Dit is een document die de dia's, collegeaantekeningen, extra opzoekingen uit boek en internet omvat. Ik heb er een 18 op 20 mee behaald op mijn mondeling examen. Ik heb na het maken van deze samenvatting mijn boek niet meer nodig gehad.
= Geheel van rechtsregels die bepalen onder welke voorwaarden voor
specifieke gedragingen (misdrijven) specifieke sancties (strafrechtelijke
sancties) opgelegd en uitgevoerd worden
Vb chovanec, reuzegom, schietincident, diefstal…
Materieel strafrecht
o Eigenlijke strafrecht
o Misdrijven, sancties en daders
o Vb diefstal is strafbaar…
Formeel strafrecht
o Strafprocesrecht (opsporing en vervolging, berechting)
o Strafvordering
o Vb bij hof van assisen wordt schuldvraag beantwoord door
lekenjury…
Beschermende functie
o Overheid treedt op (politie, parket en onderzoeksrechters)
o Bestraffing van onschuldigen gaan vermijden
Kenmerken van het strafrecht
Publiek recht
o Verwar niet met dader – slachtoffer
o Overheid neemt over
o Parket gaat de dader vervolgen
Hem ter verantwoording roepen
o Verticale verhouding van overheid en dader
o Als burgerlijke partij SV vraagt aan dader wel privaatrecht
Slachtoffer is geen partij in strafproces
Burgerlijke luik
o Dader schendt normen die in de maatschappij gesteld zijn
Openbare orde
, o Behoort tot dwingend recht
o Niet van af te wijken
o Het raakt het maatschappelijk belang
o Toestemming door dader maakt niet dat het legaal wordt
Legaal recht
o Legaliteitsbeginsel: een gedraging is pas strafbaar als het in
de wet staat
o Wettelijke grondslag nodig
o “nullum crimen, nulla poena sine lege”
Nullem crimen sine lege
Geen misdrijf zonder wet
In wet beschreven
Geen ruimte voor vrije interpretatie
Nulla poena sine lege
Geen straf zonder wet
Sancties volgen die in de wet staan
Rechter mag niet strenger zijn dan de wet
Geen alternatieve straffen die niet in wet staan
Wel vrij probatievoorwaarden opleggen
o Gevolgen
Bronnen enkel terug te vinden in de wet
NIET GEWOONTE
Vb gewoonte om in bepaald milieu je vrouw te
slaan maakt het niet oke om dat te doen
Strikte interpretatie
Geen ruimte voor vrije interpretatie
Alles moet door de wet voorzien zijn
“interpretatio cessat in claris”
o Pas als er onduidelijkheid is over werkelijke
draagwijdte van een regel dat er ruimte is
voor interpretatie
Strafwet kan niet terugwerken in de tijd
Enkel wet die op dat moment bestaat kan
toegepast worden
Niet na feiten wet maken
Strafwet van toepassing op Belgisch grondgebied
Ook soms op Belgen in het buitenland
Vb Fransman die in België feiten pleegt of Belg die
in buitenland kind verkracht
o Bescherming van het individu
Sanctierecht
o Bedoeling om strafbare gedragingen te sanctioneren
o Lijden van de dader
, o In vermogen (boete), in eer (strafblad), vrijheid aantasten
(gevangenis)
o Preventieve en repressieve functie
We gaan geen misdrijven plegen want er hangen
sancties aan
Menselijke gedragingen
o Actieve gedraging
Vb slagen en verwondingen, diefstal…
o Nalaten van een bepaalde gedraging
Vb nalaten van hulp te bieden aan mens in nood…
o Geen dieren
o Gedraging kan op zich niet strafbaar zijn maar het gevolg wel
Ongewild gevolg
Vb verkeersongeval onopzettelijke slagen en
verwondingen
o Natuurlijke en rechtspersonen
Ook ondernemingen
Onder bepaalde voorwaarden gepleegd misdrijf
o Wet bepaalt welke elementen aanwezig moeten zijn
o Pas dan kan een gedraging als strafbaar gezien worden
o Vb valsheid in geschriften bedrieglijk oogmerk
Omstandigheden van gedraging
o Zwaarder of minder zwaar strafbaar
o Naargelang omstandigheden
o Beïnvloeden de strafmaat
o Verzachtende omstandigheden
Vb wettige verdediging, verschoonbaarheid van diefstal,
blanco strafregister
o Verzwarende omstandigheden
Vb gewelf, braak/inklimming, dood als gevolg…
Betrokken personen
o Hoedanigheid van dader en slachtoffer
o Vb zwak slachtoffer of koning als slachtoffer
o Affectieve band tussen dader en slachtoffer
Drie kernbegrippen
Dader
, o Natuurlijke persoon of rechtspersoon
Rechtspersoon kan nog niet zo lang bestraft worden
Bv nv of bv
Misdrijf moet een intrinsiek verband hebben met de
verwezenlijking van zijn doel of de waarneming van zijn
belangen of die voor zijn rekening zijn gepleegd
Bv bedrijf die illegaal afvalwater loost
Natuurlijke persoon kan ook voor hetzelfde feit vervolgd
worden (bv zaakvoerder, bestuurder, werkemer)
o Er zijn ook misdrijven die pas gestraft kunnen worden indien
ze gepleegd wordt door een persoon met een welbepaalde
functie
Vb ambtenaren
Dit kan ook leiden tot een verzwarende omstandigheid
Strafrechtelijke sancties
o Geldboete
o Gevangenisstraf
o Werkstraf
o Beveiligingsmaatregeling (vb internering)
o Elektronisch toezicht (enkelband)
Misdrijf
o Algemene term
o 3 soorten (overtreding, wanbedrijf, misdaad)
Bronnen van het strafrecht (vindplaats)
Wetgeving
o Internationale bronnen
Vb EVRM, BUPO
o Nationale bronnen
Vb GW, strafwetboek
Complementaire wetten (vullen het strafrechtboek aan)
Vb internering, probatiewet, verzachtende
omstandigheden, voorlopige hechtenis…
Bijzondere strafwetten (buiten strafwetboek wetten die
een specifieke materie behandelen)
Vb drugswet en wapenwet
Vb economisch strafrecht, sociaal strafrecht,
fiscaal strafrecht
Decreten en ordonnanties
Reglementen en verordeningen
o SW: strafwetboek strafrecht
o SV: strafvordering strafprocesrecht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bertievanderbeke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
