KWALITATIEVE DATA-ANALYSE
HOOFDSTUK 1: WAT IS KWALITATIEF ONDERZOEK?
1. ONDERZOEK ALGEMEEN
Beschrijving onderzoek volgens Van Dale:
“De handeling van het onderzoeken, teneinde door de verzameling van gegevens tot een oplossing voor een bepaald
probleem te komen, (ook) gezamenlijke nasporingen betreffende de zaak.”
Via een het verzamelen van gegevens trachten tot een oplossing voor een bepaald probleem te komen.
Beschrijving onderzoek volgens McLeod (2013):
“A systematic process of critical inquiry leading to valid propositions and conclusions that are communicated to interest
others.”
Onderzoek is een systematisch proces. Er worden bepaakde wetenschappelijke stappen gevolgd die leiden tot conclusies
die als geldig beschouwd worden.
2. KWALITATIEF ONDERZOEK DEFINIËREN
Kwalitatief onderzoek representeert niet één methode of aanpak.
2.1. DENZIN EN LINCOLN (2005)
Auteurs van “The Sage Handbook of Qualitative Research”.
Kwalitatief onderzoek dient steeds begrepen te worden binnen een complexe historische context en de invulling ervan
hangt ook steeds af van de periode waarin we dit definiëren.
• Onderzoeker wordt gelokaliseerd binnen context die hij bestudeerd
Oefent onvermijdelijk invloed uit en is betrokken in studie
Wijst op subjectieve implicatie van kwalitatief onderzoek
• Niet één kwalitatieve onderzoeksmethode, maar wel gericht op het beter interpreteren van fenomenen dat
beschreven worden
Betekenis en insider perspectief staan centraal
• Onderzoek gebeurt veelal in naturalistische context
Data wordt bestudeerd adhv veel interpretatieve methoden
• Elke methode laat andere aspecten vh bestudeerde fenomeen zien of laat het toe op een andere manier te
benaderen
Geen ultieme beschrijving vh fenomeen
, MAAR een aantal zaken waarover debat bestaat in het veld:
• Er wordt in de definitie nadruk gelegd op het transformerende karakter van KO, dit is echter geen algemene
eigenschap, maar slechts een doel van specefieke kwalitatieve benaderingen.
• Er wordt aangegeven dat onderzoekers vaak gebruik maken van verschillende analysemethoden, terwijl er in de
praktijk vaak één perspectief of methode gebruikt wordt.
2.2. CRESWELL (2013)
Auteur van “Qualitative inquiry and research design: choosing among five approaches”.
• Data wordt verzameld in een naturalistische setting, rekening houdend met de mensen en plaatsen in de studie
• Formulering in termen van een probleem(stelling) verwijst terug naar de algemene definitie van onderzoek
• De definitie geeft meer aandacht aan rapporteren en communiceren van onderzoeksbevindingen
Ook de rol van de onderzoeker
• Het onderzoek en het rapporteren daarvan kan volgens deze definitie gericht zijn op een bijdrage ad literatuur of
een oproep zijn tot verandering
Transformatie als vaste eigenschap van KO
• In context vh belang vd rol vd onderzoeker wordt naar de term ‘reflexiviteit’ verwezen
• Het gebruik vd term ‘emerging’ bij het beschrijven vh probleem, wordt er verwezen naar het iteratieve (= als iets
steeds opnieuw gebeurt) karakter van KO
Verschillende fasen kunnen opnieuw doorlopen worden of aangepast worden in functie van wat verschijnt id
loop vh onderzoek
• Data-analyse wordt inductief en deductief beschreven
3. EIGENSCHAPPEN VAN KWALITATIEF ONDERZOEK
3.1. CONCEPTEN EN THEORIE GEGROND IN DATA (INDUCTIEVE BENADERING)
Ervaringen, gedrag, beleving en betekenisgeving van mensen wordt onderzocht.
Leidt tot het opbouwen ve verklarend kader of (theoretische) concepten.
Inductief werken:
De zaken die respondenten aanhalen vormen de basis vh onderzoek.
Er worden geen hypotheses opgesteld bij aanvang vh onderzoek
De data bepalen stuurt veelal de verdere analyse
Gegevens bepalen welke beslissingen genomen worden en wat onderzocht en geoncludeerd wordt
Nieuwe gegevens knn zorgen voor een meer gefocust/bijgesteld onderzoek
Niet heel KO verloopt inductief
Wanneer er nieuwe date of een interactie tss concepten gezien wordt, kunnen de opgebouwde inzichten
geverifieerd worden.
