Samenvatting van het handboek "Internationaal recht in kort bestek". Open boek examen, maar deze samenvatting is erg handig om een goed overzicht te krijgen tijdens het leren.
o internationaal recht = geheel van regels die internationale betrekkingen beheersen
Functies
o bevoegdheden afbakenen van volkenrechtelijke rechtssubjecten
o reguleren van interacties tussen volkenrechtelijke rechtssubjecten
o regelen van samenwerking of coöperatie tussen internationale rechtssubjecten
o juridische omkadering en onderbouwing van global governance
Basiskenmerken
o gelijkheid van staten gedecentraliseerd en horizontaal rechtssysteem
o afwezigheid van centrale wetgever
o afwezigheid van centrale rechter
o wel: Internationaal Gerechtshof, Hof van Justitie (EU), WTO
o afwezigheid van centrale instantie voor rechtshandhaving
o Veiligheidsraad VN wel belangrijke bevoegdheden
o sanctiemechanismen
o internationale verplichtingen respecteren uit eigenbelang (zendende EN
ontvangende staat inzake diplomatie)
o afhankelijkheid van de nationale rechtsorden voor de tenuitvoerlegging
o zeer gedifferentieerde rechtsfragmentatie
o algemeen, universeel internationaal recht
o regionaal internationaal recht
o bijzonder internationaal recht
o heterogeen recht met verschillende interpretaties
o HVN heeft constitutioneel karakter voor de 193 lidstaten
DEEL I: BRONNEN VAN INTERNATIONAAL RECHT
Formele rechtsbronnen = de door het internationaal recht erkende wijzen van
totstandkoming van volkenrechtelijke normen rechtsvormingsprocessen
Art 38 Stat IGH
Verdragsrecht
Inleiding
o verdragen = belangrijkste formele bron van IR
o verdragen = voluntaristisch of consensualistisch instrument
,Definitie
o gewoonrechtelijke definitie: een verdrag is een akkoord gesloten tussen twee of
meer volkenrechtelijke subjecten, met bedoeling rechtsgevolgen teweeg te brengen
en beheerst door het volkenrecht
o verdragsrechtelijke omschrijving: art 2 WVV
o rechtsgevolgen beogen
o vereiste van geschrift is geen intrinsieke voorwaarde
o overeenkomst gesloten tussen volkenrechtelijke subjecten
o beheerst door het volkenrecht
o vorm niet van belang (één of meerdere samenhangende akten)
o intentie zich juridisch te binden
o benaming niet van belang
Soorten
o categoriseren:
o hetzij op grond van inhoud
algemene en bijzondere verdragen
traités-contrats (specifieke overeenkomsten tussen staten, met één
prestatie)
traités-lois (algemeen geldende regels in zo’n verdrag)
o hetzij op grond van de formele criteria
aantal en kwaliteit van de partijen
de gevolgde procedure van totstandkoming
bilateraal of multilateraal, open of gesloten, plechtige en in
vereenvoudigde vorm
Bekendmaking
o registratie bij en publicatie door VN-secretariaat (art 102 HVN), gepubliceerd in UNTS
(United Nations Treaty Series)
o België heeft geen afzonderlijk publicatieblad voor verdragen
o verdragen moeten gepubliceerd worden in BS
Totstandkoming van verdragen
o opstellen van de verdragstekst
o onderhandelingen
o aanneming van een verdragstekst (art 9 WVV)
o authentificatie van de tekst = opgestelde akte definitief vastleggen (art 10
WVV)
o uitdrukken van de wilsuiting
o art 11 WVV: grote flexibiliteit
o art 16 WVV: ogenblik van bindende kracht verdrag
o art 12 WVV: de ondertekening van verdrag geldt als instemming gebonden te
worden
o art 18 WVV
o art 14 WVV: bekrachtiging of ratificatie geldt als instemming gebonden te
worden door verdrag (idem aanvaarding en goedkeuring)
, o art 15 WVV: toetreding als instemming
o parlementaire instemming
o = nationaal grondwettelijke vereiste
o verdrag pas gevolg na instemming van bevoegde wetgevende vergadering
o uitzondering: akkoorden die enkel voorzien in technische en administratieve
uitvoering van een verdrag, zijn geen nieuwe verdragen, maar ‘executive
agreements’
Voorbehouden
o art 19-23 WVV
o niet bij bilateraal verdrag (dan tegenaanbod)
o aanvaarding van en bezwaar tegen voorbehouden: art 20 WVV
o rechtsgevolgen: art 21 WVV
o voorbehoud en bezwaar kan op elk moment ingetrokken worden: art 22 WVV
o interpretatieve verklaring: land geeft eigen interpretatie aan een bepaling (niet
hetzelfde als een voorbehoud)
o voorbehoud moet worden bekendgemaakt in BS
Inwerktreding
o bilateraal verdrag: ratificatie vereist van twee landen
o multilateraal verdrag: min. aantal ratificaties vereist afhankelijk van het verdrag
o onderscheid verdragsluitende staat en verdragspartij
Naleving
o pacta sunt servanda
o verbindende karakter van in werking getreden verdragen
o goede trouw bij uitvoering
o partij mag zich niet beroepen op nationaal recht om niet-uitvoering van verdrag te
rechtvaardigen
o primauteit van verdrag boven interne recht
Toepassing
o art 28-30 WVV
o niet-terugwerkende kracht
o territoriale gelding
o toepassing van achtereenvolgende verdragen
o lex posterior derogat legi priori indien partijen hetzelfde blijven
o als partij slechts partij is bij één verdrag terwijl de andere partij bij beide
verdragen verdrag waarbij beide partij regelt hun wederzijdse rechten en
verplichtingen
Uitlegging
o doel: juiste inhoud en draagwijdte van de rechtsregel te bepalen
o uitleggingsbevoegdheid
o internationale niveau: bevoegdheid bij auteurs in kwestie = authentieke
uitlegging
, o nationaal niveau: bevoegdheid van wetgever, regering en nationale
rechtscolleges
o uitleggingsbeginselen
o te goeder trouw en pacta sunt servanda
o duidelijke tekst maakt interpretatie overbodig
o effectiviteitsbeginsel
o beginsel van natuurlijke betekenis van gebruikte bewoordingen
o uitleggingsmiddelen (niet dwingend)
o redenering naar analogie
o redenering a contrario (besluit tot tegenstelling in gevolgtrekkingen)
o redenering ab absurdo (redelijke interpretatie > absurde)
o interpretatie contra proferentem (voordeel voor diegene verplicht is, nadeel
begunstigde van verdrag)
o art 31 WVV = synthese
Gevolgen tegenover derden
o art 34 WVV e.v.
o pacta tertiis-regel verdragen hebben relatief karakter
Nietigheid
o relatieve nietigheid
o schending van fundamentele nationaalrechtelijke bevoegdheidsregels
o dwaling moet slaan op wezenlijke grond voor de instemming van de staat
o bedrog of corruptie
o absolute nietigheid
o dwang
o geweld
o schending van jus cogens (= dwingende norm van algemeen volkenrecht)
verbod van genocide
verbod van agressie
verbod van onregelmatig gebruik van geweld
verbod van rassendiscriminatie
verbod van slavernij
verbod van piraterij en kolonialisme
verbod van foltering
Amendering en wijziging
o amendering: wijzigingen met betrekking op welbepaalde artikelen
o herziening: wijziging van een verdrag in zijn geheel
o art 39 WVV e.v.
Beëindiging en opschorting
o art 54-64 WVV
o opzegging of terugtrekking
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentrechtenkul. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
