In dit document vindt u alle leerstof terug voor het vak taal 2. Deze samenvatting is in vraagvorm gemaakt, hierdoor krijg je meteen al mogelijke examenvragen.
Hoofdstuk 1: Wat is lezen en schrijven?
Wat is de gelijkenis tussen de spontane ontwikkeling van
geletterdheid en de historische ontwikeling van het schrift?
Begint: voorwerpen of gebeurtenissen af te beelden = tekeningen
Daarna: ontstaan tekens = pictogrammen
Vervolgens: worden ook leestekens ingevuurd
Uiteindelijk: ontstaan schriftvormen (met een eigen structuur en
functie)
Logografisch schrift Elk symbool verwijst naar één woord
Voorbeeld:
Fonologische schrift Symbolen verwijzen naar kleinere
klankeenheden.
Al naargelang de grootte van die eenheden
onderscheidt men:
1: Syllabische Symbool = 1 lettergreep (syllabe)
schriftsystemen uit de gesporken taal weer.
Voorbeeld:
2: Alfabetische Elk teken verwijst naar een klank
schriftsystemen Voorbeeld:
Nederlands
Welke schriftsystemen zijn momenteel nog in gebruik?
Pictografische Op straat en in het verkeer, cijfers…
schrift
Logografische In het Chinees
schrift
Het Japanse Combinatie van logografisch en syllabisch schrift
schrift
Het alfabetische Nederlands
schrift
Waarom kunnen gevorderde lezers niet precies uitleggen wat er
gebeurd als ze aan het lezen zijn?
- De lezer is gericht op de inhoud van de tekst en niet op de
processen die zich daarbij afspelen.
1
, - Lezen is een buitengewoon ingewikkeld proces
Wat is de kern van de activiteit (schrijven)?
- Een schrijver brent een boodschap over aan de lezer
- Wat doet de zender?
- Wat doet de ontvanger?
- Hoe wordt de boodschap overgebracht?
- Directe interactie tussen personen op hetzelfde tijdsstip
- Spreker en luisteraar delen ruimte en tijd
- Wisselen van rol
- Vluchtig van karakter (ten zij zij via audiovisuele media worden
vastgelegd = vb: podcast).
Wat is schriftelijke communicatie?
- Lezer is niet fysiek aanwezig
- Tekst kan onbeperkt en onveranderlijk gelezen worden
- Geschreven taal is permanent in ruimte en tijd
Wat is schrijven?
- Interpreteren als praten op papier
- Vastleggen van gedachten en gevoelens door middel van grafische
tekens (vb: lettertekens, tekening..)
- Coderen
Wat is lezen?
- Het verzamelen van informatie uit die lettertekens, pictogrammen of
tekeningen.
- Decoderen en interpreteren en begrijpen van een geschreven
boodschap
2
,Wat moet je doen om lettertekens te lezen of schrijven?
- De code kennen
- Andere woorden ‘technische lees- en schrijfvaardegheid’ bezitten
Wat is geletterdheid?
- Vaardigheid om geschreven teksten te lezen en zelf te produceren.
- Technisch lezen en vooral begrijpend lezen spelen daarbij een rol.
- In ruime zin: “schriftelijk kunnen functioneren”
o Via schriftelijke communicatie communiceren (schrijven) en
informatie verwerken (lezen)
o Kunnen omgaan met numerieke en grafische gegevens
o ICT kunnen gebruiken
Wat is de ontwikkeling van geletterdheid?
Ontluikende Beginnend Gevorderde
geletterdheid geletterdheid geletterdheid
0 tot ongeveer 4 à 5 Ongeveer 4 à 5 tot Zodra de elementaire
jaar ongeveer 6 à 7 jaar leeshandeling
verworven is
Kennismaken met Kennismaken met Lezen en schrijven
geschreven taal allerlei soorten teksten
en met letters, en de
elementaire
leeshandeling onder
de knie krijgen (1ste
leerjaar)
Ontluikende geletterdheid
Artikel kleutergewijs: Klap-pen in let-ter-gre-pen:
overbodig en zelfs hinderlijk volgens recent onderzoek
Waarom is klappen in lettergrepen overbodig en hinderlijk volgens
recent onderzoek?
- Onderwijstijd is beperkt
- Lijdt tot verwarring bij kleuters
- Fout voorbeeld = laat we het woord ‘chocolade’ in stukjes klappen:
cho-co-la-de en rijmen ‘sint’ en ‘pint’? ja! Antwoorden de kleuters
Wat dan wel?
3
, - Klankbewustzijn is een belangrijke voorspeller voor het leren lezen.
- Woorden in klanken op spiltsen => ‘lees’richting
Moeten we onze kleuters dan ook niet leren rijmen?
- Het antwoord is minder evident, de kleuters maken namelijk kennis
met gedichten en verhalen op rijm.
- Rijmen hoort tot onze cultuur
Hoofdstuk 2: Het lees- en schrijfproces
Hoofdstuk 2 = techniek van lezen en schrijven + vaardigheden
Lezen
Wat zijn de verschillende woord-identificatietechnieken of
leesstrategieën?
1. Lezen met behulp van de Geoefende lezers = is
visuele woordvorm voornamelijk woordherkenning dit
gebeurd vaak direct en
automatisch. = Meaning from
print = herkennend lezen. = van
de meeste woorden zijn in het
geheugen woordbeelden
opgeslagen, waardoor bij het zien
van een woord automatisch een
onmiddelijke herkenning optreedt.
Beginnende lezers = hij herkend
enkele woorden, zoals zijn eigen
naam. Ze herkennen deze woorden
aan de visuele woordvorm, aan de
speciale volgorde van de letters of
de visuele configuratie.
Ze hebben nog geen letterkennis,
ze weten nog niet dat elke letter
naar een bepaalde klank verwijst.
Nieuwe woorden zijn daarom nog
moeilijk voor hem. = Naïef of
globaal lezen
Herkennend lezen of
onmiddelijke identificatie = de
kinderen kennen alle letters van
een woord en gaan over tot het
lezen met behulp van de visuele
woordvorm. Niet meer letter per
letter lezen, maar het woord als
geheel.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BabsJ. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
