Lessen algemene medische fysiologie Vrouwelijk voortplantingsstelsel volledig uitgetypt van prof. Calders Ugent Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie. 1e jaar kine - 2e semester
Het vrouwelijk voortplantingsstelsel
Daarstraks zijn we vertrokken vd testes want dat is de plaats waar dat de
zaadcellen worden geproduceerd. Hier vertrekken we vd eierstokken (=
ovaria), nr 8 op de figuur. Als je goed kijkt, zie je precies een hand op de
eierstok liggen; dat is de eitrechter. Onder n.o. wnn je een eisprong hebt,
komt dat terecht id buikholte maar eig id eitrechter. Die gaat dan via de
eileider, nr 1, terechtkomen id baarmoeder (= uterus) waar je de
cervix hebt en de vaginale opening nr de buitenwereld toe.
We beginnen met de ovaria (= eierstokken); dat is een orgaan dat heel
veel follikels bevat. Je wordt geboren met een x-aantal primordiale
follikels waarvan er heel wat afsterven ih 1e levensjaar; dat is ovv
apoptose. Je hebt een heel groot reserve, daaruit ga je een stuk
selecteren wat je voor de rest vh leven gaat meedragen. Als je kijkt nr de
ovaria heb je een cortexgedeelte en een medullagedeelte. Als je de
schildklier of de bijnier bekijkt, is de medulla niet het meest functionele
gedeelte. Zeker bij de lymfoïde organen is de medulla gewoon voor wat
bloed- en lymfetoevoer en is de cortex het meest functionele gedeelte.
Hier is dat niet zo; de cortex is in hoofdzaak glad
spierweefsel/bindweefsel dat ervoor zorgt dat er een heel duidelijke
structuur is rond de ovaria. Dat is een heel harde component. Binnenin de
medulla heb je de functionele componenten waarin je al die verschillende
follikels hebt die we al verwoord hebben.
1
,Je vertrekt van een primordiale follikel, dat zal later een functionele
oöcyt opleveren, en daarrond zitten een aantal mesenchymcellen. Dat is
de basis die aanleiding zal geven tot een Graafse follikel. Dan heb je
ontwikkeling tot een primaire follikel; je hebt een eicel en daarrond krijg
je meer gedifferentieerde cellen. Diegene die het dichtst bij de eicel
gelegen zijn, zijn de granulosacellen en diegene die het meest ad
buitenzijde gelegen zijn, zijn de thecacellen. Maar zowel bij de primaire
als bij de secundaire follikel spreken we alleen nog maar van granulosa- en
thecacellen.
Ih endocrien gedeelte hebben we gezien dat op dit moment, secundaire
follikel en vroeg tertiaire follikel je een 2cellenmodel hebt; dat gaat
over de steroïdogenese/vorming vd steroïden en de theca- en
granulosacellen gaan daarvoor samenwerken. Ih geval vd secundaire
follikels, heb je de thecacel die oiv staat van LH die x-aantal enzymen
gaat activeren; die gaat cholesterol omzetten in pregnenolon in
progesteron in 17-alfa-hydroxyprogesteron in androsteendion en
testosteron, de androgenen. Dat gebeurt id thecacel oiv LH.
2
, Androsteendion en testosteron zijn vethormonen dus die kunnen
makkelijk doorheen de membraan, die fosfolipiden zijn. Dat gaat vd
thecacellaag nr de granulosacellaag. De granulosacellen staan oiv van
FSH dat een invloed heeft op aromatase, een enzyme dat de
androgenen omzet in estrogenen; androsteendion wordt omgezet in
estron en testosteron wordt omgezet in estradiol. Dat is het
2cellenmodel, er is heel duidelijke scheiding en er is alleen verbinding door
diffusie ; de androgenen worden gevormd id thecacellen en de estrogenen
id granulosacellen.
Nu gaan we verder ontwikkelen; je gaat vd secundaire nr de tertiaire
follikels. Die cellen beginnen allemaal te groeien; je ziet dat vnl. de
granulosacellaag sterk groeit. De thecacellaag splitst in een theca
interna, die aan steroïdogenese blijft doen en een theca externa, wat
meer het bindweefsel is en dus steun biedt voor de eisprong. De
granulosacellen delen zodanig snel dat er daar een scheur/antrumholte
in ontstaat. Eerst wordt die niet opgevuld maar in een latere fase wordt
die wel opgevuld met antrumvocht.
We willen nr een laat tertiaire en Graafse follikel toe; die follikels zijn
zeer groot met een duidelijke theca externa en theca interna, een heel
grote granulosacellaag, een grote antrumholte met veel vocht. Je ziet dat
de eicel op een eiland ligt. Naarmate dat er meer vocht ontwikkeld wordt,
gaat er daar meer druk in ontwikkeld worden. Je moet op een korte tijd
heel veel vocht kunnen produceren om een echte ovulatie te hebben. Dat
doe je met LH; het is met de + feedback van estradiol met LH. Estradiol
en progesteron hebben ih grootste deel vd cyclus een –
feedbackmechanisme, hier heb je een
+ feedbackmechanisme. Op dat moment krijg je een LH-piek (= LH-
surge). Er wordt dan heel veel LH geproduceerd waardoor je heel veel
estradiol gaat produceren waardoor je nog meer LH gaat produceren.
Maar LH gaat ervoor zorgen dat de granulosacellen enorm veel vocht
produceren. Dus op een hele korte tijd heb je een hele grote hoeveelheid
vocht die daar geproduceerd wordt. Je krijgt dan zo’n grote druk dat het
deeltje dat nog vasthangt, scheurt. Dat is de ovulatie. Je hebt de eicel
maar daar liggen nog cellen rond; je hebt de corona radiata die meegaan
id eileider/eitrechter/uterus. Want die spelen een belangrijke rol in
innesteling id baarmoeder. Hetgeen achterblijft, is het corpus luteum.
We hebben een follikel, nog altijd een vorm van een 2cellenmodel maar
daarin is er een belangrijke wijziging. We hebben een theca externa en
een theca interna, die nog altijd oiv is van LH en gaat nog altijd cholesterol
omzetten in progesteron in androgenen. Er is nog altijd een
diffusiemogelijkheid en een –capaciteit vd androgenen nr de granulosa. Je
ziet daar de ontwikkeling vd tertiaire follikel, de vorming van
antrumvocht maar wat je niet ziet, is dat er ineens heel veel bloedvaten
verschijnen id granulosacellaag. Daardoor worden de granulosacellen
ook gevoelig voor LH en niet enkel en alleen meer voor FSH; ze gaan ook
LH-receptoren tot expressie brengen. Dwz dat de granulosacellen ook
cholesterol kunnen omzetten in pregnenolon in progesteron in
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper simu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
