Samenvatting van het vak systeemfysiologie (huidige naam: fysiologie van de orgaanstelsels), onderdeel cardiovasculair stelsel. Gemaakt aan de hand van de slides. Score: 18/20
Samenvatting gemaakt a.d.h.v. de lessen en PowerPoint’s van Prof. Dr. Dirk Snyders
Afbeeldingen afkomstig van de PowerPoint’s van Prof. Dr. Dirk Snyders & afkomstig uit Boron, W. &
Boulpaep E. L. (2017). Medical Physiology. Philadelphia: Elsevier
,HEMATOLOGIE
1. Inleiding: fysiologie – systeemfysiologie
We gaan in dit vak de functie van het intacte menselijke organisme bekijken
We hebben verschillende orgaansystemen:
o Cardiovasculair
o Respiratoir
o Renaal
o GI
o Endocrien
We kunnen deze systemen op 2 manieren bespreken:
o 1. Intrinsieke werking van het orgaansysteem zelf
Vb.: bij cardio -> hoe werkt het hart?
o 2. Integratie in het organisme -> homeostase
Vb.: bij cardio -> hoe fungeert het hart in het organisme? Hoe werkt het samen met de andere
orgaansystemen
Homeostase:
o Er zijn een parameters die het organisme continu geregeld worden:
Temperatuur (T of temp)
Bloeddruk
Lichaamsvochten compositie
Ionaire compositie, pH, O2/CO2,glucose
o Als deze parameters uit balans worden gebracht -> compensatiemechanismen
Vb.: negatieve feedback systeem
Negatieve feedback: (afb. 1)
o Vergelijkbaar met een thermostaat:
Koud? -> thermostaat zal verwarming doen opstarten
Terug warm? -> thermostaat zal verwarming af zetten
o Mechanisme:
Waarde van een bepaalde parameter wordt gedetecteerd & vergeleken met de ideale waarde
Stel: de gemeten waarde is afwijkend van de ideale ->effectorsysteem geactiveerd
o Vb.: bd
Wordt gedetecteerd in medulla oblongata
Te hoog? -> hartritme wordt vertraagd + in de periferie treedt vasodilatie op (↓ weerstand)
Te laag? -> hartritme wordt verhoogd + in de periferie treedt vasoconstrictie op (↑ weerstand)
afb. 1
1
,2. Hematologie
2.1 Bloed – algemeen & functies
Algemeen
8% lichaamsgewicht -> voor gemiddelde persoon (75 kg) is dit 5-6 liter
Functies
Transport (van gassen & cellen)
o Gassen: O2 & CO2
o Cellen: rode/witte BC, bloesplaatjes
Nutritief
o Transport van bijvoorbeeld: glucose, AZ, FA, H2O, ionen
o Bloed is dus een distributiesysteem, nodig om nutriënten te verspreiden in het lichaam
Excretoir
o Geproduceerd CO2 naar longen afgevoerd (uitgeblazen)
o Geproduceerde afvalstoffen naar die nier afgevoerd (urine)
Regulatoir
o Vervoer van hormonen1
Immunologisch
o Bevat plasma-eiwitten
o Onderscheid in de ABO-bloedgroepen
2.2 Componenten van het bloed
Hoe scheiden we componenten?
o Bloedstaal afnemen & zorgen dat dit niet gaat stollen
o Vervolgens het bloed laten sedimenteren/1 minuut centrifugeren
o We krijgen 3 lagen: (afb. 2)
Bovenaan het bloedplasma (gelig gekleurd)
Een dunne “buffy coat” = witte BC & plaatjes
Onderaan de rode BC
Verhoudingen:
o 55% bloedplasma Afb. 2
o 45% hematocriet
Waaruit bestaan de componenten?
o Bloedplasma:
Elektrolyten
Hoge Na+ & lage K+ concentratie (zelfde samenstelling extracellulair vocht)
Lipiden & proteïnen*
Hormonen
Stollingsfactoren
Serum = wat overblijft van het plasma na stolling (= materiaal waar geen actieve stollingsfactoren
meer in zitten)
Gassen
o Hematocriet:
Voornamelijk rode BC (zie punt 3)
(weinig) witte BC & bloedplaatjes
1Hormonaal = 2de controlesysteem, naast neuraal controlesysteem. Hormonen zijn stoffen die worde aangemaakt in een cel en vervolgens worden
getransporteerd via het bloed naar een doelwitcel.
2
, *Plasmaproteïnen
Eiwitconcentratie: 7 g /dl (= 7 g%)2
o Hoofdzakelijk:
Albumines ~4 g/dl
Globulines ~3 g/dl
o > dan in interstitieel vocht (conc. 0)
Locatie:
o De eiwitten worden in de lever geproduceerd
o Blijven in de bloedbaan -> gaan niet door capillairwand naar interstitium!
Gevolg van eiwitten in de bloedbaan:
o Waterbeweging over het capillaire membraan (zie punt 2.2.1)
o 2. Effect op viscositeit (zie punt 2.2.1)
2.2.1 Waterbeweging over het capillaire membraan
Osmotische druk
o Zorgt voor watertransport -> water gaat vanuit het interstitium naar het lumen v/h capillair
o Proberen conc. v/h capillair in evenwicht te brengen met de onbestaande conc. v/h interstitium
Eiwitten kunnen niet uit de bloedbaan
Om gelijke conc. te krijgen zal water in de bloedbaan gaan
o Deze druk is ongeveer 25 mmHg
Hydrostatische druk
o Werkt het watertransport tegen (werkt osmotische druk tegen)
2.2.2 Viscositeit η
Viscositeit van het bloed:
o Vergelijking van de viscositeit van bloed met dat van water -> ηbloed > ηwater
o Dit komt door de aanwezigheid van:
Proteïnen => ηplasma > ηwater
Cellulaire elementen => ηserum > ηwater
o Algemeen: ηbloed > ηplasma > ηserum > ηwater
o Zie afb. 3
Afb. 3: viscositeit
Plasma (= niet cellulaire elementen) vs. zuiver water
-> ηplasma is het dubbele van ηwater
-> Als de hematocriet toeneemt, neemt η ook toe
ηbloed
-> η bij abnormale hematocriet (60%) is ~ dubbele van η bij 45%
-> hematocriet van 45% = normaal (normal range)
2
g% = #g per 100 g of g per 100 ml
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper biomed2017. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
