,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Geschiedenis, begrippen en stromingen ...................................................................... 5
1. Terminologie .......................................................................................................................... 5
1.1 Definitie ........................................................................................................................... 5
2. Domeinen van ontwikkeling .................................................................................................... 5
2.1 Integratie van drie domeinen ........................................................................................... 5
2.2 Levensfasen.................................................................................................................... 6
3. Ontwikkelingstheorieën .......................................................................................................... 6
3.1 Basisthema’s................................................................................................................... 6
3.2 Nature en Nurture ........................................................................................................... 7
3.3 Context van ontwikkeling................................................................................................. 7
4. Historische visies op het kind ................................................................................................. 7
4.1 ’’History of childhood’’ ..................................................................................................... 8
4.2 Studie van Koops (1996) ............................................................................................... 10
5. Veranderende visie op het kind ............................................................................................ 10
5.1 Michel de Montaigne (1533-1592) ................................................................................. 11
5.2 John Locke (1632-1704) ............................................................................................... 11
5.3 Jean-Jacques Rousseau (1712-1778)........................................................................... 11
5.4 De filantropijenen .......................................................................................................... 12
5.5 John Dewey (1859-1952) .............................................................................................. 12
6. Slingerbeweging in visie op kind .......................................................................................... 13
6.1 Bijdrage van ontwikkelingspsychologie? ....................................................................... 13
6.2 Ellen Key (1849-1926): De eeuw van het kind (1900) ................................................... 13
6.3 Het verdwijnende ‘kind’ ................................................................................................. 13
6.4 Invloed van massamedia............................................................................................... 14
6.5 << Open playpen >> (René Gober, 1987) ..................................................................... 14
7. Invloeden in de ontwikkelingspsychologie ............................................................................ 15
7.1 Kernprincipes van Darwins evolutietheorie (1809-1882)................................................ 15
7.2 Eerste wetenschappelijke studie van ontwikkeling ........................................................ 15
7.3 Freuds psychoseksuele theorie van de persoonlijkheid (1856 – 1939) .......................... 16
7.4 Erikson’s psychosociale fasen....................................................................................... 17
7.5 Behaviorisme en Sociale Leertheorie ............................................................................ 17
7.6 Cognitieve ontwikkelingstheorie van Jean Piaget .......................................................... 18
7.7 Informatieverwerkingstheorieën .................................................................................... 18
7.8 Ethologie en evolutionaire psychologie ......................................................................... 19
7.9 Vygotsky’s socioculturele theorie .................................................................................. 19
7.10 Bio-ecologisch model (Bronfenbrenner) ........................................................................ 20
1
, 7.11 Dynamische systeemtheorie ......................................................................................... 20
Hoofdstuk 2: Onderzoeksstrategieën .............................................................................................. 21
1. Onderzoeksvraag ................................................................................................................. 21
1.1 Kiezen van een onderzoeksstrategie............................................................................. 21
2. Systematische Observatie .................................................................................................... 21
2.1 Verzamelen van Systematische Observaties ................................................................ 21
2.2 Beperkingen van Systematische Observatie ................................................................. 22
2.3 Interviews ...................................................................................................................... 22
2.4 Klinische/Gevalsstudie Methode ................................................................................... 22
2.5 Psychofysiologische Methoden ..................................................................................... 22
2.6 Etnografie...................................................................................................................... 23
3. Betrouwbaarheid en validiteit ............................................................................................... 23
3.1 Voorbeelden van Correlatie Coëfficiënten ..................................................................... 24
3.2 Structurele vergelijkingsmodellen (SEM) ....................................................................... 25
4. Typische ontwikkelingsdesigns ............................................................................................ 26
4.1 Vergelijkend overzicht van methoden ............................................................................ 26
4.2 Longitudinaal onderzoek ............................................................................................... 26
4.3 Studie van verandering (change) .................................................................................. 27
5. Illustratief voorbeeld ............................................................................................................. 27
