Samenvatting van examenvragen oncologie (Behaald Resultaat: 18/20): Dit bevat een uitgebreide samenvatting van alle examenvragen van vorige jaren van het vak algemene en experimentele oncologie. Ik heb de antwoorden gebaseerd op de PowerPoints en het handboek met de extra informatie vanuit de lesse...
Algemene en
experimentele oncologie
UITGEIPTE HOORCOLLEGES 2017-2019
DONCKERS CAROLINE, FIRDAOUSS ZEMMOURI EN
,Hoofdstuk 1: Wat is kanker
,Dia 2: Wat is kanker
De basis bespreken, wat is kanker, wat is de definitie van een tumor, welke types tumoren zijn er en op
welke manier kunnen we gezonde cellen gaan onderscheiden van kwaadaardige of ontspoorde cellen.
Dia 3: Celdeling als motor van ontwikkeling, groei en weefselhomeostase
In een gezond lichaam zien we dat er continu een homeostase aanwezig is, de groei wordt strikt gereguleerd
waarbij er een complexe signalisatie optreedt zodat de cellen behouden blijven binnen de juiste afmetingen.
We krijgen een balans tussen de aanmaak van nieuwe cellen en het verlies van cellen door het afsterven van
oude cellen. De turnover dus de aanmaak van nieuwe cellen is afhankelijk van het type weefsel in het
lichaam.
- Het hematopoëtisch systeem: RBC overleven 120 dagen, per dag meer dan een miljoen nieuwe RBC
die worden aangemaakt in het beenmerg
- Epitheelcellen op onze huid en onze darmen
In een aantal andere organen gebeurt de celdeling veel trager zoals de endotheelcellen voor het aflijnen van
bloedvaten en de endocriene organen zoals de panccreas àlage turnover. In zeer sterk gedifferentieerde
weefsels zoals het zenuwweefsel is de turnover volledig stilgevallen. We zien ook dat bij een volwassen
persoon de zenuwcellen gestopt zijn met delen, dat betekent ook dat wanneer zo’n zenuwcel beschadigt
geraakt het niet meer hersteld of vervangen kan worden geen turnover. Dit is dus in gezonde situatie in
een gezond menselijk lichaam waarbij de homeostase intact is. De groei is strikt gereguleerd.
Dia 4: Celdeling als motor van ontwikkeling, groei en weefselhomeostase
Het kan wel zijn dat ons lichaam een verhoogde belasting gaat ondervinden, ons lichaam kan zich gaan
aanpassen aan wisselende situaties. Wanneer er weefselschade zou optreden bij een verwonding gaan de
huidcellen zich dan gaan herstellen. We kunnen 2 aanpassingen ten opzichte van de overbelasting gaan
onderscheiden.
Hypertorfie
- Bij hypertrofie gaat het volume van de individuele cellen gaan toenemen, we krijgen niet meer cellen.
Kan optreden bij atleten die zich gaan trainen en die een toegenomen inspanning hebben waardoor
de skeletspiercellen hypertrofie gaan ondervinden.
- Een andere voorbeeld is hypertensie waarbij de hartspier sterker moet gaan werken en de
individuele hartspiercellen gaan toenemen in volume. Op dit moment gaan aantal cellen gelijk blijven
maar zullen ze in volume toenemen om tegemoet te kunnen komen tegen de verhoogde belasting.
Hyperplasie
- Is een toename in aantal cellen in bepaald orgaan dat voorkomt wanneer je een bacteriële infectie
hebt. De neutrofielen gaan zich vermenigvuldigen om in de
eerstelijnsverdediging de bacteriën te gaan uitschakelen àneutrofiele
leukocytose. Heel belangrijk is dat de aanpassing aan verhoogde
belasting adaptief is.
Adaptief: het lichaam ondervindt een hogere belasting en als antwoord zal het
lichaam zich aanpassen door de cellen te vermenigvuldigen of in volume te
doen toenemen àreversibel. Als de belasting wegvalt dan zal het respons ook
, wegvallen. Deze aanpassingen worden geregeld door zeer strikte mechanismen zowel intrinsieke als
extrinsieke mechanisme die zullen zorgen voor een evenwicht tussen groei stimulerende en groei
inhiberende factoren.
Dia 5: Neoplastische groei
Wat gaat er gebeuren bij kankercellen? Bij kankercellen spreken we over een ontregelde groei dat autonoom
wordt. De kankercellen gaan zich delen en die deling zal niet langer afhankelijk zijn van een bepaalde prikkel
afkomstig van een verhoogde belasting. De kankercellen gaan ontsporen en ontwikkelen een mechanisme,
waardoor ze onbeperkt kunnen blijven delen. Dit wordt neoplasie genoemd waarbij er een toename is in
aantal cellen zonder fysiologische stimulus. Kankercellen blijven delen zonder dat er een onderliggende groei
noodzakelijk is. In principe is dit een irreversibel proces waarbij kankercellen verschillende eigenschappen
verwerven waardoor de groei stimulerende en groei inhiberende processen uit balans geraken en de
kankercellen kunnen blijven profileren zonder dat daar een achterliggende oorzaak of reden voor is.
Dia 6: Fouten in de regulatie van de celdeling leidt tot tumorgroei
Wat gaat er leiden tot tumorgroei? De proliferatie van kankercellen wordt veroorzaakt door fouten in de
regulatie van de celdeling. Deze fouten zijn mogelijk op verschillende niveaus.
Op de afbeelding links in het oranje een stamcel uitgebeeld en die gaan in een normale situatie zoals te zien
bij de voorlopers van de RBC via verschillende tussenstadia uitrijpen tot de rijpe rode bloedcellen die dan
uiteindelijk in de bloedbaan terechtkomt.
Waar kan het nu in het geval van de kankercellen gaan ontsporen? Het kan gebeuren op het niveau van de
stamcellen, een stamcel die ongecontroleerd blijft prolifereren op een veel te hoog tempo wat uiteindelijk
kan leiden tot het ontstaan van een gezwel maar het kan ook zijn dat in de latere stadia een te grote
proliferatie optreedt en dat zien we rechts afgebeeld. Dus vanaf het niveau van de stamcel of de
tussenliggende niveaus kan de ontsporing in de groei optreden.
Dia 7: Figuur
Hier zien we een voorbeeld van een huidkanker die ontstaat ter hoogte van het epitheel. Links hebben we
de normale situatie, de onderste cellen hebben het vermogen om te delen maar gelang ze hoger migreren
naar de opperhuid gaan ze afsterven en afschilferen. In de normale situatie kunnen enkel de cellen in de
basale laag prolifereren.
Hoe kan er dan huidkanker ontstaan? Als de celdeling gaat ontsporen en de cellen te snel gaan delen kan er
een gezwel ontstaan.
In de normale situatie hebben we de strikte regulatie van de celdeling en bij tumorgroei zal de celdeling
ontsporen wat zal leiden tot ongecontroleerde proliferatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lemmeslodders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
