Internationaal en Europees recht
1. Internationaal recht
Definitie – indelingen
Internationaal recht: geen algemeen aanvaarde definitie
Verleden: betrekkingen tussen volkeren ‘volkerenrecht’
Centrale rol: staten
Toegenomen rol internationale organisaties, niet-gouvernementele organisaties en
particulieren
rechtstak die de internationale betrekkingen regelt = internationaal publiekrecht
Internationaal publiekrecht VS internationaal privaatrecht
internationaal privaatrecht:
Gedrag van individuen met grensoverschrijdend element
Regels van nationaal recht (grotendeels geharmoniseerd)
o Toepasselijk recht
o Bevoegde rechtbank
o Tenuitvoerlegging vonnis
Internationaal recht als horizontaal en onvolmaakt systeem
Instemming staten ‘oorspronkelijke subjecten van internationaal recht’ is
cruciaal
Consensualisme tussen soevereine staten (= overeenkomst door loutere
wilsovereenstemming)
Geen centrale wetgever (uitzondering: toekennen wetgevende bevoegdheid)
Geen centrale rechter (tenzij instemming ad hoc of duurzaam)
Geen centrale afdwinging
Kenmerken internationale organisaties in het internationaal
recht
Gemeenschappelijke kenmerken:
Samenwerkingsverband staten en internationale organisaties
Nastreven gemeenschappelijke doelstellingen
Oprichtingsverdrag
, Eigen organen met vertegenwoordigers
Organisatiegebonden kenmerken:
Lidmaatschap
Veelal staten en internationale organisaties
Open VS gesloten (open = geen voorwaarden, gesloten = wel voorwaarden bv. EU)
Universele VS regionale (universeel = hele wereld)
Doel
Algemeen VS functioneel
Bevoegdheden
Toegewezen VS impliciete bevoegdheden (impliciet = niet officieel)
Intergouvernementele VS supranationale bevoegdheden (intergouvernementeel =
met de landen die beslissingsmacht houden)
Besluitvorming
Divers: unanimiteit (= zonder verschil van mening)/ meerderheid/ consensus (= er
wordt overlegd totdat iedereen met het voorstel akkoord is)
Financiën
Meestal via lidmaatschapsbijdragen en eventueel andere inkomsten
Supranationale organisaties EU als voorbeeld
Organen bestaan deels uit personen die niet louter optreden voor hun staat
Meerderheidsbeslissingen
Organen kunnen bindende beslissingen nemen
Directe gevolgen voor particulieren
Oprichtingsverdrag en secundaire besluitvorming vormen eigen rechtsorde
Onafhankelijk rechterlijk orgaan waakt over geldigheid handelingen instellingen en
naleving besluiten staten
,De Verenigde Naties en haar hoofdorganen
Algemeen
1945 VN-Handvest
193 leden
Doel: handhaven internationale vrede en veiligheid – sociale, culturele en
humanitaire samenwerking, bevorderen eerbied rechten van de mens en
fundamentele vrijheden
Praktijk: enorme evolutie (o.a. milieubescherming, strijd terrorisme)
Sustainable Development Goals (17 SDG’s) wereldwijde duurzame ontwikkeling
Algemene vergadering:
Plenair orgaan
Ruime politieke bevoegdheid (uitzondering: nationale rechtsmacht en bevoegdheden
Veiligheidsraad) specifieke bevoegdheden
Niet bindende resoluties
Veiligheidsraad:
Vijf permanente leden (veto)
Tien niet-permanente leden (twee jaar)
Politiek orgaan
‘vreedzame geschillenbeslechting’ niet bindende aanbevelingen
‘bedreiging van vrede’, ‘inbreuk op vrede’, ‘daad van agressie’ bindende
maatregelen (aanbevelingen, voorlopige maatregelen, sancties, militaire actie)
Economische en Sociale raad:
Coördinerend orgaan voor de economische en sociale werkzaamheden van de VN
Internationaal Gerechtshof:
15 onafhankelijke rechters
Beslechten van interstatelijke juridische geschillen
Juridische adviezen op vraag van VN en gespecialiseerde organisaties
1949 Noord-Atlantisch verdrag
Defensie-alliantie
Artikel V: werderzijdse bijstandsplicht
Lidmaatschap:
o Bestaande leden kunnen (unaniem) nieuwe leden toelaten
o Voorwaarde: Europese landen die bijdrage kunnen leveren aan de veiligheid
van het Noord-Atlantisch gebied
o Groei van 12 tot 30 leden
Raad van Europa:
1949
Bevorderen van Mensenrechten, democratie, rule of law
Pan-Europese organisatie met 47 leden en 6 waarnemers-staten (o.a. VS, Japan en
Canada)
Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM)
1950
Leden Raad van Europa verbinden zich er toe om na goedkeuring en ratificatie de
grondrechten te eerbiedigen: recht op leven, recht op persoonlijke vrijheid en
veiligheid, recht op een eerlijk proces, recht op vrije mening, …
Vermeende schending EVRM:
Individuele kracht (natuurlijk persoon, ngo, groep personen; na uitputting nationale
rechtsmiddelen)
Interstatelijke klachten
Europees Hof voor de rechten van de Mens (EHRM)
47 onafhankelijke rechters
Oordelen over (vermeende) inbreuk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lexipannecoucke1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,79. Je zit daarna nergens aan vast.