5.1 De effecten van vroege interventie op IQ van kinderen ................................................. 27
6. Ethische aspecten ................................................................................................................ 28
Hoofdstuk 3: Biologische basis, prenatale ontwikkeling, en geboorte.............................................. 29
1. Continuïteit van pre- en postnatale ontwikkeling................................................................... 29
1.1 Interesse voor prenatale periode ................................................................................... 29
1.2 Belang van prenatale periode voor hersenontwikkeling ................................................. 29
2. Ontwikkeling zenuwstelsel ................................................................................................... 30
3. Prenatale (zintuiglijke) ontwikkeling ...................................................................................... 30
3.1 Het prenatale gehoor .................................................................................................... 31
3.2 Tast, smaak en reuk bij de foetus .................................................................................. 31
3.3 Beweging van embryo en foetus ................................................................................... 31
3.4 Ontstaan van gedragstoestanden bij foetus (Nijhuis et al., 1982) .................................. 31
3.5 Gevolgen van angst en stress tijdens de zwangerschap ............................................... 32
4. Gedragsgenetica .................................................................................................................. 33
4.1 Onderzoeksmethodologie ............................................................................................. 33
4.2 Maten van overeenkomst tussen verwanten ................................................................. 33
5. Correlatie tussen genotype en omgeving ............................................................................. 34
................................................................................................................................................ 34
2
, 5.1 Interactie tussen genotype en omgeving ....................................................................... 34
5.2 Voorbeelden van correlatie tussen genotype en omgeving ........................................... 34
5.3 Epigenese ..................................................................................................................... 35
Hoofdstuk 4: Eerste levensjaar: leerprocessen, motorische en perceptuele vaardigheden ............. 36
1. Pasgeborene........................................................................................................................ 36
1.1 Reflexen bij pasgeborene.............................................................................................. 36
1.2 Arousal toestanden ....................................................................................................... 36
1.3 Slaappatronen............................................................................................................... 37
2. Wiegendood ......................................................................................................................... 37
2.1 Prevalentie .................................................................................................................... 37
2.2 Differentiaaldiagnose .................................................................................................... 37
2.3 Psychosociale aspecten/ondersteuning ........................................................................ 38
2.4 Beïnvloedbare risicofactoren ......................................................................................... 38
2.5 Moeilijk of niet te beïnvloeden risicofactoren ................................................................. 38
2.6 Preventie ....................................................................................................................... 38
3. Huilen/schreien .................................................................................................................... 38
3.1 Schrei patronen ............................................................................................................. 38
3.2 Responsiviteit van volwassenen t.o.v. schreien ............................................................. 38
3.3 Manieren om wenende baby te sussen ......................................................................... 39
3.4 Neonatale “Behavioral Assessment Scale”.................................................................... 39
4. Conditionering ...................................................................................................................... 39
4.1 Klassieke Conditionering ............................................................................................... 39
4.2 Operante Conditionering ............................................................................................... 40
4.3 De lusten van de macht: het lachende want spelende kind ........................................... 40
4.4 Retentie van geconditioneerde operante responsen ..................................................... 42
5. Habituatie ............................................................................................................................. 43
5.1 Habituatie als onderzoeksprocedure ............................................................................. 43
5.2 Geheugen van baby’s: voorkeur voor nieuwe en vertrouwde prikkels ........................... 44
5.3 Habituatie en latere mentale ontwikkeling ..................................................................... 44
5.4 Imitatie .......................................................................................................................... 44
6. Motorische ontwikkeling ....................................................................................................... 45
6.1 Trends in de motorische ontwikkeling............................................................................ 45
6.2 Motorische vaardigheden als een dynamisch systeem .................................................. 45
6.3 Ontwikkeling van fijne motoriek ..................................................................................... 46
7. Ontwikkeling van perceptie .................................................................................................. 46
7.1 Tastzin .......................................................................................................................... 46
7.2 Smaak en geur .............................................................................................................. 46
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JonieSegers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.