Samenvattin organisatie van de hulpverlening, gedoceerd door prof. Soyez in acadmiejaar . Samenvatting is volledig (teksten en hoorcolleges). Had 15/20 in eerste zit.
Abstract
Hoorcolleges academiejaar 2022-2023 door prof Soyez & teksten
Justine Michiels
[Email address]
,Contents
1. Praktische informatie.........................................................................................................................4
1.1. Inhoud van het opleidingsonderdeel..........................................................................................4
1.2. Evaluatie en examen...................................................................................................................4
2. Contextualisering...............................................................................................................................4
2.1. Waarom hieraan aandacht besteden..........................................................................................5
2.2. Maatschappelijk-organisatorische ontwikkelingen: de verzorgingsstaat....................................5
2.2.1. Financiering van de zorg......................................................................................................6
2.2.2. Binnen een breder maatschappijmodel...............................................................................8
2.3. Een historisch perspectief op de organisatie van zorg & welzijn in Vlaanderen.......................12
2.3.1. Ancien regime....................................................................................................................12
2.3.2. Franse bezetting (1789-1815)............................................................................................12
2.3.3. Nederlandse bezetting (1815-1830)...................................................................................13
2.3.4. Belgische onafhankelijkheidsperiode (1830-1884)............................................................14
2.3.5. Belle epoque – tweede industriële revolutie (1884-1914).................................................16
2.3.6. Eerste wereldoorlog & interbellum (1914-1940)...............................................................17
2.3.7. Tweede wereldoorlog & start van de verzorgingsstaat (1940-1973).................................18
2.3.8. De grenzen van de verzorgingsstaat (1973-2018)..............................................................19
2.4. De bestuurlijke organisatie van het zorg- en welzijnsbeleid in Vlaanderen..............................20
2.4.1. Verschillende bestuursniveaus..........................................................................................20
2.4.2. Organisatie van het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin...........................27
2.4.3. Organisatie van de dienstverlening....................................................................................29
3. De integrale jeugdhulp.....................................................................................................................32
3.1. Situering & inleiding..................................................................................................................32
3.1.1. Voorgeschiedenis...............................................................................................................32
3.1.2. Jeugdhulpverlening onder druk.........................................................................................32
3.1.3. Veranderingsurgentie........................................................................................................34
3.1.4. Twee decreten Integrale jeugdhulp...................................................................................35
3.1.5. De ‘bijzondere’ jeugdbijstand............................................................................................35
3.2. De integrale jeugdhulp..............................................................................................................37
3.2.1. Principes van het decreet...................................................................................................37
3.2.2. 7 doelstellingen..................................................................................................................38
3.3. De werking van de integrale jeugdhulp....................................................................................42
3.3.1. Aansturing..........................................................................................................................43
3.3.2. Rechtstreeks en niet-rechtstreeks toegankelijke hulp.......................................................43
1
, 3.3.3. Modulering........................................................................................................................45
3.3.4. De intersectorale toegangspoort.......................................................................................48
3.3.5. Maatschappelijke noodzaak...............................................................................................50
3.3.6. De gerechtelijke jeugdhulp................................................................................................54
3.3.7. Cliëntoverleg......................................................................................................................55
3.3.8. Crisishulpverlening.............................................................................................................56
3.4. Vier werven...............................................................................................................................57
3.4.1. Overzicht............................................................................................................................57
3.4.2. Werf 1: één gezin, één plan (1G1P)....................................................................................57
3.4.3. Werf 2: noden van jonge kinderen.....................................................................................58
3.5. Enkele cijfers.............................................................................................................................58
3.6. Uitdagingen en aandachtspunten.............................................................................................60
4. Beleid & ondersteuning voor personen met een handicap.............................................................61
4.1. Inleiding: historiek en kadering.................................................................................................61
4.1.1. Beeldvorming & zorgbenaderingen evolueren..................................................................61
4.2. Beleid & dienstverlening: verschillende levensdomeinen.........................................................65
4.2.1. Onderwijs...........................................................................................................................65
4.2.2. Mobiliteit...........................................................................................................................66
4.2.3. Werk..................................................................................................................................66
4.2.4. Financiële ondersteuning...................................................................................................67
4.3. Institutioneel bestuurlijke cartografie: Vlaams agentschap voor personen met een handicap
(VAPH).............................................................................................................................................67
4.4. Beleid & dienstverlening: het Vlaams zorgbeleid voor personen met een handicap................68
4.4.1. Inleidend: de keuze voor een vernieuwend zorgbeleid.....................................................68
4.4.2. Persoonsvolgende financiering: een budget gekoppeld aan de hulpvrager.......................69
