Hoihoi, dit is een samenvatting van het vak 'Recht' van in fase 2. Ik heb aan de hand van de slides van docent en eigen notities zo volledig mogelijk al de leerstof voor het examne bijeen geboekt. Deze samenvatting bestaat uit 76 pagina's en is heel volledig. Is een samenvatting van het schooljaar ...
1) Geheel van regels
- Voorschriften (gedragsregels)
- Werking van instellingen
- Procedures om regels af te dwingen
- Procedures om recht te maken en te wijzigen
- recht is niet statisch, evolueert met de samenleving
2) Om de maatschappij te ordenen
- Recht is zo oud als de mens
- Recht stuurt het handelen van mensen
- Voordeel van regels = duidelijkheid, ordening, structuur
- Regels bieden een oplossing voor conflicten
- Recht evolueert mee met de samenleving (weerspiegelt een tijdsgeest)
3) De regels worden opgelegd door de samenleving/overheid
- Samenleving = de wil van het volk (in een democratie) = de overheid.
De organen die door het volk de bevoegdheid hebben gekregen om
regels te creëren
- Recht evolueert mee met de samenleving
- Recht is flexibel
→ zie onderdeel 3
4) De regels zijn afdwingbaar ( ik kan een ander verplichten om zaken te doen
aan de rechtbank)
- Dubbele betekenis:
● Iemand kan jou verplichten om iets te doen (of niet te doen)
● De overheid kan jou straffen (sanctie opleggen) = strafrecht
→ zie onderdeel 4
1
,2021-2022
➢ Rechtsregels
➢ Andere, bijvoorbeeld:
● Religieuze voorschriften
● Moraal of ethiek (‘goed en kwaad’) (‘wenselijk en niet-wenselijk’)
● Etiquette (beleefdheidsregels)
● Spelregels voor sport en spel → NIet naar rechtbank gaan, wel bij
slagen en verwondingen
● En zo voort
Gelijkenis tussen rechtsregels en andere regels = het gedrag van mensen sturen
Vraag: Waarin verschillen rechtsregels van andere regels?
Verschillen tussen rechtsregels en andere regels?
Rechtregels Andere
Opgelegd door de samenleving (= door de Opgelegd door een bepaalde groep in de
overheid); samenleving;
Van toepassing op àlle mensen van die Enkel van toepassing op de leden van die
samenleving; groep (bv. gelovigen, leden, deelnemers,
…);
Het naleven van de regels is verplicht en Het naleven van de regels gebeurt op
kan worden opgelegd via de rechtbank vrijwillige basis of op basis van sociale
(justitie). controle.
2. Regels om een samenleving te ordenenen
2.1. Territorialiteit: Samenleving = mondiaal gegeven indeling op basis
van territorialiteit (WAAR)
Grensoverschrijdend recht
- Internationaal recht: 2 vormen; (Landen spreken af → op papier zetten)
1) Internationale verdragen tussen landen
2) Internationale verdragen die worden afgesloten via internationale
organisaties of bijeenkomsten waar landen lid van zijn (bv. Verenigde
Naties, Raad van Europa, internationale conferenties)
- Supranationaal recht: Europese Unie (EU)
● Lidstaten hebben een deel van hun eigen bevoegdheid afgestaan aan
de EU zodat de EU eigen recht kan
2
,2021-2022
Nationaal recht - In eigen land: 4 niveaus
Op elk niveau past een democratische ingesteldheid
- Recht op federaal niveau: 1 grondgebied (heel België)
- Recht op regionaal niveau: 6 regio’s of deelstaten
● 3 Gemeenschappen
● 3 Gewesten
- Recht op provinciaal niveau: 10 provincies
- Recht op lokaal niveau: vele steden en
gemeenten
Nationaal recht → Regionaal niveau
- Gemeenschappen; te maken met taal,
criterium taal.
- Gewesten; criterium grondgebied
- 3 Gemeenschappen = taal =
persoonsgebonden materie
(voorbeelden!)
- 3 Gewesten = gebied = plaatsgebonden
materie (voorbeelden!)
2.2. Inhoud: Samenleving = mondiaal gegeven indeling op basis van
inhoud (WAT)
Publiek recht → de rol van de overheid is belangrijk, overheid neemt actieve rol.
= de overheid is rechtstreeks betrokken bij de handeling omwille van:
- Het ‘algemeen belang’ (bv. strafrecht, jeugdrecht);
- Een rechtstreeks belang (bv. contacten tussen burger en overheid, het innen
van belastingen, de werking van de staat, gerechtelijk recht, …);
- Contacten tussen overheden onderling.
Privaatrecht → de overheid geeft de kader en laat de rest
= regelt interactie tussen burgers (de bescherming van ‘individuele’ belangen).
Bijvoorbeeld: contracten, huwen, erven, … (= ‘burgerlijk’ recht)
Belang van het onderscheid
- Publiek recht is gewichtiger (en vaak ook complexer) dan privaatrecht;
- Publiek recht kent nauwelijks onderhandelingsmarge.
Mengvormen
= situeert zich tussen publiek en privaatrecht door inmenging van de overheid in wat
oorspronkelijk het privaatrecht was. De overheid zal zich meer mengen met
privaatrecht.
Bijvoorbeeld: gezondheidsrecht, milieurecht, consumentenrecht om minderheden te
ondersteunen, economisch recht, …
2.3. Combineren - Samenleving = heel wat te regelen combineer
territorialiteit (2.1) en inhoud (2.2) en het plaatje is compleet
2.4. Strafbaar - Samenleving = is iets strafbaar of is het niet strafbaar?
(STRAF)
Wanneer is iets strafbaar? Als de wet het strafbaar gemaakt heeft.
- Als in de wet staat dat het strafbaar is; “nullum crimen sine lege”
- En als de wet de bijhorende straf vermeldt. De sanctie vermelden “nulla
poena sine lege”
Zolang het niet strafbaar gemaakt is, is het niet strafbaar.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elo2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.