Interpreteren, onderzoeken en theorie vormen (deel 1)
- Examen: schriftelijk open boek examen (maar studeren alsof het gesloten boek is)
- Voorkennis doornemen
- Teksten zelf lezen voor je naar de les komt
- Dit vak hangt vast aan kwalitatieve methodieken (= interviews, observeren)
- 4 vragen (elke vraag telt voor evenveel mee)
1. Inleiding
In de menswetenschappen (Humanistische Wetenschappen): onderscheid tussen:
1. Gedrags- en maatschappij wetenschappen
Bv. Psychologie, sociologie, economie
Bestuderen van gedrag
o Empirisch-analytisch onderzoek
o Causaal-analytisch onderzoek
Causaliteit: verklaren/erklären (oorzaak → gevolg)
o Als je dingen kunt verklaren kan je voorspellen → INGRIJPEN
o Men gaat opzoek naar oorzaken (controle hebben)
o Bv. Wat zijn de oorzaken van Autisme?
2. >< Geesteswetenschappen (Humanities)
Bv. Theologie, filosofie, literatuurwet., rechten,…
Bestudeerd (ook) de mens maar vanuit ander oogpunt
o Bestuderen op het niveau van de symbolische systemen
= de betekenisvolle praktijken proberen BEGRIJPEN
o Culturele praktijken proberen te begrijpen (bv. Het rechtssysteem)
o Bv. Hoe komt dat wij in deze tijd een burn-out hebben?
Wat is er in onze SL gebeurd dat er zo iets aan de hand is?
o Op zoek naar redenen
o Op zoek naar constitutie (Waarom zijn we wie we zijn vandaag?)
Wordt later nog op teruggekomen
Tegenpool van causaliteit
Waar zit dan de pedagogische wetenschappen? → Hangt af van de vraag die je stelt
Voorbeeld: Knipoog (Geertz)
- De beweging van het ooglid als er een stofje in het oog zit
Oorzaak-gevolgrelatie (= causaliteit)
- Knipoog geven aan een persoon, heeft een specifieke betekenis en geef je niet in elke context
Een knipoog geef je met een bepaalde reden
Voorbeeld: Parenting app (of eender welke app)
- Visie 1: Ouders die parenting apps gebruiken, voelen die zich beter/ is hun welzijn verhoogd?
- Visie 2: Vanwaar hebben deze ouders de nood aan parenting apps? (= vraag naar inzicht, betekenis)
Tekst: Foley (The Epistemologies of the Humanities)
Data = betekenissen
- De data waarmee we werken in kwalitatief onderzoek zijn betekenissen
Het verzamelen van betekenissen via taal (bv. Interview)
Interpretaties geven aan deze betekenissen
- Karakteristieke vraag stellen
Bv. Hoe beleven ouders de parenting apps, welke betekenis geven ze eraan?
, Bv. Hoe beleven de studenten in deze aula de eerste week op de KUleuven?
- Het begrip data ‘problematiseren’ (volgende les) → Packer
Aspecten die Foley naar voor wil brengen (4)
- (1) Particularities
= een unieke aspect van een situatie
In de wetenschappen gaan ze op zoek naar generalisaties/universele zaken
o Ze doen afstand van particuliere omstandigheden
o Zo niet-indexicaal mogelijk, zo universeel en algemeen mogelijk
o Willen algemene wetten vormen (kennis die altijd waar is)
In de geestes wet. zijn ze geïnteresseerd in particularities
o Zo indexicaal mogelijk, zo veel mogelijk info voor een specifieke situatie
Voorbeeld
In welke mate zijn de resultaten van kwalitatief onderzoek veralgemeenbaar tot andere situaties?
- Meer in detail:
Indexicaal Niet-indexicaal
- Geesteswetenschappen - Wetenschappen
- Info/onderzoek dat verbonden is aan een - Zo weinig mogelijk het experiment/de
unieke periode/tijd/plaats/SL info binden aan een bepaalde
periode/plaats/tijd/ SL
- (2) Belang van het perspectief van de onderzoeker
In de wetenschappen doet het perspectief van de onderzoek er niet toe
o Uitschakelen van dit perspectief (=bracketing), de wet is de wet
o Zo onafhankelijk mogelijk van de onderzoeker
In de geestes wet. kan je niet buiten het perspectief van de onderzoeker
o Je neemt je voorkennis altijd mee, speelt mee in het onderzoek
o Geen probleem volgens Foley = de kracht van geesteswetensch.
o Vanuit je eigen beleving voorstellen hoe het moet zijn voor iemand anders
Voorbeeld
Moet je zelf een bepaalde ervaring doorlopen hebben om een goede interpretatie te kunnen maken van
wat mensen je vertellen?
Zou het beter zijn om de ervaring niet gehad te hebben? (bv. ouder, gender)
- Meer in detail:
Perspectief v onderzoeker Geen perspectief v onderzoeker
- Geestes wet. - Wetenschappen
- Inzicht vraagt achtergrondinformatie, - Zo onafhankelijk mogelijk
concepten, waarden,…
- Expertise in humanities (prescriptive and descriptive)
Expert in de wetenschappen
o Descriptive: Beschrijven van feiten
o Gebeurd helemaal beschrijvend, beschrijven van feiten
o Taken worden in het onderzoek worden verdeeld en onderverdeeld in stukjes en
achteraf samengebracht
o Je bent expert in je eigen vak, andere onderzoekers in het team moeten dan
vertrouwen op je expertise
Expert in de geestes wet.
o Prescriptive: Hoe het zou moeten zijn
o Mensen kunnen gespecialiseerd zijn in bepaalde stromingen, auteurs, posities,…
, o
Kan deels beschrijvend zijn maar ook vrij om aan te geven hoe het zou moeten zijn
o
De rol van expert is niet zozeer eentje van “ik vertrouw wat je zegt”
o
Maar iemand die je probeert mee te nemen in het argument en je probeert te
overtuigen
o Je bent wel of niet overtuigd, dat hangt volledig van jezelf af
Cf. Socratische expertise (inzicht proberen geven)
Voorbeeld: hersentumor
o Gedrags wet. : de wetenschap is tot een bepaalde oorzaken gekomen
o Geestes wet. : je kiest zelf wat gezond is en wat niet gezond is voor jezelf
- Meer in detail
Invoegen van eigen mening/waarden Beschrijvend
- Geestes wet. - Wetenschappen
- Hoe de persoon denk dat het zou moeten - Feiten beschrijven
zijn - Ook geestes wet.
- Uiting van zijn waarden
- Vooruitgang
In de wetenschappen
o Willen de collectieve kennis vergroten (collectieve kennis heeft waarde)
o Altijd nieuwe en juistere informatie (biologie van de mens)
o Heb je in fysica een eindpunt? We hebben alles doorgrond
o Vooruitgang gebeurt stap voor stap, het ene bouwt voor op het anderen, als het
weerlegd wordt dan doet het er niet meer toe
o Klassiek werk is niet meer relevant als het weerlegd wordt
o Meer vertrouwen op de autoriteit (de expert)
In de geestes wet.
o Inzicht krijgen voor zijn eigen bestwil
o Er is geen lineaire vooruitgang en geen eindpunt
o Minder vertrouwen in de autoriteit
o Klassieke teksten worden nog steeds gelezen, hier zit geen vooruitgang in
o Elke lezing is aanvechtbaar + beargumenteerbaar (open einde)
o Er is geen vooruitgang in de zin van meer kennis over een tekst
Vooruitgang in de zin dat een tekst ons helpt vandaag de dag om inzicht te
krijgen in onze conditie (zelf inzicht)
o Voorbeeld: we hebben een vraag, doen hier onderzoek naar, lezen teksten, dan
bereiken we een punt dat we begrijpen waarom we deze vraag hadden
o = vooruitgang
o Voorbeeld: beweging voor vrouwenrechten
- Meer in detail
Individuele (vooruitgang/kennis) Collectieve (vooruitgang/kennis)
- Geestes wet. - Wetenschappen
- Geen algemeen akkoord - Kleine groep experten
- Socratische invloed - Ingewikkeldheid staat voor twijfel of het
- Het zelf geloven van een persoon ligt bij wel correct is
jezelf
- Ingewikkeldheid staat ervoor dat het
goed doordacht is
Deze aspecten zijn allemaal van belang om kwalitatief onderzoek te doen en resultaten te behalen
, Schema:
Gedragswetenschappen Geesteswetenschappen Exacte/harde wetenschappen
- Psycho, socio, econ. - Pedagogie, rechten, filosofie
- Bestudeerd mens - Bestudeerd mens (ander ooghoek)
- Empirische basis - Begrijpen
- Causaliteit: verklaren - Zoeken naar redenen (constitutie)
- Ingrijpen/
voorspellen
TEKST FOLEY
Particulaties: indexicaal Particulaties: niet-indexicaal
Perspectief van onderzoeker Geen perspectief onderzoeker
Expertise: eigen mening Expertise: beschrijvend
Vooruitgang: individueel Vooruitgang: collectief
Centraal in kwalitatief onderzoek: interviews en observaties
2. Kwalitatief onderzoeksinterview: taalfilosofisch kader
Centraal hierin: interviews
QRI: Qualitative Research Interview
- Afnemen van interview (spreken)
Opnemen (audio, soms ook beeld)
Transcriptie (woord voor woord uitschrijven, veel tekst)
Hierop wordt een analyse op uitgevoerd
- Analyse van transcripties (coderen)
- Rapporteren van de bevindingen
Uitschrijven moet je zelfs als interviewer doen!
Typisch voorbeeld van QRI: Givon & Court (t.e.m. p.87)
- Een traditionele en klassieke manier van kwalitatief onderzoek
- Maar toch wat problemen mee verbonden
- Veel gebruikt in deze teksten:
“First person account”
“In their own words”
“Give voice to the respondence”
- Gaat over de belevingen van de respondenten
Je luistert naar wat ze in hun eigen woorden te zeggen hebben (expert in zijn ervaring)
Cf. voorbeeld vorige les: “Hoe ervaren lln van KUleuven de eerste weken?
- Packer: centraal: objective study of subjectivity
In de meeste karakteristieke vorm: objectieve studie van subjectiviteit
Wetenschappelijk onderzoek doen over subjectiviteit
Geeft ook kritiek op kwalitatief onderzoek
o Maar wat is die subjectiviteit dan eigenlijk?
o Vooronderstellingen over taal aanwezig!
Tekst van Peterson: toont zijn subjectiviteit heel erg (gedichten) vs. Given & Court
o Is dit nu goed wetenschappelijk onderzoek?
o Given & Court: niet zo een goed voorbeeld van kwalitatief onderzoek
o Peterson: wel een goed voorbeeld van kwalitatief onderzoek
