Evidence based handelen
Diagnostiek
Belangrijk model: HGD
• Leeg model; inhoud moet toegevoegd worden
• Handboek checken!!!! Kopen
• Samenvatting onvoldoende voor taak, enkel hulp
• Diagnostiek = moment van reflectie om nadien te kunnen handelen
• Begin met adviezen
Evidence-based hulpverlenen
• Praktijk gebaseerd op wetenschap ➔ methodieken en behandelingen die wetenschappelijk
aangetoond zijn
• Een methode/ protocol meer wetenschappelijk onderbouwd? ➔ meer kans op effectiviteit.
• Doel is kennis van effectieve (geprotocolleerde) behandelwijzen uit de klinische psychologie
en de orthopedagogiek te vergroten.
o Via kennis over effectiviteit, evidentie, …
o 77 interventies die worden voorgesteld in presentaties.
• Niveaus van evidentie
• Chambless criteria
• Het onderscheid tussen algemeen werkzame factoren en specifiek werkzame factoren
• De effectladder van de Yperen en Veerman
• Monitoring instrumente, ROM = routinematige outcome meting, RCI = Reliable change index
➔ meten of er vooruitgang is
Handboek: Handelingsgerichte diagnostiek
• Begrip van de diagnostische modellen:
o Diagnostische cyclus van De Bruyn
o De handelingsgerichte diagnostiek van Pameijer en Beukering
o De consultatieve leerlingbegeleider van Meijer
• Handelingsgerichte diagnostiek bij een casus volgens het model van Pameijer en Beukering
• Kwaliteitscriteria van diagnostische instrumenten
• Overzicht van courant gebruikte diagnostische instrumenten
• Delen van een handelingsplan
• Formuleren van doelstellingen
• Protocollaire behandelingen
• Monitoring instrumenten, ROM (= Routinematige outcome meting), RCI (=reliable change
index), verschil/combineren van status en veranderin, ….
Taak; pitchen van één behandelmethodiek uit de 77.
• We zouden minder vanuit buikgevoel mogen reageren en meer op effectiviteit van de
behandelmethodiek.
• Één minuut om interventie te kiezen, 6 slides gebruiken.
• Wat bespreken:
o Doelgroep en problematiek waarvoor protocol bedoeld is en eventueel groepen
waarvoor het protocol niet geschikt is
o Rationale en theoretische onderbouw van de interventie
o Het protocol concreet
▪ Aantal sessies en duur sessies
, ▪ Doelen van de sessies
▪ Inhoud van de sessies
o Mogelijkheden inzake bepaling beginsituatie en evalutatie van de behandeling
o Literatuur waarin effectiviteit is aangetoond
De echte leerstof: diagnostisch werken
Belangrijke topics:
• Enkele diagnostische modellen: handelingsgerichte diagnosiek van Pameijer en Beukering, …
• Diagnostische instrumenten kritisch beoordelen en adequaat kiezen ifv de te onderzoeken
hypothesen
• Basisprincipes van een goed intakegesprek
• Belang werkrelatie met de cliënt met het oog op een goed verloop
• Onderzoeksresultaten correct kunnen interpreteren
• Onderzoeksresultaten kunnen integreren tot een integratief beeld
• Handelingsplan kunnen opstellen
Inhoud:
• Emprische diagnostiek!
• Diagnosticus neemt verschillende rollen op! Niet enkel afnemen van testjes en vragenlijsten
• Wetenschappelijke diagnostiek = Evidence based diagnosiek: therapieën, begeleidingen.
• Evidence based diagnostiek = alle kennis die helpt om je diagnostiek zo goed mogelijk te laten
uitvoeren, waarbij wetenschappelijk onderzoek erg belangrijk is.
• Wat gaan we ook leren: Je diagnostiek zo goed mogelijk organiseren.
• Uitwerking van het HGD en Paemeijer en Beukering
Definitie
Diagnostiek = een zoeken naar zin of betekenis en/ of naar wegen om tot (meer gedeelde) zin en
betekenis te geraken; een zoeken naar de aard van iemands verhouding tot zijn handelen, gericht op
herstel of bewerkstelligen van autonomie; en het zoeken naar wegen van openingen ter realisering van
iemands eigen geschiedenis.
Diagnostiek is een zoek-en beslissingsproces waarbij de diagnosticus problemen onderkent en
analyseert in dialoog met de cliënt en zijn omgeving. De diagnosticus zoekt naar mogelijke verklaringen
voor de problemen met als doel het geven van een advies dat gericht is op het oplossen van die
problemen. Het begin is de hulpvraag van de cliënt of de problemen door de cliënt of diens omgeving
gesignaleerd.
Diagnostiek (D) en de diagnosticus (dsticus)
Doel = gericht informatie verzamelen met als doel verantwoorde besluitvorming om zaken te kunnen
aanpakken/veranderen.
Dsticus verricht meerdere rollen:
• Expert gedragswetenschapper
• Partner in dialoog met client (samenwerking)
• Verdediger van belangen van het kind (indien nodig)
= praktijkwetenschapper/ scientist practitioner. Op een zo wetenschappelijk mogelijk gerichte manier
je diagnostiek uitvoeren.
,Kwaliteit en wetenschappelijkheid van diagnostiek bedreigd door:
• Niet systematisch en consistent te werk gaan
• Te veel gegevens worden verzameld dan noodzakelijk en info wordt niet benut. Info niet ifv de
vraagstelling. Diagnostiek is niet zomaar alles testen en uiteindelijk zien wat eruit komt. NEE.
Op voorhand bekijken welke testen je specifiek gaat afnemen.
