Samenvatting
Samenvatting Sociaal recht
Samenvatting inleiding sociaal recht, AP
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 76 pagina's
Voorbeeld 4 van de 76 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
DEEL 1: InleidingSociaal recht -> verwijst naar de sociale kwestie van 19de E
= uitbuiting van het arbeidersproletariaat
gewone mens wordt genadeloos uitgebuit
Hoe zo ver gekomen?
1789 Fr. Rev. -> liberté, fraternité & égalité
Door Napoleon: grote idealen van Fr. Rev. In wetboeken waargeborgd
1804: Code Civil
• contractvrijheid
= iedereen vrij & gelijk om contracten te onderhalen & te sluiten met wie
hij wilt
• wilsautonomie
Contract sluit partijen tot wet
Industriële Rev. -> fabrieken in & rond de steden
Arbeiders trokken van het platteland -> fabrieken in & rond de steden
moesten vertrekken want de gemeenschappelijke weiden werden geprivatiseerd
ofwel pacht, ofwel eigendom armoede bijna verplicht om naar
fabrieken te gaan om in hun levensonderhoud te voldoen
Arbeiders: “wij willen onderhandelen over ons loon & arbeidsuren”
fabriek: lange dagen, elke dag, onveilig, ongezond, slecht betaald, geen sociale
zekerheid
baas: “als u hier niet wilt werken, geen probleem, ze staan hier aan te schuiven in
rijen” -> baas heeft macht
Principes Fr. Rev.: pure theorie
in essentie: WG heeft de macht (nog altijd)
WN: geen keus & wordt genadeloos uitgebuit
sociale ellende
Wat gaan arbeiders ertegen doen?
Arbeiders verenigen zich in allerlei organisaties -> alleen hebben ze niks te zeggen,
maar in groep kunnen ze wel druk uitoefenen op de patron
• vakorganisaties
- probleem: geen syndicale vrijheid
Fr. Rev.: schafte Ancien Régime af
gilden (corporaties)
= groep van mensen met hetzelfde beroep
dus ook vakbonden verboden
- arbeiders moesten eerst recht verwerven om vakbond te stichten -> systeem
veranderen
, - moesten Wet Le Chapelier afschaffen (opgericht door Fr. Rev.)
arbeiders niet vertegenwoordigd in parlement
gelukt -> vakbonden -> staken -> druk op baas
• politieke partijen
- probleem: cijnskiesrecht
= alleen mensen die veel belastingen betalen, mogen stemmen
elite gaat nooit stemmen voor Belgische Werkliedenpartij -> stemmen niet
tegen hun belangen
- moesten eerst systeem veranderen
cijnskiesrecht
↓
algemeen meervoudig stemrecht: alle mannen & mannen die veel belastingen
betaalden, hadden meer stemmen
↓
algemeen enkelvoudig stemrecht: alle mannen & 1 stem/persoon
↓
na WO2: mochten ook vrouwen stemmen
• maatschappijen voor onderlinge bijstand (MOB)
- arbeiders: vrijwillig regelmatig geld in pot -> iemand ziek: mocht die geld uit
de pot nemen
- in het begin: overheid daartegen -> dachten dat ze stiekem een staking
wouden houden met dat geld
- einde 19de E: overheid subsidiëren ziekenfondsen
• coöperaties
= vennootschapsvorm waarbij arbeiders aandeelhouders zijn
Bv: Vooruit in Gent -> geen winst draaien, maar break-even draaien
⇒ veel sociale strijd
gevochten om nu in een welvaartsstaat te leven
druk uitoefenen op WG, regering
⇒ sociaal recht
= sociale correctie op het burgerlijk recht ter bescherming van de WN’s
! arbeidsverhoudingen = machtsverhoudingen
Je kunt niet vrij onderhandelen zoals burgerlijk recht zegt
Burgerlijk recht -> gemeen recht
van toepassing -> tenzij: sociaal recht een uitz. voorziet
, Allemaal ontwikkeld binnen nationale grenzen -> nu ook: Europees sociaal recht,
internationaal sociaal recht
om te voorkomen: the race to the bottom
te voorkomen dat landen die multinationals aantrekken, hun normen gaan verlagen
(bv: milieubescherming, sociale bescherming …)
want multinationals investeren in landen die het goedkoopst zijn
Europese wetgeving wordt omgezet in Belgische wetgeving voor een heel groot stuk in alle
domeinen
heel jong recht -> constant bedreigd -> moest constant aangepast worden
H1: Wat is ‘sociale wetgeving’ eigenlijk?
