Dit is een samenvatting van alle te leren ziekteleer over de voortplantingsorganen van VP (Voortplanting) voor het derde studiejaar van diergeneeskunde.
Overzicht Ziekteleer Voortplantingsorganen
10.1 - Het Vrouwelijk Geslachtsapparaat
10.1.1 - Ovarium
Ziekte Voorkomen Verschijnselen Pathogenese Diagnostiek Therapie Prognose
Geen/niet tijdige “Ware anoestrus” → geen Rectaal onderzoek Ware anoestrus -
Abnormale Rund oestrusverschijnselen enkele activiteit op de ovaria - Ware anoestrus → ovaria Zorgen voor betere
anoestrus - Anatomische afwijking zijn klein en hard, geen CL lichamelijke conditie
- Endocrinologische - Suboestrus → CL Wachten tot het dier volwassen
afwijking aanwezig is
- Voeding, leeftijd,
productie, omgeving Hormonale behandeling →
progestagenen toedienen →
Suboestrus→ enige ovariële nabootsen luteale fase
activiteit
Suboestrus
PGF2⍺ toedienen → luteolyse
induceren
“Anafrodisie” - Als zeug berigheid -
Varken (vooral onvoldoende/niet toont →
eersteworps Geringe voedselopname in afvoeren
kraamstal → NEB
zeugen) Zoötechnische factoren → Management optimaliseren
onvoldoende licht, weinig Hormonale therapie → eCG +
beercontact, te lage hCG
omgevingstemperatuur in
dekstal
Kan fysiologisch zijn bij Rectaal onderzoek → Kleine, Verkorten van -
Paard juveniele merrie en in de winter harde ovaria, geen CL anoestrusperiode →
(langdurig) verlengd
Problemen met hypofyse lichtregime tijdens
(syndroom van Cushing) anoestrusseizoen
Afwijkend chromosoompatroon
Analogen van GnRH of
progestagenen toedienen
Primaire anoestrus: een teef Algemeen lichamelijk en Afhankelijk van de -
Hond
, die nog nooit loops is geweest gynaecologisch onderzoek → onderliggende oorzaak
op een leeftijd van 18 aanvullend onderzoek kan
maanden nodig zijn
(hormoonbepalingen,
Abnormale anoestrus: als een hormoontesten)
teef al wel loops geweest is,
maar het interval 12 maanden
is
Hypothyreoïdie, stille
loopsheid, iatrogeen, slechte
waarneming van de eigenaar,
syndroom van Cushing
(Pseudo)hermafroditisme →
primaire anoestrus
Interoestrus interval neemt toe
met leeftijd
Na 25 dagen (pro-)oestrus nog Ovulatiestoornis, cysteuze - GnRH-preparaten → -
Persisterende Hond (vooral jong) geen verschijnselen van follikels, ovarium-tumoren, luteïnisatie verkrijgen
(pro-)oestrus oestrogeen-invloed (bloederige iatrogeen, leverafwijking
uitvloeiing, aantrekkelijkheid Geen succes →
voor reuen) Vooral bij 1e/2e loopsheid pre-oestrussymptomen
stoppen met progestagenen.
Anoestrus tot nymfomanie Endocriene stoornis → Rectaal onderzoek → geen Suppletietherapie Gunstig
Cysteuze ovariële Rund (frequent, lang, onregelmatig hypothalamus, hypofyse, CL, 1+ met vocht gevulde - LH-suppletie door
follikels (COF) tochtig) ovaria, endometrium en cysten toediening van GnRH
bijnieren zijn betrokken of hCG
Cyste: follikel met een - Progesteronsuppletie door
Invloed van verschillende diameter van >2,5 cm, die >10 onvoldoende luteïnisatie
factoren dagen aanwezig blijft
Cyste transvaginaal
aanprikken en leegzuigen →
luteïnisatie → behandeling met
prostaglandinen
Spontaan herstel mogelijk
(vooral kort postpartum)
Geen hengstigheid Persisterend corpus luteum → - Toediening van exogeen -
Persisterende Paard ↑progesteronconcentratie → PGF2⍺
di-oestrus geen hengstigheid
, Persisterende anovulatoire
follikel / hemorragische follikel
- Structuur van 5-10 cm op
het ovarium met
spinnenwebachtige
doorsnede
Productie van progesteron → Primaire tumor → komt weinig - Totale ovariohysterectomie Goed als er geen metastasen
Ovariumtumor Hond, kat persisterende (pro-)oestrus voor zijn
verschijnselen Als eigenaar nog wil fokken →
Oorsprong eenzijdige ovariëctomie