• Hypotheses blijven impliciet en niet correct getoetst ➔ wel: je moet kunnen weten wat de
hypotheses van de diagnosticus zijn en hoe die getoetst zijn.
• Beslissingscriteria worden niet geëxpliciteerd ➔ Bv intelligentie: we weten de gemiddelde
score; als iemand lager dan een bepaalde score haalt dan spreken we van zwakbegaafdheid. D
is erg belangrijk.
• Dsten blijven vasthouden aan het eerste idee en stellen steeds dezelfde diagnoses (zie
oordeelsfouten).
o Intervisie, supervisie is een belangrijk aspect ➔ kijken of er enkele biases zijn in je
manier van denken waardoor je mogelijk een vertekend beeld krijgt in je diagnostiek
• Adviezen zijn niet bruikbaar, niet herkend en versplinterd
o Advies worden soms stiefmoederlijk behandeld (te weinig aandacht aan besteed).
• Geen antwoord op de hulpvraag van de client. Diagnosticus hoort goed te luisteren, wat
hoopt/wilt die?
Beslis en oordeelsfouten
Diagnostisch denken zal je denkkader verruimen maar het blijft een uitdagingen om geen fouten te
begaan. (Je vasthouden aan je eigen mening bv)
Soorten oordeelsfouten:
• belief perseverance: Vasthouden aan juistheid van eigen mening (= negeren van de vele
studies naar bv ADHD) ➔ men houdt vast aan de eigen visie op problemen, de eigen
(eclectische) keuzes en voorstellen inzake hulp zijn het meest aangewezen
• Confirmation bias: Er wordt voornamelijk info die consistent is met de eigen visie gezocht of
onthouden
• Primacy effect: de eerste indruk die je krijg van iemand kan heel sterk je manier van denken
sturen!! Info die het eerst wordt gekregen die levendig is emoties oproept of mondeling werd
verkregen zal meer doorwegen in keuzeprocessen
• Exessive data collection: Er wordt veel info verzameld die niet noodzakelijk relevant is De
verzamelde informatie houdt geen verband met indicaties, contra-indictaties of indicatoren
van werkzaamheid. Er wordt veel info verzameld maar het is niet steeds duidelijk waartoe die
moet dienen.
• Illusory correlation: veronderstellen van verbanden die niet bestaan (ontwikkelen van
stereotypen); bepaalde ideeën die we hebben voor bepaalde bevolkingsgroepen en dit dan
veralgemenen naar de volledige bevolkingsgroep. ; alle kinderen die te veel suiker eten
worden hyperactief ➔ klopt niet natuurlijk. Eet je kind te veel snoep? Dat zou ermee te maken
hebben’. (Bepaalde handelingen worden verondersteld van belang te zijn voor succes zonder
dat er reden voor is)
, • Search for the exotic: Zoeken naar het buitengewone. Dit resulteert in o.a de neiging om de
prevalentie van weinig voorkomende problemen te overschaffen (search for the exotic)
• Overconfidence in own capability: Overschatten van de kwaliteit van eigen oordeelvermogen:
supervisie nodig zodat je je ervan bewust bent en kunt veranderen. Hulpverleners zijn
overtuigd van de eigen werkzaamheid op basis van eigen overtuiging. Er wordt niet nagegaan
of het resultaat niet het gevolg is van iets anders
Belangrijk besluit: naarmate de problematiek ernstiger is, worden beslissingen irrationeler en wordt
de invloed van persoonlijke normen en waarden groter.
Praktijk-wetenschapper en wetenschappelijke D
• Proberen de diagnostiek zo methodologisch verantwoord mogelijk te plegen via
procesmodellen en formele regels (zijn ideaalmodellen). We hebben een methodiek om een
vraag van een cliënt te vertalen in een hypothese/vraagstelling om tot een besluit en advies te
komen. Dit ontwikkelt in samenwerking met de cliënt.
• Gebaseerd op de empirische cylclus van de Groot en/ of regulatieve cyclus van Van Strien.
• Toetsen van hypothesen die je opstelt obv alle info die je hebt gekregen (inductie), niet alleen
het afnemen van testen. Deze hypothesen zijn gebaseerd op wetenschappelijke theoriën
(deductie).
-> er is niet EEN overkoepelende theorie, er zijn afzonderlijke (depressie,adhd,..) en als
praktijkwetenschapper is het belangrijk om je weg te vinden. Je kiest een theorie aan de hand
van argumenten en niet zomaar.
Wetenschappelijke diagnostiek
Wetenschappelijker naarmate:
• Explicieter werkt met theorieën en verschillende theorieniveaus met elkaar in verband brengt
• Kunnen beargumenteren waarom je voor welke theorie kiest en niet voor een ander ➔ zodat
je stappen kunt vastleggen en dat anderen je kunnen repliceren. Alles moet duidelijk zijn hoe
je je redenering hebt gedaan.
• … verder heeft hij niks gezegd over de andere puntjes
• De denkstappen vastlegt die hebben geleid tot het advies
• Je de waarden van de theorieën onderzoekt voor de problemen waar ze betrekking op hebben
en de effecten van de ingrepen.
• Je de resultaten van eigen werk uitwisselt met collega’s.
, Empirische en regulatieve cyclus
• Observatie —> inductie ➔ deductie ➔ toetsing ➔ evaluatie ➔ en terug naar observatie.
• = het eindigt dus niet bij evaluatie. Je gaat je evaluatie toetsen en opnieuw observeren!
• Gelijkaardig model: regulatieve cyclus van Striem ➔
Probleemstelling>diagnose>plan>ingreep>evaluatie. En dan kijk je of er iets aan de
probleemstelling is veranderd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noehaila. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