Sociale wetgeving: geen duidelijk afgebakend geheel
• arbeidsrecht
= het geheel van rechtsregels dat de verhoudingen regelt tussen WG’s & WN’s, zowel
individueel als collectief
- individueel arbeidsrecht
overeenkomstenrecht
! Wet 3 juli 1978 op de arbeidsovereenkomsten
arbeidsreglementering
arbeidsbescherming
- collectief arbeidsrecht
syndicale vrijheid afgeschaft door wet Le Chapelier -> na WO1: vrijheid van
verenigingen -> nog geen volledige syndicale vrijheid
vrij vakbonden oprichten mag
MAAR mogen niet deelnemen aan officieel sociaal overleg -> voorbehouden
aan representatieve organisaties (ACV, ABDV, ACLVB)
collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s)
worden op 3 niveaus gesloten
- onderneming
• ondernemingsraad (min. 100 WN’s)
• Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) (min. 50
WN’s)
dubbel systeem: opgericht door wet van het welzijn op het werk
overlegorganen vertegenwoordigers van de WN’s bepalen voor de organen: sociale
+ syndicale verkiezingen om de 4j
afvaardiging WG info geven & praten met de WN’s & daarna doet die zijn goesting
• syndicale afvaardiging (+- 20 WN’s)
onderhandelt de CAO’s op niveau van het bedrijf
Dubbel systeem in de bedrijven
, - sector: paritaire comité’s
- interprofessioneel: nationale arbeidsraad (NAR)
• vertegenwoordigers van werknemers- & werkgeversorganisaties
• genummerde CAO’s voor ganse privé sector
Bv: CAO over GGMMI: niet afgesproken door regering maar door
sociale partners in sociale arbeidsraad
• als ze er niet uit geraken -> regering moeien
• sociale zekerheidsrecht
= het geheel van rechtsregels tot organisatie & uitvoering van de sociale zekerheid
= bescherming tegen sociale & professionele risico’s
- sociale risico’s
onvrijwillige werkloosheid
min. 66% arbeidsongeschikt zijn (60% van verloren loon)
pensioengerechtigde leeftijd
65 -> 66 (2025) -> 67 (2030)
WN: genoeg arbeid levert & bijdrage betaald
armoede: leefloon, IGO …
vangnet
gratis -> je moet daar vooraf niet voor betalen
- professionele risico’s
arbeidsongeval
beroepsziekte (90% van verloren loon)
sociale zekerheid
= het geheel van sociale voorzieningen dat erop gericht is aan degenen die tijdelijk /
definitief niet meer kunnen / mogen werken, een vervangingsinkomen te
verschaffen, waardoor ze een behoorlijke levensstandaard kunnen behouden, of
tegemoet te komen in bijkomende onkosten
Doel: het beschermen van de belangen van de WN’s & sociaal verzekerden + bevorderen van
hun welzijn
WN = zwakste partij
• WN beschermen tegen willekeur & mogelijk misbruik van WG -> beschermingswetten
• WN menswaardig bestaan verzekeren als hij inkomen verliest / tussenkomst te
voorzien wanneer bepaalde kosten & uitgaven stijgen -> sociale verzekeringswetten
Overzicht sociale wetgeving (niet volledig)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottewilmotte17. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen