Basis van Psychodiagnostiek
Wat is psychodiagnostiek?
Wetenschap die erop gericht is om op een gefundeerde manier info van een persoon en zijn
omgeving te verzamelen met oog op het nemen van verantwoorde beslissingen.
Oordeelsfouten: op een wetenschappelijke manier onderzoeken evidence based
De psychologische test als wetenschappelijk instrument
1. Wat is een psychologische test?
1.1. Een test is een beoordelingsprocedure
In kaart brengen van menselijke eigenschappen:
Kunnen prestaties
Hoe zijn gedragswijze
Zoeken naar ≠:
Tussen mensen: inter-individueel
Binnen eenzelfde persoon: intra-individueel
1.2. Een test registreert psychologische eigenschappen
Wat zijn psychologische eigenschappen?
Onderscheid prestaties & gedragswijze
Toestanden: fluctuerend
Trekken: stabiel (The big 5)
o Openness: openheid
o Conscientiousness: nauwgezetheid
o Extraversion: extraversie
o Agreeableness: vriendelijkheid
o Neuroticism: emotionele stabiliteit
Afleiden van hypothetische constructen: wetenschappelijke fundering (betrouwbare afleidingen,
strikte regels)
Operationaliseren: meetbaar maken belang van goede validiteit
Zie ppt Noor en Jantien dia 27 & 29
1.3. Een test levert een psychometrisch onderbouwd meetresultaat
De vijf psychometrische kwaliteiten
a) Betrouwbaarheid: standvastigheid
b) Standaardisatie
c) Objectiviteit van de score
d) Validiteit: meet je wat je beoogt te meten?
e) Normering
Betrouwbaarheid vs. validiteit:
o V wordt begrensd door B
o V maar niet-B test bestaat niet
o B is noodzakelijk maar niet voldoende voor een goede V
,De testhandleiding
Elke test beschikt hierover
Bevat alle technische info die nodig is voor het correct
Afnemen
Score
Verwerken
Interpreteren
Zou 8 elementen moeten bevatten:
1) Wetenschappelijke achtergrond
2) Testcontructie: statistische procedures
3) Scoringprocedure: vb: SCL-90
4) Standaardisatie
5) Normgroep(en!)
a. Representatief
b. Groot genoeg
6) Betrouwbaarheid: ≠ vormen
7) Validiteit: ≠ vormen
8) Testinterpretatie
1.4. Andere kenmerken van een test
Reikwijdte
Mbt aantal te meten psychologische eigenschappen
Mbt diversiteit aan mensen voor wie de test geschikt is
Aanvaardbaarheid
In hoeverre vindt de testkandidaat de test acceptabel afh. van indruksvaliditeit (face validity)
Opgelet: soms belangrijk dat mensen op voorhand niet weten wat de bedoeling van de test is
faking goed, faking bad (malingering)
Onpartijdigheid
Faire diagnostiek
Test is partijdig wanneer bep. groepen mensen systematisch anders presteren hoewel het
achterliggende niveau hetzelfde is.
Door:
Minder vertrouwdheid met de testsituatie
Geen adequate normen
Item-of vraagpartijdigheid
Praktische aspecten
Afweging maken tussen:
Kosten: eenmalige – terugkerende (copy-right)
Baten: in korte tijd veel info, moeilijk met andere methoden
, 2. Korte geschiedenis van het psychologisch testen
2.1. De vroege voorlopers
China (2000 v.C.) 3-jaarlijks vorderingstoets voor dienaren van de keizer
Oude Testament Selectie van legerrekruten ahv opdrachten
Middeleeuwen Vrij formeel karakter van examens aan universiteiten van Leuven en
Bologna
Fysiognomie:
Intellectuele of karaktereigenschappen afgeleid uit iemands fysieke voorkomen
Al sinds Aristoteles, maar tot in de 19e eeuw!
Frenologie: (=schedelleer)
Uit kritiek op de fysiognomie
Gall > Spurzheim
o ≠ psychologische vermogens, gelokaliseerd in bep. hersengebieden
o Achterhalen door schedelonderzoek (cranioscopie)
2.2. Een aarzelende start
Francis Galton: all-round wetenschapper, op deze 3 gebieden:
1. Antropometrie: ‘metingen van de mens’
psychofiologische metingen: gewicht, snelheid, nauwkeurigheid, lichaamslengte…
2. Erfelijkheid:
Charles Darwin sociaal darwinisme
Niet alleen van fysieke kenmerken, ook mentale eig. zoals intelligentie
Niet op ≠ binnen een soort, maar ≠ tussen groepen
Van daaruit: eugenetica
Letterlijk: ‘goede afstamming’
Doel: verbetering van menselijke ras
3. Statisitiek: eerste aanzet voor correlatie en regressie
James McKeen Cattell
Doctoraatstudent Wundt
Focus individuele ≠
Mental Tests and Measurement
2.3. De eerste echte intelligentietest
Alfred Binet en Théodore Simon
Geheel ander uitgangspunt dan eugenetica
Vraag van Ministerie van Nationale Opvoeding
o Leerplicht
o Vraag voor passend instrument: kinderen reguliere vs. aangepast onderwijs
Binet-Simon-test (1911)
Reeks opdrachtjes, geordend volgens leeftijd
Berekenen van een verstandelijk niveau (VN)
VN soort vragen dat het kind kan oplossen
Bescheiden gebruik!
o Geen exact getal, wel kwalitatieve omschrijving
o Toch: verstandelijk ‘niveau’ (VN) verstandelijke ‘leeftijd’ (VL)
Wilhelm Stern (D - VS): VL IQ
Intelligentiequotiënt (IQ)
Verhouding
X 100
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yote. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.