In deze samenvatting staan alle hoofdstukken van het vak criminologie gegeven aan KdG, namelijk
- Hoofdstuk 1 Inleiding
- Hoofdstuk 2 Criminaliteit
- Hoofdstuk 3 Criminaliteit in cijfers
- Hoofdstuk 4 Oorzaken van crimineel gedrag
- Hoofdstuk 5 Victimologie
- Hoofdstuk 6 Herstelrecht
Definitie criminologie volgens criminologen = Criminologie is de wetenschappelijke studie van het tot
stand komen van regels en normen, het overtreden van
die normen en de oorzaken hiervan, de reacties op
normovertredingen en de effecten hiervan
Verschillende domeinen (gedefinieerd via volgende vragen door Cohen en Lippens)
- Waarom worden wetten gemaakt?
- Waarom worden ze overtreden?
- Wat doen we daar aan of zouden we daaraan moeten doen?
- Waarom veranderen de definities van criminaliteit door de tijd?
- Waarom wordt specifiek gedrag of zelfs hele bevolkingsgroepen gecriminaliseerd?
- Waarom overtreden mensen normen, waaronder juridische?
- Wat moeten we doen met overtreders?
Historische schets van de criminologische wetenschappen
- Eind 19de eeuw: introductie in Amerika en Europa
- 20ste eeuw: binnen universitaire opleidingen in België
o 1929: KULeuven
o 1936: Brussel
o 1937: Gent en Luik
- Eind jaren ’60: zelfstandige opleiding Criminologie aan KULeuven
- 2004: afstudeerrichting Toegepaste Jeugdcriminologie aan KdG
Verschillende inhoudelijke stromingen in de geschiedenis van de criminologie in België
- 19e eeuw: studie delinquent
- Jaren 60: sociologische achtergrond delinquent
- Jaren 70: focus op strafrecht
- Jaren 80: victimologie
- Jaren '90: herstelrecht/restorative justice
~1~
,Samenvatting Criminologie Periode 1 AJ ’22-‘23
- Eind 20ste eeuw: georganiseerde misdaad
- Vanaf 2000: studie onveiligheidsgevoel
Criminologische wetenschap als beïnvloeder van het strafrecht
- Criminologie beïnvloedt het strafrecht
- Wetenschappelijk onderzoek met als doel beleidslijnen uit te stippelen
- O.b.v. massa’s statistisch materiaal
- Gevaar: verschillende interpretaties mogelijk (via media, de politiek,…)
Belang van de criminologische wetenschap
- Existentiële vraag voor criminologen
o Oorzaken van crimineel gedrag (waarom houdt men zich niet aan democratische
gestemde regels?)
o Grenzen van maatschappelijke controle
▪ Democratisch gehalte van de samenleving wordt onderzocht
▪ Indicaties • Ruimte voor onafhankelijk sociaal wetenschappelijk
onderzoek
• Behandeling van gevangenen
- Invloed op beleid en publieke opinie
- Invloed op strafrechtontwikkeling ,strafbedeling en veiligheidsgevoel
- Belang van o Onafhankelijk onderzoek
o Genuanceerde informatie
o Eigen onderzoeken
o Voldoende wetenschappelijk onderbouwd
Intersectioneel denken
Intersectionaliteit = benadering die de samenloop van discriminatiegronden
en de dynamiek die daaruit voortvloeit zichtbaar maakt
↓
Verwevenheid van categorieën vraagt complexe analyses en oplossingen voor
problemen die daarmee gepaard gaan
De grondleggers
Kimberlé Crenshaw (juriste gespecialiseerd in anti-discriminatiewetgeving)
- Wees op blindheid voor aspecten die een benadeelde of gepriviligeerde positie kunnen
creëren + benadrukte ook de (vaak) onzichtbare aspecten gelijktijdig en in wisselwerking een
invloed hebben op ieders positie in de samenleving
~2~
,Samenvatting Criminologie Periode 1 AJ ’22-‘23
Patricia Hill Collins
- Werk vertrekt voornamelijk vanuit identiteitsvorming en black feminisme
Uitbreidding door Brah, Maynard, Anthias en Yuval-Daviq
Helma Lutz → onderscheiding 14 dimensies
- Assen bepalen in hoge mate het sociale leven en waarmee (afhankelijk van de context)
rekening moet gehouden worden
- 14 assen: 1. Geslacht
2. Seksuele oriëntatie
3. Huidskleur
4. Etniciteit
5. Nationaliteit
6. Klasse
7. Cultuur
8. Religie
9. Gezondheidssituatie
10. Leeftijd
11. Verblijfsstatuut
12. Bezit
13. Noord-Zuid/Oost-West
14. Maatschappelijke ontwikkeling
~3~
, Samenvatting Criminologie Periode 1 AJ ’22-‘23
Hoofdstuk 2 Criminaliteit
Criminaliteit = Plegen van strafbare feiten, het gaat om gedrag dat als een strafrechtelijke inbreuk wordt
bestempeld
Deviant gedrag = Gedag dat door de samenleving als schadelijk wordt ervaren
Crimineel gedrag = Menselijk gedrag dat maatschappelijk niet wordt aanvaard en in het strafrecht werd
opgenomen
Schematische voorstelling criminaliteit
→ geen scherpe grens tussen crimineel en niet-crimineel gedrag
Wat is criminalisering? Proces waarin bepaald wordt of een bepaald gedrag maatschappelijk
onaanvaardbaar is en strafrechtelijk moet vervolgbaar zijn
➔ Gedrag pas crimineel als het zo gedefinieerd wordt (criminaliteit = sociale constructie)
Wat we crimineel gedrag noemen is afhankelijk van - Gevolgen gedrag voor slachtoffer en samenleving
- (Morele) opvattingen van de machtshebbers
- Publieke opinie
- Tijd en plaats waarin gedrag plaatsvindt
~4~
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chloschallenbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