Verkorte interoestrusintervallen - Epitheel:
adenoom/cystadenoom of
Beenmerghypoplasie -carcinoom
(oestrogeen), cysteuze - Stromacellen:
endometrium-hyperplasie/endo granulosaceltumor,
metritis, toename van thecaceltumor, luteale
mammaweefsel (progesteron) celtumor →
hormoonproducerend
Symmetrisch haarverlies tgv - Kiemcellen:
folliculaire atrofie en dysgerminoom
telogenisatie (ongedifferentieerde
kiemcellen), teratoom
Epitheliale oorsprong (ectoderm, mesoderm,
Ascites, toename van endoderm → weefsels hier
buikomvang, gewichtsverlies, niet horen)
anorexie
Normale oestrische cyclus
Infertiliteit Granulosacel-thecaceltumor → - Unilaterale ovariëctomie -
Paard hormoonproducerend (vooral
Nymfomaan, anoestrisch, inhibine) → atrofie van
agressief gedrag contralaterale ovarium door
neg. feedback op FSH
productie
Altijd unilateraal, nauwelijks
metastase
Teratomen en carcinomen →
vaak aanwezig vanaf geboorte
→ toevalsbevinding
Nymfomaan (oestrogeen) Granulosaceltumor → - Ovariëctomie bij waardevolle -
Rund hormoonproducerend dieren
Anoestrus (progesteron, Fibroom
androgenen)
Nauwelijks metastase
Hennen vertonen uitwendige Infectie met Marekvirus → - - Ziekte van Marek → infaust
Pluimvee kenmerken van leggende tumor in eerste levensweek
hennen, maar leggen geen
, eieren Granulosa-thecaceltumor →
hormoonproducerend
Testosteron → sporen, grote
kam, hanenstaart → kunnen Rudimentair aangelegde
zelfs fertiel worden rechter ovarium kan zich tot
testis ontwikkelen →
testosteronproductie
10.1.2 - Uterus en Cervix
Endometritis: ontsteking van het endometrium van de uterus
Metritis: ontsteking van het endometrium en myometrium van de uterus
Pyometra: als de cervix gesloten is bij een endometritis en de uterus overvuld is met purulent exsudaat
Ziekte Voorkomen Verschijnselen Pathogenese Diagnostiek Therapie Prognose
Grootte + vorm van afwijkende Endometritis post oestrum → Palpatie/echografie van Ovariohysterectomie Ovariohysterectomie → goed
Cysteuze Hond, kat uteri → variatie voorafgegaan door cysteuze vergrote uterus
endometrium- - Geringe CEH → weinig in veranderingen van Medicamenteus bij jonge teef Nierbeschadiging → matig tot
omvang toegenomen + uterusklieren + proliferatie van Röntgenfoto → pyometra in goed conditie waar nog mee slecht
hyperplasie (CEH)/ kurkentrekker achtig endometrium zichtbaar gefokt wordt
endometritis- aspect - Progesteronreceptor- Fertiliteit bij medicamenteuze
Zelden primair door bacteriële Echografie → dracht uitsluiten blokkers + PGF2⍺ therapie (hond) →
complex infectie toedienen gereserveerd
Vaginoscopie +vaginaal
Oestrogenen periode → toucheren → neoplasie Antibiotica Houdt rekening met recidief
progesteron periode uitsluiten
- ↑progesteronreceptoren → Medicamenteuze therapie
↑gevoeligheid van Bacteriologisch onderzoek (poes) → goed
endometrium
- Mucosa Laboratorium onderzoek →
diffuus/haardvormig Oudere teven hebben veel leukocytose, hyperproteïnemie,
bedekt met blaasjes cycli oiv progesteron gestaan anemie
(gevuld met vocht) 1. Luteale (progesteron) fase
- Cysteuze hyperplasie → wordt voorafgegaan door de
uterus door vocht in folliculaire (oestrogeen) fase,
omvang toegenomen → waarbij bacteriën de uterus in
mucometra kunnen
- Dikke uterusinhoud → 2. Cysteuze ontaarding van
matig vergrote uterus klierbuizen + verandering in
- Pyometra stroma
3. Immuunsysteem schiet
tekort
Ongecompliceerde CEH (geen 4. Micro-organismen niet tijdig
ontsteking) → geen geëlimineerd
verschijnselen van 5. Tijdens luteale fase is uterus
systemische aandoening weinig resistent
6. Bacteriën vermeerderen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ankejesse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
