Hoofdstuk 3: Orthopedagogische modellen: ................................................................................................... 1
3.1 Inleiding: ........................................................................................................................................................ 1
3.2 Orthopedagogische interventie: .................................................................................................................... 2
3.2.1 Handelen in moeilijke situaties: ............................................................................................................. 2
3.3 Orthopedagogische interventiemodellen: ..................................................................................................... 3
3.3.1 Sociaal-ecologische modellen: ............................................................................................................... 3
A. Het meervoudig risicomodel: .................................................................................................................. 3
B. Het balansmodel: .................................................................................................................................... 5
C. Het ecologisch model van Bronfenbrenner:............................................................................................ 6
D. Sociaal-contextueel model Belsky:.......................................................................................................... 7
3.3.2 Modellen voor beeldvorming en beginsituatiebepaling: ....................................................................... 8
3.3.3 Orthopedagogische behandelingsmodellen:.......................................................................................... 8
3.4 Verklarings- en hulpverleningsmodellen: .................................................................................................... 10
3.4.1 Psychodynamisch model: ..................................................................................................................... 10
3.4.2 Cliëntgericht model: ............................................................................................................................. 11
3.4.3 Gedragsmatig model: ........................................................................................................................... 11
3.4.4 Cognitief model: ................................................................................................................................... 12
3.4.5 Systeemgericht model: ......................................................................................................................... 12
3.4.6 Orthopedagogisch model: .................................................................................................................... 12
Hoofdstuk 4: Concepten en kaders in de orthopedagogiek:........................................................................... 13
4.1 Kwaliteit van bestaan: ................................................................................................................................. 13
4.1.1 Begripsomschrijving: ............................................................................................................................ 13
4.1.2 Domeinen: ............................................................................................................................................ 14
4.1.3 Het meten van kwaliteit van leven: ...................................................................................................... 15
4.2 Volwaardig burgerschap: ............................................................................................................................ 15
4.2.1 Inclusie:................................................................................................................................................. 17
4.2.2 Keuze en controle: ................................................................................................................................ 21
4.2.3 Empowerment: ..................................................................................................................................... 21
HOOFDSTUK 3: ORTHOPEDAGOGISCHE MODELLEN:
3.1 INLEIDING:
1
,2020-2021 Orthopedagogiek Peeters Britt
-> Orthopedagogiek : empirisch – analytisch onderzoek ( vooral het beschrijvende: we zien
wat het kind doen) + interpretatieve benadering (het is niet meer we zien iets en we trekken
zelf onze conclusie, maar we betrekken de persoon er bij want de persoon kan zelf uitleg
geven, keuzes maken, beslissen,…)
* Mens = Rationeel behandelend wezen
= Kan bewuste keuzes maken
= Verklaart waarom hij iets doet
= Is mee verantwoordelijk voor wat hij doet
->Orthopedagogiek: op de praktijk gericht + heel veel aandacht voor het ondersteunen van
het handelen + verkleinen van onzekerheid over het handelen.
->Preventie:
* Nog geen sprake van een “probleem”
* Maar een bewustmaking om latere problemen te voorkomen
Bijvoorbeeld: een gastspreken komen laten spreken over zijn verslaving aan alcohol om de
jongeren in te laten zien wat het allemaal kan doen en wat dit heeft gedaan met de persoon.
3.2 ORTHOPEDAGOGISCHE INTERVENTIE:
Orthopedagogen:
- Verbeteren van de mogelijkheden om ontwikkelingsbelemmeringen “op te lossen”: directe
en indirecte bijdrage aan ontwikkeling van kinderen. (Niet alleen het kind maar ook de
ouders).
- Levenskwaliteit van opvoeders en kinderen verbeteren => contextuele benadering:
inspelen op zowel het kind als op de omgeving
- Ontwikkelen en valideren van diagnostiek, interventies, modellen en strategieën.
- Centrale vraag: wat is de ondersteuningsbehoefte van de persoon die het nodig heeft?
- Welke interventie is effectief en beschikbaar?
3.2.1 HANDELEN IN MOEILIJKE SITUATIES:
- Bewuste intenties, plannen, verwachtingen en overtuigingen om te “sturen”.
- Maar vaak complexe situaties vol verassingen: soms vind je geen passende aanpak –
standaardoplossingen zijn niet voorhanden.
2
, 2020-2021 Orthopedagogiek Peeters Britt
- Wel kaders, modellen om handelen vorm te geven, stil te staan, kritisch bekijken.
- Geen lineair proces: dit is mijn doel en ik bereik dat direct. KLOPT NIET. Soms vind ik geen
passende aanpak en moet ik een klein beetje van alle modellen en denkkaders nemen om
toch tot iets te komen.
3.3 ORTHOPEDAGOGISCHE INTERVENTIEMODELLEN:
Interventie:
- Ruime betekenis
- Diverse vormen van hulpverlening:
è Preventief (druglijn, zelfmoordlijn) <-> curatief: het zorgende, het probleem is er
al en dan ga je behandelen (bv. Opname in psychiatrie)
è Direct: direct de gene ondersteunen die het nodig heeft <-> indirect: je speelt in
op de situatie
è Individugericht (bv. Het kind) <-> groepsgericht (bv. Het gezin)
è Incidenteel: kort (bv. 1 malig gesprek bij de psycholoog) <-> continu
è Binnen & buiten het gezin: nu moet er echt ondersteun worden in een leefgroep,
de jongeren heeft nood aan vast structuur en moet naar een internaat
- Verschillende stappen op basis van wetenschappelijk onderbouwde modellen en
theoriëen.
- Continu proces van afwegen (wat kan ik wel doen en wat niet), inschatten, beslissen,
kiezen, controleren, aanpassen, bijstellen, kritisch reflecteren (is de stap die ik nu zet
oké? Samen met de persoon/groep nadenken of het de juiste stap was of niet) = niet
lineair.
3.3.1 SOCIAAL-ECOLOGISCHE MODELLEN:
- Beschrijvende modellen: Er is geen antwoord aan te pas, het is niet we zien dit en dat is de
oplossing. Vooral beschrijven en benoemen.
- Groot aantal contextuele variabelen betrekken in orthopedagogische problemen. Context =
belangrijk
- Meer nadruk te leggen op de verklaringsgerichte functie van deze modellen, doordat het
beter mogelijk wordt om de kans op het optreden van problemen te voorspellen op basis
van een constellatie van risicofactoren en protectieve factoren.
A. HET MEERVOUDIG RISICOMODEL:
* <-> Modellen die gedragsproblemen aan 1 factor wijten. Bv. Hij heeft gedragsproblemen
want hij gedraagt zich zo.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper OrthoStudent21. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.