1.1 Algemeen verloop crisis
Ontstaan crisis: na periode van deregulering of versnelde financiële innovatie
→ Gaat gepaard met expansie van kredietverlening (Meer leningen geven)
⇒ Gevolg: Stijging van prijzen van activa (Reëel: vastgoed + financieel)
→ Leidt tot gevoel euforie + Lage risicopremies
⇒ Macro-economische schok = geeft aanleiding tot initiële correctie
- Gevolg: Reële economie wordt aangetast → Mondt uit in recessie
- Reactie CB: Versoepeling van monetair beleid via renteverlagingen.
1.2 Financiële crisis 2007-2008
Oorzaak kan toegeschreven worden aan financiële sector.
→ Overmatige kredietopbouw, aanwezig via banken maar ook via financiële en afgeleide
markten (door effectisering)
→ complexe effectiseringsstructuren buiten het gereglementeerde financiële
systeem leidt tot ontransparantie en asymmetrische informatie (= Shadow
banking)
DUS: meest onverwachte marktbreuk: wegvallen liquiditeit
Traditionele bankenmodel:
● Bank haalt geld van:
- Deposito’s: Spaarders die geld op bank zetten
- Interbankenmarkt
- Eigen krediet
● Bank leent uit aan particulieren, ondernemingen en overheden
→ Screening nodig want ontlenen geld van hun spaarders
→ Bankencrisis: Door af te stappen van traditionele model
→ Eigen toegang tot liquiditeit op het spel gezet.
Door technieken van effectisering
→ Vorderingen herverpakt in Asset-Bank securities (= originate and distribute model:
Initiatiefnemer van lening verkoopt deze door aan derden)
- Oorsprong: VS
→ Hypotheken van lage kwaliteit werden doorverkocht via effectisering. (Leidt tot
systeem van shaduwbankieren)
2
, ⇒ Door ondoorzichtigheid van deze structuren → Onzekerheid over waardering en
mogelijke verliezen.
GEVOLG: Normale bronnen van liquiditeit door banken droogden op
→ Enkel door € van depositogarantie op te trekken konnen banken ‘Bank run’
vermijden
→ Overheden moesten massaal publieke middelen mobiliseren om banken te
ondersteunen.
2. De actoren van de financiële crisis
Schema crisis en hoofdrolspelers:
Banken:
= Rol is verwerven deposito’s en verstrekken leningen.
Hierbij screening vooraf en monitoring achteraf, zo risico’s ontleners beoordelen
(= Financiële intermediatie)
→ Onverwachte verliezen op te vangen: Kapitaalvereisten (vb: Basel 2: 8%)
→ Special Purpose vehicles: Vennootschap die slechts voor een enkele transactie wordt
opgericht en gebruikt. (Door banken/hypotheekverstrekkers)
- Zorgt voor spreiding van de risico’s
Rating agencies:
= een bedrijf dat de kredietwaardigheid beoordeelt van uitgevende instellingen van bepaalde
vormen van schuldbewijzen (obligatieleningen), alsmede de schuldbewijzen zelf.
→ Maakte verkeerde inschatting risico’s
3
, - Deels veroorzaakt door belangenconflict: Effectiserigsoperaties opzetten + ratings
bepalen voor deze structuren.
Structured investment vehicles:
= Investeren in obligaties van lange termijn door het uitgeven van obligaties van korte termijn
Hedge Funds:
= Werken met een minimum aan kapitaal en financieren hun posities hoofdzakelijk met
geleende middelen.
⇒ Gevolg van massale kredietverlining en investeringen in gestructureerde producten
= bankbalansen in periode voor de crisis substantieel gegroeid.
2007:
VS: Daling van de huizenprijzen. → Zelfs waarde van effecten met AAA-rating daalden met
tientallen procenten.
→ Kapitaalbuffers banken werden aangetast = Vertrouwenscrisis
Sindsdien: Banken met grote blootstelling aan interbancaire financiering getroffen door
marktdiscipline.
2008:
Einde Wallstreet: Investmentbanks overgenomen door commerciële banken OF verkregen
een bankstatuut (konden hierdoor liquiditeit bekomen via de federal reserve).
België:
2008: Redding banken zoals Fortis, KBC, Dexia, …
2011: Schuldencrisis Eurozone → Dexia kanteld opnieuw
DEXIA: Opgesplitst in goede (retailbank) en slechte bank
3. Interventies om de crisis te bedwingen
Banken in 2008 getroffen door 2 kwalen:
- Liquiditeitsprobleem: Door opdrogen interbankenmarkt
- Solvabiliteitsprobleem:
+ vertrouwenscrsis breidde zich uit naar consumenten en producenten
= Risico op gehele crisis banksysteem
(Rechterzijde figuur: instanties die geacht worden de crisis te voorkomen)
● Centrale bank: ECB: voorziet de banken van liquiditeit.
● Toezichthouders: Treden nationaal op
● Nationale overheden
⇒ Reactie op crisis liquiditeit:
- Massale verstrekking van liquiditeit aan de banken
- Federal reserve (Am nationale bank)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KB2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.