DEEL 1: Medisch begeleide voortplanting en draagmoederschap,
juridisch benaderd
H1 Het recht op voortplanting: bestaat het eigenlijk wel?
- Niemand kan recht op kind afdwingen
- Je zal van je partner niet kunnen eisen dat hij/zij meewerkt aan voorplantingsdaad
- Je kan fertiliteitscentra niet dwingen om kost wat kost mee te werken
Mensenrechtelijk:
1. Art. 8 EVRM : recht op eerbiediging van het gezinsleven
2. Art. 12 EVRM : recht om een gezin te stichten
Burgerrechtelijk:
1. Plicht tot samenwoning van gehuwden, incl. plicht tot geslachtsgemeenschap
Noch door mensenrechten noch door burgerrechten is er geen eis om binnen een huwelijk
geslachtsverkeer te hebben dat een voorplantingsdaad op eist
Mensenrechterlijk:
- Recht om een gezin te stichten ≠ positief claimrecht om kinderen te krijgen, alsof aan het
recht een gezin een plicht van de andere beantwoordt om mee te werken aan
voorplantingsdaad
- Er is een vrijheid om al dan niet te kiezen voor ouderschap, niet gehinderd door bemoeienis
of obstructie van de overheid
- Vrijheid is niet absoluut
- Beperkingen zijn mogelijk, maar moeten wel ingegeven zijn door hogere, beschermwaardige
belangen
- Fertiliteitscentrum staat vrij om medische begeleide voortplanting te weigeren indien het
kind zou geboren worden in labiele, zwakke mentale gezondheid van de verzoeker
Burgerrechtelijk:
- Gehuwden hebben een plicht om met elkaar geslachtsverkeer te hebben
- Geen verplichting op het vlak van voortplanting
Er bestaat geen plicht tot voortplanting
iemand kan zijn partner niet juridisch verhinderen om AC en zelf sterilisatie toe te passen
AC en sterilisatie hebben geen toestemming nodig van je partner
Samengevat:
- Recht op voortplanting bestaat, maar is niet absoluut
- Recht om al dan niet te kiezen voor voortplanting
- Zonder iemand te dwingen aan die voorplantingsdaad
- Plicht tot voortplanting is onbestaand
1
,Fertiliteit: juridische benadering
H2 Medische begeleide voortplanting
2.1 Inleiding
Betekenis van medische begeleide voortplanting=
De uitvoering, overeenkomstig een geheel van nadere regels en voorwaarden voor de toepassing van
nieuwe medische technieken en begeleide voortplanting van:
1. Hetzij een kunstmatige inseminatie
2. Hetzij een van in vitro fertilisatietechnieken
= technieken waarbij op een gegeven ogenblik een eicel en/of embryo worden behandeld
- 5-7% van alle baby’s door medische begeleide voorplanting
- Percentage stijgt alsmaar
- Te wijten aan:
1. Het feit dat vrouwen alsmaar later aan kinderen beginnen
2. Holebi- koppels met kinderwens
3. Alleenstaanden met kinderwens
Na jarenlang debat volgende wet goedgekeurd:
Wet van 6 juli 2007 betreffende de medisch begeleide voortplanting en de bestemming van de
overtallige embryo’s en gameten
België op lak van medische begeleide voortplanting goede reputatie + genieten van internationale
faam
medisch begeleide voorplanting wettelijk afbakenen om wantoestanden, zoals in andere landen
vastgesteld, te vermijden
de wet beoogde meer eenvormigheid in de procedures die de vele fertiliteitscentra in ons land
toepassen
De wet bevat de voorwaarden waaronder de praktijk van medisch begeleide voorplanting juridisch
geoorloofd is
2.2 Onder welke voorwaarden is medisch begeleide voorplanting juridisch geoorloofd?
1. In principe enkel mogelijk in erkend fertiliteitscentrum (uitz : K.I.= kunstmatige inseminatie
mag eventueel wel buitel fertiliteitscentra)
2. Fertiliteitscentrum bepaalt zelf wie toegang krijgt tot MBV (= gewetensclausule)
Vb. beslissen enkel in te gaan op verzoeken van heteroseksuele paren, en niet op verzoeken
van lesbische paren of alleenstaande vrouwen
3. Ook psychologische begeleiding + informatie: Zowel voor, tijdens als na de behandeling
4. Overeenkomst met duidelijke afspraken, o.m. wat er gebeurt met de overtallige embryo’s en
gameten: vernietigen, wetenschappelijk onderzoek, donatie, of bewaren voor later (5j
embryo’s, 10 j gameten)
2
, Fertiliteit: juridische benadering
5. Leeftijdsgrenzen :
- Wegnemen eicellen : meerderjarigheid (uitz. minderjarigheid) - 45 j
- Inplanten embryo’s of inseminatie : meerderjarigheid – 47 j.
- Sperma : geen leeftijdsgrens, maar bij minderjarigen is medische reden nodig
6. Geen wettelijke voorwaarden inzake samenlevingsvorm of seksuele geaardheid
7. Ingeval van donatie :
- Gratis (wel onkostenvergoeding)
- Na verplicht onderzoek
- Geen gelijktijdige implantatie of inseminatie met materiaal, afkomstig van
verschillende donoren
- In principe anoniem (uitz : eiceldonatie kan in sommige fertiliteitscentra ook met
gekende donor)
opm : medische gegevens van donor mogen op verzoek van wensouders worden
meegedeeld, indien belangrijk voor gezondheid van het kind
- Niet voor eugenetische of geslachtsselectie, tenzij nodig om geslachtsgebonden
erfelijke ziektes te voorkomen
- Spermadonatie bij niet meer dan 6 verschillende vrouwen
niet in alle landen telt de anonimiteitsregel:
bv. Zweden hebben kinderen het recht om op de hoogte gebracht te worden van de info
over de donor die wordt opgeslagen.
Bv. In Nederland vanaf 16 jaar mogelijkheid om identiteit van hun biologische vader te
achterhalen
Binnen de Raad van Europa, maar ook in ons land, steppen opgegaan om regels tot stand te
brengen zodat kinderen de identiteit van de donor kunnen te weten komen
Het kinderrechtenverdrag: uitdrukkelijk dat een kind recht heeft om te weten wie zijn
(biologische) ouders zijn
Opheffen anonimiteit van donor spermabanken ‘opdrogen’?
Donoren niet bang zijn dat op een dag om onderhoudsgeld gevraagd zal worden, dit behoort
namelijk tot de wensouders, op voorwaarde dat de donatie gebeurde volgens de regels van
de Wet van medisch begeleide voortplanting (dus in fertiliteitcentra gebeurde)
8. Reproductief menselijk kloneren is verboden
= het voortbrengen van mensen wier genen identiek zijn met die van het organisme van
waaruit het kloneren werd gerealiseerd
verboden door artikel 6 van de Wet van 21 mei 2003 betreffende het OZ op embryo’s in
vitro
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yasminejoye. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.