1.1. Pietsen in de arm → pietsen is de sensorische prikkel, deze prikkel gaat via het ruggenmerg naar
controle centrum en vervolgens naar sensorische cortex en hierop krijg je een motorische
respons aangepast aan de ontvangen prikkel.
- Dorsaal colum leminiscus gaat naar de motorische cortex
- Elke baan is links en rechts gespiegeld, sommige prikkels zijn ipsilateraal en andere
contralateraal
- De plaats van het letsel bepaald de dysfunctie!
1
,1.3. Onderzoek van de sensoriek
1.3.1. Exteroceptie
→ tekening moet 180° gedraaid
worden!
→ 1ste synaps in achterhoorn, kruising
gebeurd stijgend.
→ blauwe baan: Laesie op T2, vanaf 2
niveaus onder T2 wordt de info
tegengehouden en gevoel valt uit langs
de contralaterale zijde. (bv. info komt
binnen op T4 maar loopt verder over T2
en T1 contralateraal)
→ groene baan: splitst langs blauwe
baan en verloopt ipsilateraal, kruist in
medulla oblongata.
→ halfzijdig letsel: sommige info komt
door en andere niet.
2
,AANVULLING BOEK (P149):
Linkse figuur: het perifere sensibele neuron maakt contact met de pijn- en temperatuurreceptoren.
Het cellichaam is gelegen in de spinale ganglia. In het dorsale deel van de achterhoorn ligt het 2de
neuron. De axonen voor pijn- en temperatuursensatie kruisen al stijgend over 1 of 2 segmenten naar
de tractus spinothalamicus lateralis in de zijstreng en de minder belangrijke tractus spinothalamicus
anterior in de voorstreng. Een laesie van de spinothalamische baan resulteert in een verlies van pijn-
en temperatuurzin contralateraal 1 of 2 segmenten beneden de laesie. Er is een vaste schikking
waarbij het been vooral in het laterale deel is gelokaliseerd en de arm meer in het mediale deel. Thv
de medulla oblongata verenigen beide banen terug, het 2de neuron eidigt in de thalamus en het 3de
neuron gaat via capsula interna naar zone 3,2 en 1 in de gyrus postcentralis van de pariëtale kwab.
Hier wordt het hele lichaam omgekeerd geprojecteerd in de homunculus.
Rechtse figuur: wanneer axonen het ruggenmerg binnentreden gaat er 1 tak naar het 2de neuron en
kruist vervolgens naar de tractus spinothalamicus. Een andere tak stijgt ipsilateraal in de achterstreng
en maakt een synaps met het 2de neuron. Bij een unilateraal letsel thv tractus spinothalamicus
anterior is er niet noodzakelijk een uitval van druk- en ruwe tastzin. Dit komt door de lange stijgende
tak van het 1ste neuron (aan niet-aangetaste zijde) die kruist boven het letsel, de sensatie kan dan
toch de gyrus postcentralis bereiken. Als het letsel voorkomt thv de sensorische cortex, capsula
interna of thalamus vallen perceptie van druksensatie en ruwe tastzin uit aan de contralaterale zijde.
Vormen:
- pijnzin (discriminatie scherp en stomp)
- temperatuurzin (discriminatie warm en koud)
- ruwe tastzin (aanraking/druk)
Werkwijze:
▪ In 3 fases:
▪ Ogen open – test voortonen
▪ Ogen open – test uitvoeren (begrepen?)
▪ Ogen gesloten – test uitvoeren (hieruit
haal je je resultaat)
Interpretatie:
▪ Gevoelsuitval interpreteren vraagt inzicht
en kennis van:
a. Perifere huidverzorgingsgebieden
b. Segmentale dermatomen
c. Sensorische homunculus
▪ Vergelijk steeds links-rechts!
▪ Hypo-/a-sensitieve zone afbakenen dmv pinwheel (groot gebied op gevoeligheid testen)
Mensen met diabetes hebben een vermindert gevoel
→ monofilamenten kunnen een verstoring aanduiden
→ vermindert gevoel is gevaarlijk want ze merken pas later de prikkel (pijn, temperatuur of druk) op
waardoor er een letsel kan ontstaan door te late reactie.
3
, Referentie examen (perifere zenuwen en segmentale dermatomen)
AANVULLING BOEK (P156)
Tastzin: je raakt de patiënt aan met een watje of je vingertop en laat hen ‘ja’ zeggen wanneer zij een
aanraking voelen. Bij fraude kan je de patiënt vragen om nee te zeggen wanneer hij niet aangeraakt
wordt, wanneer patiënt dan nee zegt als hij aangeraakt wordt in een regio waar hij zogezegd niets
voelt speelt hij vals. Aanrakingen gebeuren steeds op blote huid en met afwisselend tempo.
Pijnzin: druk met een scherpe punt zacht op een huidsegment. Om de aangetaste zone af te lijnen ga
je met de punt bewegen van een zone met verminderde sensatie naar een zone met een normale
sensatie, zo kan je gemakkelijk veranderingen in gevoeligheid vaststellen. Wanneer je deze beweging
uitvoert gebeurt het dat je soms dermatomen van enkele segmenten hoger test. Bv. je beweegt
vooraan aan de thorax boven de tepellijn (T2-T3) naar de schouder toe (C4). Op het punt waar je een
sprong in segmentaal niveau maakt, heeft de patiënt de indruk dat de intensiteit van de stimulus
toeneemt.
Temperatuurzin: dit testen we met proefbuisjes gevuld met koud en warm water. Extreme
temperatuurverschillen moeten vermeden worden want dan gaat men de noicreceptoren
aanspreken ipv de receptoren voor temperatuur. Een alternatief is werken met minnesotaplaatjes,
waarbij gebruik wordt gemaakt van koper (koud) en teflon (warm) in de vorm van 3cm doorsnede
plaatjes. Deze test is minder betrouwbaar en dus geen degelijke vervanging.
1.3.2. Proprioceptie
Proprioceptie onderzoek steeds uitvoeren bij ganganalyse, dit kan bepalend zijn voor therapie.
Bij een laesie gaat info van proprioceptie verloren vanaf het zelfde niveau waar laesie zich bevindt.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenterooman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.