4.5. Diensten en organisaties...........................................................................................................72
4.5.1. Ondersteuningsvormen.....................................................................................................72
4.5.2. Flexibilisering van het systeem..........................................................................................73
4.5.3. Rechtsreeks vs. niet-rechtstreeks......................................................................................73
4.6. Uitdagingen en aandachtspunten.............................................................................................76
5. Beleid en ondersteuning van de geestelijke gezondheidszorg.........................................................78
5.1. Inleiding....................................................................................................................................78
5.2. Evolutieschets van de geestelijke gezondheidszorg in ons land................................................80
5.2.1. Beleid- & dienstverlening: evolutieschets..........................................................................80
5.3. De huidige situatie: op federaal en Vlaams niveau...................................................................82
5.3.1. Federaal.............................................................................................................................82
2
, 5.3.2. Vlaams...............................................................................................................................85
6. Beleid en ondersteuning in de ouderenzorg....................................................................................86
6.1. Inleiding....................................................................................................................................87
6.2. Beleid & dienstverlening...........................................................................................................88
6.2.1. Ambulant...........................................................................................................................88
6.2.2. Residentieel.......................................................................................................................90
6.2.3. Semi-residentiële alternatieven.........................................................................................91
6.3. Samenwerking op de eerste lijn................................................................................................92
6.4. Inclusief beleid & beleidsparticipatie........................................................................................93
6.5. Uitdagingen & aandachtspunten..............................................................................................93
7. Transities: schakelmomenten & verlaten van de hulpverlening: de bijzondere jeugdbijstand als
exemplarisch voorbeeld......................................................................................................................97
7.1. Inleiding: transities een situering en conceptafbakening..........................................................97
7.2. Probleemstelling.......................................................................................................................98
7.3. Achtergronden: Waarom vormt deze transitie voor hen een probleem.................................101
7.4. Oplossingen en aanpak...........................................................................................................106
8. Gedwongen hulpverlening.............................................................................................................108
8.1. Kinder- en jeugdhulpverlening................................................................................................108
8.1.1. Onvrijwillige hulpverlening bij VOS..................................................................................109
8.1.2. Het decreet jeugddelinquentierecht................................................................................110
8.2. Volwassenhulpverlening.........................................................................................................116
8.2.1. De collocatie....................................................................................................................116
8.2.2. De internering..................................................................................................................119
8.2.3. Aandachtspunten.............................................................................................................122
9. Trends en uitdagingen...................................................................................................................122
9.1. Trends en uitdagingen aan de vraagzijde (cliëntperspectief)..................................................123
9.1.1. Stijgende vraag naar zorg.................................................................................................123
9.1.2. Meer diverse en complexere vraag..................................................................................124
9.1.3. Omgaan met de toegenomen en meer diverse vraag......................................................125
9.2. Trends en uitdagingen aan de aanbodszijde...........................................................................127
9.2.1. Aanbod vanuit de professionele dienstverlening.............................................................127
9.2.2. Financiering......................................................................................................................128
9.2.3. Informele zorg in een zorgzame samenleving..................................................................129
9.2.4. Bestuurlijk organisatorische uitdagingen.........................................................................130
Lijst met afkortingen..........................................................................................................................131
3
, 1. Praktische informatie
1.1. Inhoud van het opleidingsonderdeel
- Opbouw
o 6 studiepunten
32 contacturen HOC
Lesopname + on-campus les
5 modules
o Contextualisering
Kader waarin hulpverlening georganiseerd wordt in
Vlaanderen
o Hulpverlening aan kinderen en jongeren
o Hulpverlening aan volwassenen
o Dwang en transitie
o Trends
Syllabus (geen handboek) + 1 à 2 bijkomende teksten leerstof!
o Enkele kritisch-verdiepende teksten, artikels uit
vulgariserende media/ video-link illustratief
36.5 contacturen WPO
- Leerdoelen
o De studenten kennen in grote lijnen de organisatie van de hulpverlening in
Vlaanderen (actoren en structuren)
o De studenten kunnen een kritisch standpunt innemen over een aantal trends
binnen/ actuele thema’s gerelateerd aan de hulpverlening
o De studenten kunnen de kennis omtrent de organisatie van de hulpverlening
toepassen op casusniveau
Mogelijk toepassingsvraag op examen
1.2. Evaluatie en examen
- Groepsopdracht (groepsportfolio): 25%
- Examen: 75%
o Schriftelijk (on campus; o.v. online volgens geldende corona-maatregelen)
o Omvat theoretische en toepassingsgerichte vragen over de aangeboden leerstof
(alle delen van de cursus worden bevraagd)
o In de vorm van meerkeuzevragen (MC) + beperkt aantal open (reflectie)vragen
o GEEN giscorrectie voor de MC-vragen
o (Er zullen per deel een aantal voorbeeldvragen beschikbaar gesteld worden via
Canvas)
- Je moet deelnemen aan beide examenonderdelen om te kunnen slagen voor dit
opleidingsonderdeel
2. Contextualisering
Oefenvragen (geen examenvragen)
Wanneer richten de mutualiteiten zich op? In 1851, maar na de eerste wereldoorlog was er
een sterke groei in de (verzuilde) mutualiteiten
Wat zijn de principes van de verzorgingsstaat? Iedereen moet bijdragen volgens draagkracht
(solidariteitsprincipe) & iedereen kan er een
beroep op kan doen volgens zorgbehoefte
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper justinemichiels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
