Deze super goede samenvatting voor Havo 4 en 5 over de verzorgingsstaat bevat alle leerstof die je nodig hebt voor de toets. Alle begrippen zijn verwerkt in de samenvatting. De samenvatting is gemaakt van het boek Dilemma van maatschappijleer. Hoofdstuk 3 Verzorgingsstaat alle paragrafen 1 t/m 6.
Maatschappijleer: Verzorgingsstaat
3.1 De verzorgingsstaat of mensen zelf?
- Verzorgingsstaat = een samenleving waarin de overheid zich garant stelt voor
noodzakelijk geachte materiële en immateriële voorzieningen voor alle
burgers.
- 3 mechanismen om hulp en inkomsten te produceren en te verdelen →
welfare triangle.
1. Overheid: Kan zorg financieren door burgers belasting of premie te laten
betalen voor de zorg.
Voordeel: Gelijkheid, door de verzorgingsstaat is er een gelijke behandeling
en ondersteuning voor iedereen in dezelfde situatie.
Nadeel: Iedereen moet verplicht meebetalen, ook als je de zorg zelf niet nodig
hebt.
2. Markt: De zorg is niet wettelijk geregeld. Zelf bepalen en betalen voor de zorg.
Op basis van vrijheid en wederkerigheid een contract afsluiten. De zorgvrager
betaald de zorgaanbieder en krijgt er zorg voor terug of via een
zorgverzekering zorg.
Voordeel: Door de markt is er keuzevrijheid.
Nadeel: Het kan erg duur zijn en niet voor iedereen betaalbaar →ongelijkheid.
3. Particulier Initiatief: Mensen helpen en ondersteunen elkaar omdat ze vinden
dat het zo hoort →mantelzorg: zorg voor familie, vrienden, buren.
Voordeel: Banden tussen mensen in de samenleving worden versterkt.
Nadeel: Wanneer mensen geen sterk sociaal netwerk hebben, geen zorg.
- Liberalen →markt: leidt tot efficiënt gebruik van middelen en welvaart. Veel
concurrentie en veel (keuze)vrijheid, geen gelijkheid.
- Sociaal democraten →Overheid: via wetgeving hulp en zorg (her)verdeelt,
gelijkheid.
- Christendemocraten →particulier initiatief: naastenliefde en solidariteit.
3.2 Verzorgingsstaat: betutteling of noodzaak?
- Kinderwet van Houten →begin overheidsbemoeienis.
- Theorie van De Swaan: ontwikkeling van de verzorgingsstaat.
Door de industrialisatie nam de interdependentie toe (= wederzijdse
afhankelijkheid) →zorgde voor externe effecten (= dat iemand gedrag
negatieve gevolgen heeft voor anderen) →dat is niet makkelijk op te lossen
door het dilemma van de collectieve actie, mensen denken dat de oplossing
er ook wel komt zonder jouw hulp en er is angst dat anderen gaan profiteren
van de oplossing. ↲
, - Overheidswetgeving: Dilemma van collectieve actie kan zo worden
doorbroken.
- Overheidsregulering: Is er vooral voor het belang van de samenleving als
geheel.
- Overheidsbemoeienis: Is er vooral om externe effecten van industrialisatie
tegen te gaan → theorie De Swaan.
- Arbeidersbeweging: Industriële revolutie leidde tot nieuwe klasse van
arbeiders →verzet tegen slechte omstandigheden (in fabrieken), door
vakbonden en politieke partijen →rechten van arbeiders vastleggen en
wetgeving sociale zekerheid.
- Initiatieven vanuit de gegoede burgerij voor een wetgeving, want sociale
verschillen te groot in 19e eeuw. Arbeiders waren volgens de gegoede
burgerij onbeschaafd. De gegoede burgerij wilde het volk verheffen
→fatsoensnormen en goede zeden aanleren.
Functie verzorgingsstaat:
1. Verzorgingsfunctie: Hulp aan mensen die niet (meer) voor zichzelf kunnen
zorgen.
2. Verzekeringsfunctie: Iedereen in de samenleving heeft de zekerheid van een
minimuminkomen als je inkomen wegvalt.
3. Verheffingsfunctie: Mensen krijgen de kans om zich te ontplooien en hun weg
te vinden in de samenleving.
4. Verbindingsfunctie: Het creëren van sociale cohesie (onderlinge
verbondenheid) tussen mensen en groepen mensen.
3.3 Is een smartphone noodzakelijk?
- Sociaal minimum: hoog genoeg om het levensonderhoud te voorzien
→bijstandsuitkering →heeft een minimumbehoefte functie →uitgangspunt
voor uitkeringen waarbij de uitkering een inkomen op minimumniveau
garandeert.
- Loonderving functie: uitgangspunt voor uitkeringen waarbij de uitkering dient
te compenseren voor wegvallend inkomen.
↳ alle uitkeringen samen = sociale zekerheid.
- Het hart van de verzorgingsstaat: Stelsel van sociale zekerheid.
Sociale verzekeringen →betaald uit premies.
↳Werknemersverzekering (WW- WIA)
↳Volksverzekering (AOW- AWBZ)
Sociale voorzieningen →betaald uit belastingen.
↳Bijstand, wajong = vangnet.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amelieh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
