Samenvatting
Samenvatting Ethologie runderen
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
het is een volledige samenvatting van de ethologie van runderen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Ethologie van rundereneerstof: Chapter: behaviour of cattle. Zeker te bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=aLajkg5e8U0
https://www.youtube.com/watch?v=byHwvEk8E0s&list=PLBkiZg2mdALvSB6clj5LnIuDd9GRY6R3h
http://www.cowsignals.com/blog/happy_cows_coming_out_in_the_summer
http://www.linkedin.com/pulse/unique-concept-load-select-cows-stress-free-joep-driessen
http://www.cowsignals.com/
http://veeteelt.nl/fokkerij/video/video-over-low-stress-stockmanship
http://www.grandin.com/videos/videos.html / http://www.grandin.com/
Evolutie en domesticatie
Het rund was vroeger een prooidier dus hij mocht zijn pijn en angst niet laten zien. Na de domesticatie
werden dieren geselecteerd op hanteerbaarheid.
Terugfokken van de oerrund
Heckrund is een terugfok programma naar de oorspronkelijke oerrund
(begrazingsproject, o.a. Oostvaardersplassen NL). Heinz en Lutz Heck zijn
hiermee begonnen in de jaren 1930. Ze hebben 2 onafhankelijke lijnen genomen;
Tegenstanders vinden dat ze niet met de meest geschikte rassen hebben gekruist waardoor er te weing
genetische diversiteit aanwezig is en de dieren zijn niet raszuiver (bv roodbonte kalfjes). De horens zijn
verkeerd en ze verdedigen hun kalfjes niet fanatiek (predatie?).
Stichting Taurus/ Project Tauros is een terugfokprogramma naar de oorspronkelijke oerrund. Rewilding
Europe wil deze oerossen over de Europese natuurgebieden verspreiden (ze zouden helpen om het
landschap open te houden).
Sociale organisatie van wilde runderen
Bijvoorbeeld de Chillingham kudde en de Camargue kudde.
Een kudde is een groep van 10-100 koeien met opgroeiende kalven en pinken. Het zijn grote groepen met
permanente subgroepen (synchronisatie). Er is een sociale rangorde aanwezig die vaak lang stabiel en -+
lineair (afhankelijk van groepsgrootte en al dan niet samen opgegroeid) blijft. Positie is gebaseerd op het
fysieke (leeftijd, gewicht, horens), op het karakter (temperament, zelfvertrouwen) en op de rang van de
moeder.
Bij de stieren is de rangorde meer lineairmaar veel minder stabiel. Stieren die 3-5 jaar oud zijn, zijn de
meest dominante en hebben de meeste nakomelingen. Jong-volwassen stieren (vanaf 3-4 jaar) zijn
“vrijgezellen”, ze vormen groepjes aan de rand of buiten de kudde –> solitair. Tijdens het
voortplantingsseizoen sluit de stier zich aan bij de kudde.
, Sensorische systemen en basis communicatie: zintuigen
De reuk en de geur zijn heel belangrijkvoor sociaal, seksueel en maternaal gedrag en ze zijn
goed ontwikkeld. Runderen hebben meerdere geurklieren (interdigitaal, infra-orbitaal, lies,
vetklier,etc.). Ze hebben ook 2 reuk organen: de neus en de vomeronasal orgaan, die ze
gebruiken door te flechmen of door hun neus te likken (ze duwen de geur in het
vomeronasaal orgaan).
Runderen kunnen veel kleinere verschillen in geurconcentratie waarnemen dan de mens. Ze kiezen hun
voer voornamelijk op de geur en hierdoor vermijden ze te grazen nabij mestvlaaien (mestbossen in de
weide). Ze gebruiken voornamelijk intra-species communicatie, runderen kunnen bronst signaleren en
detecteren via de vaginale uitvloei, urine en speeksel. Dit is nodig voor de sociale herkenning van met
moeder en de kalf. Hieraan kan men ook de psychologische staat van een dier kennen, bv. of het dier
gestrest is.
Smaak: een rund heeft receptoren op haar tong voor alle 5 basis smaken (zuur, zout, zoet, bitter en
umami). De smaakperceptie bij koeien is niet hetzelfde als die van andere dieren omdat koeien meer
tolerant zijn voor een bittere smaak dan andere zoogdieren. Anders zou de natuurlijke dieet te gelimiteerd
zijn en de micro-organismen in de rumen zijn goed in “de-toxiceren”. Het is de laatste zintuig voor het dier
het voedsel zal inslikken, het reguleert de opname van geschikt voedsel en het weigeren van ongeschikt
voedsel:
Umami (unanieme preferentie): “proteïnen”,
Zoet (preferentie): “koolhydraten” (?),
Zout (preferentie afh van noodzaak): “mineralen”,
Bitter (wordt afgekeurd bij hogere concentratie): “toxines”(?),
Zuur: ? (verdorven voeding?),
Het is belangrijk voor de smakelijkheid van de formulering van de voeder (= startvoeder voor gespeende
kalveren), bv. gespeende Holstein kalven verkiezen gezoet voer en gerst boven haver. Ze leggen link tussen
pre en post-digestieve gewaarwording (ervaringen worden gebruikt in latere selectie van voer).
Gehoor en vocalisatie: runderen zijn niet erg vocaal in vergelijking met de oeros die zijn vocalisaties
gebruikte voor ruimtelijke en sociale cohesie. Ze geven info over de leeftijd, geslacht, dominantie rangorde,
reproductiestatus en emotionele status. Het kan ook als een stressindicator (bij bv. pijn of isolatie)
gebruikt worden in audits van slachthuizen.
Kalveren vocaliseren meer bij separatie van de koe en het spenen. Het zorgt ook voor een individuele
herkenning, kalven herkennen hun moeder via gehoor al na 24 uur.
Het gehoor is bij stieren minder van belang voor de oestrusdetectie dan zich en geur. Dove stieren
kunnen nog steeds vaarzen in oestrus detecteren.
Vocalisaties van de mens zijn groter dan de mechanische geluiden. Runderen hebben gebruiken
vocalisaties als verschillende gradaties van opwinding i.p.v. verschillen in betekenis; meestal vocaliseren
ze uit frustratie, stress, groepscohesie:
Kalf dat te ver afdwaalt;
Bij aantasting van het welzijn, bv. drijven, behandelen, fixeren, dystocia (steekt de tong uit);
Bij angst/ dreiging (weglopen);
Minder vocalisatie
bij positieve opwinding (tenzij
anticipatie op iets opwindends
zoals voeder);
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Agnieszka1718. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen