Politicologie
Synteseomschrijving ‘Politiek’:
Politiek is een sociaal verschijnsel, d.w.z. dat het enkel kan bestaan in de verhoudingen en
interacties tussen mensen.
Politiek betreft zaken die voor een groep of collectiviteit als geheel geregeld worden. In het
bijzonder heeft politiek betrekking op vormen van samenwerking en conflict m.b.t.
collectieve beslissingen, d.w.z. beslissingen die in naam van en voor de hele gemeenschap
genomen moeten worden om het samenleven via bindende regels te ordenen.
Daartoe hebben zich specifieke instellingen en procedures ontwikkeld, alsook een politieke
cultuur.
Essentieel voor deze gestolde vormen van besluitvorming en conflictbeheer is het gebruik
van macht en dus de ontwikkeling van machtsposities.
Politiek heeft een inzet, het gaat om de competitieve realisatie van doelen en de
bescherming van belangen in een omgeving van schaarste en onverenigbare doelen en
criteria.
Deze inzet en de manier waarop collectieve conflicten via politiek optreden geregeld worden
zijn het product van materiële omstandigheden maar ook van verschillende en
uiteenlopende, geïntegreerde maatschappijanalyses, waarden en normen en politieke
strategie. De laatstgenoemde instrueren politiek gedrag en ondersteunen de creatie van
belangen, doelstellingen en oplossingen.
Politiek, die op vele manieren bestudeerd kan worden, gaat over:
de realisatie van ideeën, van de ideale samenleving.
Daarvoor is macht nodig
Actua:
‘Sotu’
• ‘State of the Union’ (cfr. VS), ‘Troonrede (Nl)
• Septemberverklaring in Vlaanderen (1995)
• ‘Staat van de Unie’ EU (U. von der Leyen)
• Federale Beleidsverklaring (sinds 1993, door J.L. Dehaene)
• gaat gepaard met afwerking begroting
• niet tijdens lopende zaken of crisis (gezichtsverlies)
• vanaf 2016-2017 (351-1): parlement start vanaf 3de donderdag van september
‘federale beleidsverklaring’ blijft op 2de dinsdag van oktober (14u30)
• formele betekenis! (vertrouwensstemming)
Nu al begroting 2024 geprepareerd
Uitzonderlijk dat een begroting al gemaakt wordt voor komende twee kalenderjaren ->
risico’s om niet gekozen te worden
REDEN: nooit in slagen om een fatsoenlijke begroting te maken in 2023 voor 2024 omdat
dan de verkiezingen van 2024 te dicht bij de deur gaan staan, kieskoorts treedt dan al op
Europa stelt: maximum 3% in rood en maximum 60% schulden v bbp
1
, wij zitten al 5%
wij zitten boven 100%
alles hangt vast aan koopkracht
Lonen, sociale uitkeringen, pensioenen worden geïndexeerd -> beschermen
koopkrachtvastheid
!!! Perequasi: zorgt dat pensioenen mee stijgen met inflatie
welvaartsbescherming
lonen stijgen -> pensioenen stijgen
Hoofdstuk 2: De wetenschap der politiek
2.1: zijn politieke wetenschappen wetenschap?
Politiecologie is een heterogene discipline-> huis met vele kamers
Politieke wetenschappen volgens Stoker & Marsh: ‘a celebration of diversity’
The problem of Excessive specialization: heel veel verschillende invalshoeken, methodes,
theorieën,…
-wetenschap?
-> ja want hanteren de methoden v/d wetenschap & zijn institutioneel erkend
Voor velen niet omdat niet voldoen aan dominante beeld van wetenschappelijk ideaal:
natuurwetenschappen
THOMAS HOBBES: politieke verschijnselen worden op dezelfde manier verklaard als
natuurlijke verschijnselen onder universele en algemene wetmatigheid vallen
-Formele erkenning van politicologie als een wetenschap
• deductief-nomologisch verklaringsmodel? (covering law model)
explanandum (te verklaren) afleiden uit explanans (verklaring)
• formuleren van wetten? Causaliteit ?
Aanvangsvoorwaarden (AV)= empirisch controleerbare algemeen wetten, vaststellingen
(voorbeeld met fles)
continu wijzigende aanvangsvoorwaarden
Ceteris paribus = de overige omstandigheden die constant blijven in laboratoriumsituatie
om de invloed van iets te meten.
verklaren? (vereist universele wetten, dus voorspellen)
• verstehen – begrijpen eerder dan voorspellen
nu eerder -> waarschijnlijkheidswetten / regelmatigheden (probabilisme)
-Epistemologische en ontologische discussies: de werkelijkheid als sociale constructie
2
, Epistemologisch (welke soort kennis is er mogelijk)
Ontologisch (wat bestaat er , aard van onze sociale wereld?)
abstract
leiden tot concrete debatten (o.a methodologische, hoe kunnen we het weten?)
Johnson & Reynolds -> philosophical objections
- politicologen inleven in leefwereld en beweegredenen van de mensen die ze
bestuderen
- constructivisme: besef dat werkelijkheid een sociale constructie is
- geen objectieve kennis maar gecreëerde kennis -> feiten bestaan niet
Tromp: meteorologie: het weer is natuurwetenschappelijke equivalent v/d sociale wereld
Volgens covering law model is verklaren hetzelfde als voorspellen->geldige verklaring voor
verschijnsel, kunnen zeggen wnr het optreedt
-CHAOSTHEORIE
Soms zijn voorspellingen niet juist-> vlindereffect
Meteoroloog E.N. Lorenzo
Ontstaan post-positivisme
aka post-empirische
amendement(wijziging) op het positivisme
onderzoeker en onderzochte zijn niet onafhankelijk vn elkaar
niet theorie-of belangenvrij
rekening met het bestaan van niet observeerbare systemen die invloed hebben op
obeserveerbare
Een realiteit bestaat
Niet gelijk aan positivisme
Auguste Comte
Naturalisme: geen verschillen tussen natuur en socwet
Empirische: beperkt tot observeerbaar
Formuleren algemene wetten
Scientisme
Idee dat wetschap antwoord biedt op alla problemen
Kan politicoloog objectief zijn?
Volgens Newell & Rhodes pol wetenschappers onvermijdelijk, impliciet of expliciet,
subjectief
‘Betrokkenheid’ is niet per definitie een probleem
politieke wetenschap “is a vocation” (Toshkov) ‘’speaking truth to power’
open geest hebben, open zijn pver doen en denken en kritisch zijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosinedejonghe. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.