1. Inleiding
1.1 Wat is onderzoek?
Onderzoek is een systematisch proces van:
Vragen stellen: een onderzoeksvraag formuleren (of een hypothese)
Vragen beantwoorden: de juiste onderzoeksmethode bepalen en toepassen
Aantonen dat de antwoorden valide zijn: publiek overtuigen dat de
onderzoeksresultaten betrouwbaar zijn
Onderzoeksresultaten delen
1.1.1 Wat is sociaalwetenschappelijk onderzoek?
Sociaalwetenschappelijk onderzoek is academisch onderzoek dat gebruikt maakt van
de sociale wetenschappen als conceptuele en theoretische inspiratie voor:
Het formuleren van onderzoektopics
Het interpreteren van bevindingen
1.2 Hoe worden onderzoektopics bepaald?
Onderzoektopics worden bepaald op basis van:
Bepaalde maatschappelijke problemen en vragen
Bestaande sociale theorieën
De houding van sociale wetenschappers tov:
- De sociale wereld en hoe ze onderzoek beschouwen (los van sociale wereld of als een
integraal onderdeel ervan)
- De rol van theorie (als iets dat getest wordt in onderzoek of iets dat ontstaat op basis van
onderzoek)
Vanuit de onderzoeker zijn/haar bestaande kennis over bepaalde fenomenen
1.3 Belang van onderzoeksvragen
Ze sturen je literatuuronderzoek, je beslissingen over je onderzoekdesign, type
data die je zal verzamelen en hoe, de data-analyse en hoe je rapporteert over
je onderzoek
Ze zorgen ervoor dat je gefocust blijft
Ze geven je publiek een goed beeld van waar je onderzoek over gaat
Verschillende types van onderzoeksvragen: beschrijvend, exploratief,
verklarend, designonderzoek
1.3.1 Belang van kennis over onderzoeksmethoden
,Waarom doen we wetenschappelijk onderzoek:
Nieuwsgierigheid
De wereld willen begrijpen
De omgeving willen transformeren
Waarom is het belangrijk kennis te hebben over onderzoeksmethoden:
Om te weten welke tools je als onderzoeker beschikbaar hebt om je
onderzoeksvragen te beantwoorden
Zoeken naar bewijzen voor beweringen
Verklaringen voor bepaalde observaties te zoeken
Om de do’s en dont’s van onderzoeksmethoden te kennen en ze correct te
kunnen toepassen
Om het bewijsmateriaal van iemands standpunt kritisch te kunnen beoordelen
1.3.2 Belang van concepten
Concepten zijn de hoofdingrediënten van theorieën
De meeste theorieën hebben een centraal concept
Concepten helpen je onderzoek te verduidelijken
In comwet is er veel onderzoek gelinkt aan concepten die je niet kan
observeren
1.4 Types van sociaalwetenschappelijk onderzoek
Er zijn veel indelingen denkbaar:
Fundamenteel/theoriegericht >< beleidsgericht/praktijkgericht
Verkennend, beschrijvend en verklarend
Experimenteel >< niet-experimenteel
Kwalitatief >< kwantitatief
Transversaal/cross-sectioneel >< longitudinaal
Inductief >< deductief
1.4.2 De rol van theorie in onderzoek
Wat komt er eerst: een onderzoek of een theorie?
, Inductie = onderzoeken we een probleem en proberen we hieruit te weten te
komen hoe het werd veroorzaakt?
Deductie = vertrekken we van een algemeen aanvaarde theorie over hoe
dingen werken en gaan we op zoek naar het bewijs van deze theorie in het
probleem dat we onderzoeken?
Inductie = redeneringswijze waarbij aan de hand van voldoende nauwkeurige
waarnemingen tot algemeen geldende uitspraken wordt gekomen. (Data
theorie / generaliseerbare gevolgtrekkingen uit waarneming)
Deductie = redeneringswijze waarbij uit bestaande ‘ware’ kennis door logisch
redeneren proberen nieuwe kennis af te leiden. Men trekt hierbij vanuit
algemene uitspraken conclusies over specifieke situaties. (Theorie data /
expliciete hypothese die bevestigd of verworpen worden)
Sociaal onderzoek is soms warrig, er is vaak flexibiliteit nodig. Onderzoeksvragen en
plannen moeten worden bijgestuurd en onderzoekers moeten zich aanpassen.
Daarom is kennis over methoden en technieken enorm belangrijk.
Een onderzoeksmethode is een techniek om data te verzamelen. De keuze van de
onderzoeksmethode reflecteert keuzes over het type van instrumenten of technieken
die hiervoor gebruikt worden.
Les 2 – 23 februari 2022
, 1. Kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksstrategieën
De opdeling wordt niet universeel erkend, het is te simplificerend. Het wordt in de
cursus gezien als een bruikbare overkoepelende manier om verschillende
sociaalwetenschappelijke methoden te verdelen op basis van:
Theorie en praktijk
Epistemologische posities
Ontologische posities
Een andere soort onderzoeksstrategie die wordt toegepast zal andere implicaties
hebben op zaken zoals theorie en praktijk of op de epistemologische en ontologische
posities. De basis zal dus anders zijn en er is een andere oriëntatie op het uitvoeren
van sociaalwetenschappelijk onderzoek.
2. De relatie tussen theorie en praktijk
Theorie zijn verhalen over hoe en waarom verschijnselen optreden. Dit zorgt dan
weer voor andere vragen zoals: ‘welke types van theorie bestaan er’ en ‘worden data
verzameld om bestaande theorieën te testen of om een nieuwe theorie te
ontwikkelen’.
2.1 Rationalistische benadering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper helena1demetter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.