[Ondertitel van document]
FARMACOLOGIE 2
Anke VerEecke
2022-2023
,PERFUSIEVLOEISTOFFEN
DE INDELING VAN DE PERFUSIE OPLOSSINGEN KENNEN
INDELING VOLGENS VOORKOMEN VAN OPGELOSTE DEELTJES
Colloïden en kristacolloïden (zie leerdoel)
INDELING VOLGENS OSMOTISCHE WAARDE
Zie leerdoel 3 en 4
INDELING VOLGENS DE SAMENSTELLING (AARD OPGELOSTE DEELTJES)
KOOLHYDRAATOPLOSSINGEN
GLUCOSEOPLOSSINGEN
Isotonisch, glucose 5%
• Eiwitsparend, verhindert de omzetting van eiwitten tot glucose bij pt die niets per os opnemen.
• Reserve van glucose in de lever & skeletspieren mogelijk maken onder de vorm van glycogeen
• Als waakinfuus → 1L glucose biedt 200 kcal aan (1g=4kcal)
• NIET met bloedderivaten
Hypertonisch, Glucose 10%,20%,30%,50%
• Als calorieaanvoer
• Bij hypoglycemisch coma
• Bij hyperkaliëmie: door glucosetoediening treedt een k-shift op naar de intracellulaire ruimte
waardoor de plasmaspiegel daalt.
Bijwerkingen
• Glucoseopl. Irriteren het endotheel van de venen en kunnen (thrombo)flebitis veroorzaken
• Bij hypertone oplossingen: osmotische diurese met water & elektrolytenverlies
• Hyperglycemie & K-shift → aandacht voor bloedcontrole: ionogram/glycemie
• Niet toedienen met bloed en/of bloedderivaten
MANNITOLOPLOSSING
• Natuurlijke zoetstof → wordt niet gemetaboliseerd
• Heeft geen voedende waarde.
• Indicatie:
o Sterk osmotisch diureticum, trekt H2O van de intracellulaire ruimte aan naar de bloedbaan.
• Nadeel:
o Gevaar voor elektrolyten stoornissen, bij uitblijven van osmotische diurese →hypervolemie
→ gevaar acuut longoedeem
o Aandacht voor gefractioneerde toediening – 100 à 200 ml; zoniet, toedienen met
volumecontrole.
,ELEKTROLYTENOPLOSSING ZONDER CALORIEAANBRENG
NATRIUMCHLORIDE
• Isotone oplossing, kristalloïd. Gebruikt voor rehydratatie, resuscitatie en is ook compatibel met bloed.
• Er is ook NaCl 3%/5%, ze wordt gebruikt bij hyponatriëmie, best in beperkte dosissen toegediend en
via een CVK
RINGEROPLOSSING
Isotonische, kristalloïde oplossing die gebruikt kan worden om de vocht- en elektrolytenbalans van het
extracellulair compartiment te corrigeren.
HARTMANNOPLOSSING OF RINGERLACTAAT
= isotonische oplossing.
Bevat natriumlactaat die een overmaat aan zuur in het bloed kan wegnemen. Lactaat kan aan H+ ionen binden
waardoor de verzuring verminderd en de pH stijgt.
Indicaties:
• Post-operatieve vochttoediening
• Dehydratatie door braken en diarree
• Verlies van extracellulaire vochten
PH-CORRIGERENDE OPLOSSINGEN
Natriumcarbonaat 1,4%/ 6,72% (alkaliserend)
Indicatie: Correctie van metabole acidose: bij reanimatie
ELEKTROLYTENOPLOSSING MET CALORIEËNAANBRENG
AMINOZUREN-OPLOSSING (EIWITOPLOSSINGEN)
Adequate eiwitbron. Om het anabolisme van de toegediende aminozuren toe te laten, worden er KH aan de
eiwitoplossing toegevoegd.
Anabolisme = opbouwen/ katabolisme = afbreken
Indicaties
• Cachexie/anorexia
• Brandwonden
• hypoproteïnemie
• Evenwicht stikstofbalans handhaven wanneer de patiënt TPN krijgt
Contra-indicaties:
• Zware leverinsuffciëntie
• Nierinsufficiëntie
• Niet behandeld hartfalen
• Allergieën
, Bijwerkingen & aandachtspunten
Nevenwerkingen: nausea, braken, slechte smaak
Aandacht: kamertemperatuur & beschutten tegen licht, langzaam toedienen, langs CVK, liefst geen medicatie
toevoegen, steeds luchtfilter
VETOPLOSSINGEN
Klein volume → groot aantal calorieën + bescherming venewand (1g vet =9kcal)
Indicaties:
• Meestal als onderdeel TPN
• Aanvoer calorieën & essentiële vetzuren
• Bij coma
• Bij cachexie
Contra-indicaties:
• Levercirrose
• Stollingsstoornissen (vit.K = essentieel in bloedstolling → vit. K is vetoplosbaar)
• Hyperlipidemie
• Atherosclerose
• Diabetes met verwikkelingen
• Acute nierfunctiestoornissen
Bijwerkingen en aandachtspunten:
Nevenwerkingen: nausea, koorts, huiduitslag, rillingen, vetemulsie is toxisch voor de vorming van nieuwe
bloedcellen en lever
Aandachtspunten: mag perifeer, langzaam starten & lang indruppelen, liefst geen medicatie aan toevoegen,
niet mengen met andere oplossingen
PLASMASUBSTITUTEN OF PLASMA VOLUME-EXPANDERS
Dit wordt gebruikt ter ondersteuning van het plasmavolume. Colloïden worden gebruikt om plasma te
ondersteunen, blijven langer aanwezig in de bloedbaan. Ze hebben geen voedingswaarde & geen O2-
transportcapaciteit.
Macromoleculair → blijven intravasculair → osmotisch effect
GELATINEDERIVATEN (SYNTHETISCHE COLLOÏDEN)
Iso-osmotisch dus beïnvloedt de stolling niet . Dit zijn zetmeelhoudende producten (starch-oplossingen)
Indicaties
• Bij hypervolemie
• Remmen oedeem vorming af → gelatine neemt water op (denk aan koken)