Nieuwe data vormen NIET het uitgangspunt.
2
, 3.2. CONTEXT IS CRUCIAAL
Mensen worden beïnvloed door de omgeving waarin ze leven (familie, vrienden, politieke context…), dit beïnvloedt de
manier waarop mensen denken en handelen.
De onderzoeker probeert de context uitvoerig te bestuderen en te begrijpen, zo wordt de realiteit benaderd zoals de
mensen die zelf ervaren.
Persoonlijke context, het sociaal netwerk en maatschappelijke kenmerken zijn van belang ih onderzoek.
De volledige context kan nooit in zijn volledigheid in kaart gebracht worden.
Contexten zijn uniek, maar bepaalde contexten kunnen gedeeld zijn of gemeenschappelijke elementen bevatten
3.3. DE MENS ALS INTENTIONEEL EN BETEKENISVERLENEND WEZEN
Insider perspectief staat centraal.
2 soorten perspectieven/onderzoeksbenaderingen:
Welk perspectief wordt ingenomen door onderzoeker en welke rol participanten hierbij spelen
• Emic perspectief/bottom-up/insider: woorden van participant als startpunt.
De onderzoeker probeert eigen veronderstellingen en theoretische kennis uit te schakelen.
• Etic perspectief/top-down/outsider: theorieën, hypotheses en concepten worden als uitgangspunt genomen.
Bestaand theoretisch kader als startpunt.
Bij KO wordt de werkelijkheid vooral uit het emic perspectief waargenomen.
In de praktijk wordt er afwisselend de emic en etic perspectieven gebruikt, maar gaandeweg verbindt de onderzoeker
de perspectieven. Deze wisselwerking helpt de onderzoeker erbij om tot abstractie te komen.
3.4. TAAL ALS SLEUTEL
Taal is cruciaal voor de mens als betekenis verlenend medium, dus ook een belangrijk context voor onderzoek.
Het is fundamenteel meerduidig en kan niet bestudeerd worden als een machine of computer.
Het vormt de toegangspoort tot het bestuderen vh psychisch functioneren vd mens.
Data in KO is vaak narrratief, vaak verbaal, maar ook foto’s, schilderijen… Deze worden toch vaak als narratief
beschouwd omdat we er betekenis aan verlenen.
3.5. ONDERZOEK IN NATURALISTISCHE CONTEXTEN
Om het perspectief vd participanten te begrijpen wordt onderzoek gevoerd in en over hun dagelijks leven.
In de literatuur: immersion.
Een kwalitatieve onderzoeker benadert het bestudeerde onderzoeksthema als een naïeve observator.
Dingen die voor de participanten vanzelfsprekend zijn, zijn die net niet voor de onderzoeker.
3.6. NADRUK OP RIJKE BESCHAVINGEN
3
, • Thick description: vindt zijn oorsprong id antropologie.
Een volledige en diepgaande beschrijving vh onderzoeksproces, de onderzoekscontext en de
onderzoeksresultaten is onmisbaar. Voor antropologisch onderzoek is een dergelijke gedetailleerde
beschrijving belangrijk.
Conceptuele structuren worden gedetailleerd beschreven.
• Thin description: onvoldoende om een cultuur de benaderen en misleidend.
3.7. BELANG VAN DE ROL VAN DE ONDERZOEKER
• Betrokken mede-actor
• Bewust van invloed die hij/zij uitoefent op onderzoek
• Eigen veronderstellingen worden losgelaten
Nog steeds erkenning voor het feit dat er onvermijdelijk een invloed uitgeoefend wordt
• Onderzoek moet toch gestart worden met bepaalde veronderstellingen
Onderzoeksthema kiezen op eigen interesses, studies, achtergrond…
• Reflexiviteit: bewuste analyse vd eigen rol en invloed als onderzoeker doorheen het gehele onderzoeksproces
De onderzoeken identificeren we door te kijken naar het gebruik van woorden versus cijfers als data.
Kwantitatief onderzoek:
Vertrekken vanuit hypothesen afgeleid uit theorieën
Statische benadering vd werkelijkheid
Gestructureerde aanpak
Conclusies kunnen veralgemeend worden over hele populatie
Betrouwbare, robuuste data
Fenomenen en relaties tss variabelen op grote schaal
Gericht op gedrag
Artificiële setting
Kwalitatief onderzoek:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gypsyrotsaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.