Samenvatting NOVA Scheikunde VWO 5 - Hoofdstuk 10: organische verbindingen
99 keer bekeken 3 keer verkocht
Vak
Scheikunde
Niveau
VWO / Gymnasium
Duidelijke samenvatting met alle belangrijke begrippen van het desbetreffende hoofdstuk. Verder zijn er voorbeeldopgaven aanwezig samen met de uitwerkingen. Erg handig om te gebruiken bij herhaling en voorbereiding op je toetsen! Veel succes en natuurlijk veel plezier!
Hoofdstuk 10: Organische verbindingen
§1 Klassen van organische verbindingen
Begrippen:
Organische verbindingen: moleculaire stoffen die zijn opgebouwd uit voornamelijk C- en
H-atomen
● Kunnen ook eventueel halogenen of O-atomen bevatten
Koolwaterstoffen: stoffen waarvan de moleculen uit elementen koolstof en waterstof bestaan
(CxHy)
Vervolg HO3: Organische chemie V4
Carbonzuren:
- In een alkaanzuur zit de zuurgroep (carboxylgroep) altijd aan de buitenkant, aan het
eerste koolstofatoom → achtervoegsel is -zuur
- Wanneer een carboxylgroep zich niet in de hoofdketen bevindt (bijv. cyclische
verbindingen) dan wordt het achtervoegsel -carbonzuur
- Molecuulformule: CnH2n+1COOH
Aldehyden en ketonen:
- Aldehyden
● Koolstofverbindingen met altijd een =O-atoom aan het einde van de keten
● Achtervoegsel -al → alkanal
- Ketonen
● Koolstofverbindingen met een =O-atoom ergens in het midden van de keten
● Achtervoegsel -on → alkanon
Ethers:
- Koolstofverbindingen met een O-atoom tussen twee C-atomen
- Voorvoegsel alkoxy- en geen achtervoegsel!
● Kortste deel van de keten + O is de voorvoegsel = ...oxy
● Langste deel van de keten is de stam = alkoxyalkaan
- Molecuulformule: CnH2n+2O
, Esters:
- Esters zijn te vormen uit een zuur en een alcohol
● Zuurdeel = alkanoaat
● Alcoholdeel = alkyl
➢ Samen: alkylalkanoaat
- Molecuulformule: CnH2nO2
Stappenplan systematische naamgeving
1. Stamnaam
● Zoek in de structuur de langste aaneengesloten
koolstofketen op
○ Als een koolstofketen een cyclische
verbinding is, krijgt de stamnaam de
toevoeging cyclo-
○ Als een benzeenring in de verbinding zit,
krijgt de verbinding de stamnaam -benzeen
■ Wanneer benzeen als zijtak optreedt,
dan is het voorvoegsel fenyl-
● Ga na welke zijketen er aan de hoofdketen zit
2. Achtervoegsel, voorvoegsels en numerieke voorvoegsels
● Bepaal achtervoegsel met als groep dat de hoogste prioriteit heeft
● Bepaal voorvoegsels van andere karakteristieke groepen en takken
3. Nummering
● Achtervoegsel - dubbele binding - drievoudige binding (-yn) - tak/halogeen
4. Plaatsnummers
● Plaatsnummer(s) - numeriek voorvoegsel - uitgang, achter- of voorvoegsel
5. Schematische naam
● Voorvoegsels (alfabetisch) - stam - uitgang - achtervoegsel
● Tussen 2 cijfers staat een komma ,
● Tussen een cijfer en een letter staat een streepje -
Voorbeelden:
Geef de systematische naam en de structuurformules van de volgende stoffen
a. 2-hydroxypropaan-1,2,3-tricarbonzuur
b. propylpropeenoaat
c. cyclopent-2-een-1-ol
d. 2,3,4,5-tetrahydroxypentanal
e. but-3-yn-2-amine
f. 2-ethoxyheptaan
a. b.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deminguyen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
