Samenvatting
Samenvatting Inleiding recht in de gelaagde rechtsorde
- Vak
- Instelling
Samenvatting Inleiding recht in de gelaagde rechtsorde
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
roshnienarainnd
Voorbeeld van de inhoud
Kern van het rechtHC 1/ Leereenheid 1/ Hoofdstuk 1
Menu
Ø Welkom
Ø Doelstellingen van het handboek
Ø Behandeling van hoofdstuk 1
Welkom
Ronald Janse (ronald.janse@ou.nl)
Alumnus OU (rechtsgeleerdheid) en EUR (geschiedenis,
wijsbegeerte)
Hoofdstuk 1/ Leereenheid 1
Het juridische landschap
Rechtsbronnen:
Hieronder de feiten, procedures of gebeurtenissen waaruit rechtsnormen
voortkomen.
Overzicht van alle geldende rechtsbronnen:
Wet
Jurisprudentie
Gewoonte
Verdragen
Rechtsbeginselen
Besluiten internationale organisaties
Soft law
§1.1 de inleiding
Wat doet de jurist precies?
Maakt rechtsnormen
Past rechtsnormen toe
Voert rechtsnormen uit
Interpreteren rechtsnormen
Voert rechtsnormen uit
Voorspelt interpretatie van de rechtsbronnen door derden
Bekritiseert rechtsnormen
Denkt na over rechtsnormen
Rechtsnormen zijn: een bepaling in het recht met een bindende werking.
Als de rechtsnorm een algemene werking heeft dan heet het een
rechtsregel.
,De wet
De bekendste rechtsbron is de wet. De wet heeft 2 kenmerken:
1. Ze is algemeen
2. Afkomstig van een instanties die bevoegd is wetten te maken
1-algemeen = algemeen wil zeggen dat een wet van toepassing is op een
bepaald aantal natuurlijke rechtspersonen en situaties
Geldt voor alle burgers
Geldt overal in Nederland
Geldt in het verleden en in de toekomst
Er zijn wetten die betrekking hebben op bepaalde groepen natuurlijke of
rechtspersonen : bijv. 14 jarigen
Je hebt op verschillende niveaus wetgevers en die bevoegd zijn tot het
maken van wetten en wetgeving.
Formele wetgever= de staten generaal + regering art.81 Grondwet
o Zij zijn verantwoord voor de wetten in formele zijn = formele wetten
Formele wetten zijn wetten die zijn gemaakt door de formele
wetgevers
Op decentraal niveau = de regerin
Algemeenheid
o Tijd (herhaalbaarheid)
o Personen
Afkomstig van tot wetgeving bevoegd gezag
o Art. 288 e.v. VWEU (Europese wetgever)
o Art. 81 e.v. Grondwet (formele wetgever)
o Art. 89 Grondwet (regering)
o O.b.v. Delegatie (minister)
o Art. 127 Grondwet (gemeente, provincie)
,Jurisprudentie
Betekenis jurisprudentie: recht dat gevormd wordt door de rechter
Rechterlijke rechtsvorming ligt niet voor de hand, want:
o Rechtsvormer= persoon/instantie die nieuwe regels maakt
voor burgers, organisaties en overheden
o De rechter is een geschillenbeslechter
Geschilbeslechting, geen algemene regels (Art. 12 Wet
Algemene Bepalingen luidt dat rechters voor het leven
worden benoemd )
Citaat: geen rechter mag bij wege van de
algemene verordening, dispositie of regelement
uitspraak doen in zaken welke aan zijne beslissing
onderworpen zijn
Hij beslist over de uitkomst van een geschil tussen twee
of meer partijen, en is geen rechtsvormer
Ondemocratisch? Even terugluisteren
Toch is rechterlijke rechtsvorming onvermijdelijk, want uiteindelijk is
rechtspraak wel regeltoepassing. Ook geldt voor de rechter de regel:
o Rechter moet beslissen (Artikel 13 Wet Algemene Bepalingen)
het artikel luidt als volgt: de rechter die weigert recht te
spreken, onder voorwendsel van het stilzwijgen, de duisterheid
of de onvolledigheid der wet dan kan uit hoofde van
rechtsweigering vervolgd worden.
Kan de rechter niet oordelen van met behulp van de huidige
rechtsregel omdat bijv. De rechtsregel die luidt onduidelijk is? Dan kan
mede door de bewoording van art.6 EVRM (Europees Verdrag tot
bescherming van de Rechten van de Mens):
Dit luidt als volgt: eenieder heeft recht op een eerlijke en openbare
behandeling van zijn zaak binnen redelijk termijn dus d.m.v. Dit
, artikel en onduidelijkheden kan de rechter nieuw
recht/rechtersrecht/jurisprudentie vormen
Twee redenen waarom een rechter een nieuwe rechtsregel maakt:
1. Noodzaak interpretatie
a. Interpretatie is noodzakelijk wanneer de betekenis onduidelijk
is van een of meer woorden in de wet
2. Belangenafweging
a. = het komt regelmatig voor dat de rechter in een geschil
botsende belangen of beginselen tegen elkaar afweegt. Soms
geeft de wet de opdracht tot belangenafweging.
Rechter is vrijwel altijd tot de belangenafweging genoodzaakt
wanneer fundamentele rechten in geding zijn. Typerend voor
vrijwel al deze rechten zijn dat zij moeten worden
afgedwongen (tegen andere maatschappelijke belangen als de
openbare veiligheid en de volksgezondheid)
Een voorbeeld van belangenafweging is bij art.3:13 lid 2
waarin misbruik van bevoegdheden wordt uitgelegd
Een ander voorbeeld van belangenafweging is bij een arrest:
de grensoverschrijdende garage
Hoe weegt de rechter dan de belangen (af tegen elkaar?)?
dit doet hij d.m.v. Gezichtspunten-catalogi
Dat is een lijst ontwikkeld dor de Nederlandse rechtspraak, dat is een
lijst van factoren waar een rechter-gelet op alle omstandigheden-
rekening mee moet houden bij het bepalen welk belang voorgaat.
! Let op: de lijst wordt in de loop van de tijd aangevuld/ aangescherpt
en fungeert als regels voor het omgaan met botsende belangen
Hoe kan een beslissing in een individueel geval gevolgen krijgen voor
burgers, bedrijven en overheden?
Precedentwerking (geen juridische plicht maar wel gebruikelijk =
mild precedentenstelsel)
o Dit houdt in de nieuwe regel die de rechter heeft geformuleerd
om een voorliggend geschil op te lossen, wordt in
vergelijkbare gevallen overgenomen door andere rechters >
hierdoor krijgt de nieuwe regel een algemene werking
In Nederland geldt een mild precedentenstelsel de rechter volgt in
beginsel eigen uitspraak (dus de eerdere eigen uitspraak)
Alleen als een rechtsregels geruime tijd geleden is geformuleerd en
er gewijzigde omstandigheden zijn die maken dat een andere uitleg
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roshnienarainnd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen