Twee volledige samenvattingen van alle filosofie eindtermen (inclusief plaatjes)
IK. Filosofie van het zelf Samenvatting ALLE Examenstof
Ik. Filosofie van het zelf Samenvatting Hoofstuk 3, 4 en 5 Havo
Alles voor dit studieboek (13)
Geschreven voor
Middelbare school
VWO / Gymnasium
Filosofie
5
Alle documenten voor dit vak (387)
Verkoper
Volgen
everm0re
Voorbeeld van de inhoud
1.1
Voorbeeld Ledru
Ledru moet de moord op Monet oplossen ⇒ Hij komt er achter dat hij zelf de
moord heeft gepleegd⇒ politie is echter niet overtuigd en doen een experiment
naar of Ledru het gedaan kan hebben ⇒ Hij slaapwandelt en als ze hem een
pistool geven schiet hij.
Ledru wordt niet verantwoordelijk gehouden door de rechter ⇒ Hij is niet
verantwoordelijk, want hij slaapwandelt -> De rechter maakt een onderscheid
tussen “wakkere” Ledru en slaapwandelende Ledru ondanks dat zij hetzelfde
lichaam delen.
Conclusie uit voorbeeld Ledru
● Een wakkere persoon is niet hetzelfde persoon als een slaapwandeld persoon,
ondanks dat ze hetzelfde lichaam delen
1.2
Gedachte-experiment schip van Theseus
1. Elke keer als Theseus met het schip de haven binnenkomt, wordt één plank van het
schip vervangen door een andere plank. Na een tijd zit er op het schip geen originele
plank meer.
VRAAG: Is dit schip dat uit andere nieuwe planken bestaat, hetzelfde schip als toen
het zijn oude planken had?
⇒ Zo nee, wanneer is dit dan gebeurd? Het is moeilijk/ niet mogelijk om
een precies moment aan te wijzen waarop het schip een ander schip werd
→ Dus kun je niet spreken van een ander nieuw schip
2. Elke keer als Theseus met het schip de haven binnenkomt, wordt één plank van het
schip vervangen door een andere plank. De oude planken worden bewaard en hier
wordt later een schip van gebouwd dat identiek is aan het originele schip.
Er zijn twee schepen: Een oud schip met vervangen planken en een nieuw schip met
vrijgekomen oude planken
VRAAG: Is het nieuwe schip met vrijgekomen oude planken hetzelfde als het
originele schip.
Soorten identiteit
1. Kwalitatieve identiteit
= Wanneer objecten hetzelfde zijn, omdat de eigenschappen zodanig hetzelfde zijn, dat we
de objecten hetzelfde noemen
VOORBEELD: Twee iphones in een winkel, zijn kwalitatief identiek aan elkaar
2. Numerieke identiteit
= Wanneer een object hetzelfde is omdat het het origineel is. Het bestaat uit 1 ding en niet
uit een tweetal objecten. Ook al zijn de eigenschappen nu verschillend.
VOORBEELD: Je laat je iphone vallen. Na de val zit er een barst in. De iphone voor de val
en de iphone na de val zijn numeriek identiek aan elkaar, want het is nog steeds dezelfde
iphone.
Vraag naar soort identiteit bij mensen
1. De vraag naar kwalitatieve identiteit bij mensen is in hoeverre iemand lijkt op iemand
anders.
, 2. De vraag naar numerieke identiteit bij mensen is in hoeverre we door de tijd heen
dezelfde persoon blijven ondanks allerlei veranderingen. -> de vraag naar
persoonlijke identiteit heeft vooral betrekking op de numerieke identiteit.
Waarom belangrijk?
⇒ De vraag wat maakt dat een persoon door de tijd heen dezelfde blijft heeft
belangrijke praktische consequenties. Bij het bestraffen en belonen van mensen,
moeten we weten wie verantwoordelijk is voor het gedrag en zorgen dat we de
juiste persoon nemen.
1.3
Illustratie van Boyle (bij het probleem van het Laatste Oordeel)
Iemand overlijdt → Zijn lichaam vergaat
- Het verteert en valt uiteen in talloze kleine deeltjes die zich over de hele aarde
verspreiden. Het is lastig om die weer bijeen te sprokkelen en te zorgen dat die
persoon identiek is aan de ‘oude’ persoon
- Stoffelijk overschot wordt aangevreten door beesten → Het zit in een
ander organisme → Nog lastiger om het bij elkaar te halen
- Kannibalen eten lichaam op → Lichaam raakt verspreid over meerdere
personen → Aan wie behoort het lichaam toe?
Identiteitscriterium van Locke
-Relevant voor Locke want de juiste mensen moeten in zowel het leven nu en het
hiernamaals bestraft en beloond worden. (Laatste oordeel & wederopstanding)
Eerst begrijpen wat een mens is -> geeft ons een criterium om te kunnen bepalen of iemand
door de tijd heen hetzelfde is gebleven
1. Onderscheid tussen persoon en mens
● Mens = Een biologische organisme met een zekere functionele organisatie
(levend lichaam)
- Levenloze wezens blijven alleen hetzelfde zolang er materiële
continuïteit is (=de materie waaruit deze objecten zijn gemaakt blijven
hetzelfde. Denk aan: Eik groeit uit van een jonge plant tot een
reusachtige boom)
- Levende wezens kunnen voortbestaan zonder dat er materiële
continuïteit is.
- De functionele organisatie van deze organismen zorgt ervoor dat ze
tot op zekere hoogte onafhankelijk zijn van hun materiële lichaam
(mens met harttransplantatie) (materiaal verschilt, maar functie blijft
hetzelfde)
- De identiteit ligt dus ook in die functionele organisatie van zijn lichaam
● Persoon
- = Een denkend intelligent wezen met rede en reflectie (ook volgens
Aristoteles) + bewustzijn (voegt Locke toe aan het idee van
Aristoteles.)
- Geheugen is Voldoende + noodzakelijke voorwaarde voor
persoonlijke identiteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper everm0re. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.