
• Classificatie
o Symptomatisch vs etiologisch
o Klinische realiteit = complex!
Diagnostiek
• Anamnese
o Info over activiteiten & participatie
o Info over persoonlijke & omgevingsfactoren
• Perceptuele evaluatie:
o Info over laryngeale functies (stemkwaliteit, luidheid, toonhoogte, adem,…)
o O.a. GRBAS
• Specifieke stemmetingen:
o Info over laryngeale functies (intensiteit, frequentie, kwaliteit, luchtverbruik,…)
o O.a. DSI, AVQI, HNR, F0, …
• Patiëntenoordeel:
o Info over activiteiten en participatie
o O.a. VHI
• Laryngoscopie met stroboscopie:
o Info over laryngeale structuren en functies
1
,Hoofdstuk 1: Stemtherapie: inleiding
1.1 Terminologie
Stemtherapie versus stemtraining
Stemtherapie
= Het proces waarbij een persoon geholpen wordt om te herstellen van een ziekte of letsel, in dit geval
een stemprobleem of stemstoornis.
• Doel: stem terug gezond maken, vorm van revalidatie
• Onderscheid:
o ‘habilitation’: poging om stemmogelijkheden tot een voor de patiënt zo optimaal mogelijk
niveau te brengen
o ‘ ‘rehabilitation’: streven naar het herstel van de stemfunctie
→ Praktijk: combinatie van beide
Stemtraining
• Om een normale, gezonde stem te optimaliseren
• Geen pathologie/ ziektebeeld aanwezig
• Beoogd een stem te ontwikkelen en optimaliseren voor professionele doeleinden
• Stemtraining valt niet onder het paramedische luik
→ Het verschil in het brengen van een zieke stem naar een gezonde toestand of het brengen van een
gezonde stem naar een betere stem
Logopedist versus stemcoach (of vocal coach)
Stemtherapeut
= De logopedist die de stemtherapie uitvoert.
• Engels: ‘vocologist’
= Iemand die de wetenschap en praktijk van steltherapie beoefent.
Stemcoach
• Hoeft geen logopedist te zijn
• Kan ook een zang- of andere professionele stemachtergrond hebben
• Zal doorverwijzen naar logopedist bij twijfelen over gezondheid van stemapparaat
Patiënt versus cliënt, leerling,…
Stempatiënt
= Iemand die stemtraining volgt.
• Krijgt geen ‘behandeling’
Stemcliënt
= Iemand die begeleiding krijgt bij het ontwikkelen of optimaliseren van zijn stem.
Stemmethodes en stemtechnieken
Praktijk: methodes en technieken voor stemtraining en stemtherapie niet strikt gescheiden
• Wel zijn verwachtingen en mogelijkheden van zieke en gezonde stem verschillend
Een techniek
= Een interventiestrategie die met een bepaald doel gebruikt wordt.
Een methode
= Een reeks van oefeningen en technieken die met een bepaalde strategie samengebracht zijn onder
één noemer.
1.2 Indeling stemtherapeutische interventies
Taxonomieën
= Verschillende indelingen en classificaties van stemtherapeutische interventies.
• Doel: beschrijven wat een stemtherapeutische interventie inhoudt, op welke wijze en/of op
welk aspect ze inwerkt
2
,1.2.1 Directe versus indirecte stemtherapie
Indirecte behandeling
• Niet rechtstreeks ingrijpen op de stemfuncties, maar op verschillende
cognitieve, gedragsmatige, psychische en lichamelijke factoren die aan
het stemprobleem gerelateerd zijn
• Omvat: stemopvoeding en counseling
Directe behandeling
• Rechtstreeks werken op componenten van de stemfunctie
• Doel: een (stem)gedragsverandering bekomen en een gezonde manier van stemgeven
bewerkstelligen
• Voornamelijk aanleren van (stem)vaardigheden
1.2.2 Indeling volgens Stemple, Glaze & Klaben
Verschillende stemtherapiemethodes en -technieken → 5 groepen:
• Symptomatische benadering
o Accent ligt op het wijzigen van afwijkende stemsymptomen
o Iemand die met een te hoge stem praat ga je leren minder hoog laten praten
• Hygiënische of etiologische benadering
o Gaat uit van de achterliggende oorzaak die eerder te maken heeft met de stemzorg:
belasting, belastbaarheid
o Bij het wegnemen van de oorzaak verdwijnen de symptomen vanzelf
• Psychogene benadering
o Identificeren en modificeren van emotionele en psychosociale componenten die het
stemprobleem uitlokken en/ of in stand houden
o Werken via counseling, cognitieve gedragstherapie
• Fysiologische benadering
o Trachten de onderliggende fysiologie (respiratie, fonatie en resonantie) van de stemgeving
te optimaliseren
o Werken op de fysiologische basisprincipes: adem, fonatie en resonantie
• Eclectische benadering
o Combinatie van voorafgaande benaderingen
o Je neemt uit elk van de benaderingen iets naarmate de cliënt nodig heeft
→ Meeste patiënten hebben het best baat bij een eclectische benadering
1.2.3 Taxonomie (classificatie) volgens Van Stan et al.
Model → 2 niveaus:
a) Onderscheid op basis van directe en indirecte interventies
o Indirecte therapie
▪ Stemopvoeding
» Uitleggen hoe de stem werkt, wat goed is voor de stem, wat minder goed is
▪ Counseling
» Wat maakt nu dat je problemen hebt met de stem? Heb je stress, …?
o Direct
▪ Musculuskeletaal
» Alles wat te maken heeft met spieren en houding: aanpassingen aan de nek,
orofaciale modificatie (kaakval)
▪ Respiratoir
» Ademsteun, luidheid, …
▪ Stemfunctie
» Alles wat met stemplooisluiting te maken heeft, toonhoogte
▪ Auditief
» Patiënt leren luisteren wanneer het goed is en wanneer niet
▪ Somatosensorische modificatie
» Patiënt leren voelen wanneer het goed is en wanneer niet
→ Zowel het herstellen van de motorische uitvoering (1, 2 en 3) als de sensorische input (4 en 5) kunnen
deel uitmaken van de behandeling
3
, 1.3 Stemtherapie is disciplineoverschrijdend
Stemtherapie: multidisciplinair
• Logopedist
• NKO-arts
• Psycholoog
• Stemcoach
• Osteopaat/ kinestist manueeltherapeut
• Gastrosocopie (refluxindirecte therapie)
• Neuroloog
• Diëtist
• …
Interdisciplinair versus multidisciplinair
Interdisciplinair/ interprofessioneel samenwerken
• Gezamenlijk verlenen van zorg, vanuit gemeenschappelijk zorgplan
• Met een volledig team de cliënt gezamenlijk bespreken
Multidisciplinair samenwerken
• Elke discipline maakt een zorgplan op maar blijft beperkt tot eigen discipline
• Gegevens doorspelen naar elkaar, maar beperkt
→ Bij voorkeur interdisciplinair!
→ Zoveel mogelijk streven naar samenwerking en overleg
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper catoverheijen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67163 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen