TAB. 1.4 DEEL 2: FARMACOLOGIE
1. ALGEMENE GENEESMIDDELENLEER
1.1 DEFINITIE
Leerdoelen
o Een definitie geven van het vak farmacologie
o Het onderscheid maken met parafarmacie en galenica
Farmacologie of geneesmiddelenleer
o Gaat over de kennis van geneesmiddelen (specialiteiten) en hun
effect op mens en dier
dit effect is de therapeutische werking
Parafarmacie
o Deze zaken staan niet in het groene boekje
o = is het randassortiment in de apotheek zoals bv. babyvoeding,
tandpasta …
o Deze producten mogen ook buiten de apotheek verkocht worden
Galenica of artsenijbereidkunde
o = het maken van magistrale bereiding
o Voordeel specifieker voor de patiënt hoeveelheid van een
bepaalde stof
o Specifieker voor 1 persoon
1.2 VAKTERMEN
Genezende werking = een curatieve werking behandelt een bepaalde
ziekte die aanwezig is
o Bv. antibiotica
Preventieve werking voorkomende werking voorkomt dat een ziekte kan
ontstaan
o Bv. vaccins zoals griep, corona
Monopreparaat een preparaat met 1 actief bestanddeel (1 actieve stof)
o Bv. dafalgan®
Combinatiepreparaat deze bevat meerdere actieve stoffen
o Bv. Perdolan®
Indicatie de aandoening of ziekte waarbij het geneesmiddel gebruikt
wordt
o Bv. Imodium® diarree
Therapeutische klasse de farmacologische groep waartoe een
geneesmiddel behoort deze kan je terugvinden in het gecommentarieerd
geneesmiddelen repertorium (GGR)
o Belangrijkste klassen: analgetica, antipyretica, antibiotica,
antihypertensiva
Posologie is de dosis die moet ingenomen worden per keer en/of per
dag
1
, o De posologie kan voor 1 geneesmiddel verschillen, afhankelijk van
de indicatie
o De posologie kan je terug vinden in het GGR er staat ook bij
wanneer je het het geneesmiddel het beste inneemt en een
raadpleging i.v.l. de voeding (nucht, na het eten…)
Therapiegetrouw de maten waarin het gedrag van de patiënt bij het
gebruik van geneesmiddelen overeenkomt met de aanbevelingen van de
arts m.a.w. hoe goed wordt de therapie opgevolgd wordt
o Bv. niet uitnemen van antibiotica, tijdstippen van inname is
verkeerd …
Dosisreductie het verminderen van de dosis bij bepaalde
omstandigheden
Bijwerkingen elke reactie die schadelijk en onbedoeld is en die optreedt
bij doseringen die voor profylaxe (voorkomen), diagnose en therapie
noodzakelijk zijn
o = nevenwerkingen moeten steeds goed afgewogen worden t.o.v.
het therapeutische voordeel
o Bijwerkingen kunnen op 3 manieren tot stand komen
Te sterke werking bij bepaalde mensen: bloeddrukverlagers,
antistollingsmiddelen, laxeermiddel
Toxische geneesmiddelen bv. antikankergeneesmiddelen
(goede cellen worden soms ook gedood)
Het verkeerde aangrijpingspunt: hier gaan we nu verder op in
aan de hand van case
o Salbutamol de actieve stof van Ventolin®, een bronchusverwijder
die behoort tot de klasse van de sympathomimetica
Sympaticus
Autonoom of onwillekeurig zenuwstelsel bv. adrenaline
dat geproduceerd wordt de wil bestuurd dit
Parasympaticus
Heb je niet in de hand de wil bestuurd het niet
Filmpje juf Danielle parasympatisch
Contra-indicaties omstandigheden waarbij het geneesmiddel absoluut
niet mag genomen worden
o Bv. roaccutane® wordt gebruikt bij acné maar mag je niet
gebruiken bij de zwangerschap
Indicaties een wisselwerking tussen
o Geneesmiddelen onderling
o Geneesmiddelen en voeding
Generische geneesmiddelen ‘namaak’ geneesmiddelen die op de markt
komen wanneer het patent of alleenrecht op een specialiteit verstreken is
ze hebben volgende eigenschappen
o Zelfde actieve stof en dosis al het originele
o Zelfde werkzaamheid
o Oorspronkelijk goedkoper
o Benaming: actieve stof + merknaam TEVA, sandoz, EG
2
, 1.3 BEHANDELINGSWIJZEN
Leerdoelen
o Een omschrijving geven van de verschillende soorten therapieën
met een voorbeeld
Causale therapie/ symptomatische/ preventieve therapie
o Causale therapie deze geneest de ziekte
o Symptomatische therapie pakt de ziekteverschijnselen aan
(geneest de ziekte niet)
o Preventieve therapie de ziekte voorkomen
Substitutietherapie het vervangen van een lichaamseigen stof door een
geneesmiddelen omdat deze onvoldoende of niet meer wordt aangemaakt
bv. insuline
Palliatieve therapie de therapie dit verstrekt wordt op het levenseinde
draaglijker te maken bv. morfinepleisters voor de pijn
Diagnostische therapie helpt om een diagnose te stellen bv.
contravloeistof die ingespoten worden bij een CT-scan
1.4 WERKEN MET HET GGR
Leerdoelen
o De verschillen schetsen tussen de papieren en digitale versie
o Gegevens opzoeken in de papieren en digitale versie
o De patiëntenbijsluiter en de wetenschappelijke bijsluiter terugvinden
en de verschillen schetsen
De hoofdklasse links bovenaan
Daaronder de onderverdeling
Staat er een R achter de stofnaam = voorschrift nodig
Bijsluiter
o Patiëntenbijsluiter gemakkelijkere taal en soms prenten ter
verduidelijking
o Wetenschappelijke bijsluiter wordt SKP genoemd
1.5 FARMACEUTISCHE VORMEN
Leerdoelen
o De verschillende orale en niet orale vormen opsommen, beschrijven
en voorbeelden geven
o De verschillen, voordelen en nadelen schetsen van een aantal
vormen
o Advies geven bij een aantal vormen
Orale vormen
o Capsulen magistraal de belangrijkste vorm (er is ook een vorm
voor vegetariërs)
o Dragees tabletten omgeven door een suikerlaag die een glans
geeft en zorgt dat inslikken iets makkelijker kan verlopen
o Poeders wordt los of in zakjes verkocht en moet opgelost worden
in water of babymelk
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aline58. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.