Samenvatting
Samenvatting Persoonlijkheidspsychologie
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting Persoonlijkheidspsychologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 84 pagina's
Voorbeeld 4 van de 84 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Persoonlijkheidspsychologie I - PsychologieInleiding tot persoonlijkheidstheorieën
Wat is persoonlijkheid?
Persoonlijkheid
‘persona’: Latijns voor masker
= patroon van relatief permanente karaktertrekken (traits) en unieke kenmerken die zowel
voor consistentie als individualiteit zorgen in het gedrag van een persoon
traits (trekken)
consistentie over tijd
individuele verschillen in gedrag
stabiliteit over situaties
kenmerken
unieke kwaliteiten vb temperament, intelligentie
Wat is een theorie?
Theorie
= set van gerelateerde veronderstellingen die wetenschappers toelaten om op basis van
logisch deductief redeneren testbare hypotheses te formuleren
verwant met, maar verschillend van:
- Speculatie:
moet verbonden worden aan empirische data & wetenschap
- Hypothese:
specifiek vermoeden dat kan getest worden aan hand van wetenschappelijke
methode
- Taxonomie:
classificatie volgens natuurlijke relaties
Waarom bestaan er meerdere theorieën?
verschillende persoonlijke achtergronden
ervaringen tijdens kindertijd
interpersoonlijke relaties
verschillende filosofische oriëntaties
data die gekozen wordt om te observeren: verschillend
unieke manieren om naar de wereld te kijken
Persoonlijkheid van theoretici & hun theorieën over persoonlijkheid
‘Psychology of Science’ (psychologie van de wetenschap)
= empirische studie van wetenschappelijk denken & gedrag van wetenschapper
(inclusief theorie constructie)
Persoonlijkheden & psychologie van verschillende theoretici
beïnvloeden van aard van theorieën die ze ontwikkelen
1
,Wat maakt een theorie zinvol?
criteria voor evalueren/beoordelen van theorie:
- Genereert onderzoek
- Is falsifieerbaar
te verifiëren/controleren
- Organiseert gekende data
- Leidt handelen
praktisch
- Is intern consistent
- Is spaarzaam
niet complexer dan noodzakelijk is
Dimensies voor ‘concept’ over de mensheid
DETERMINISME <-> VRIJE KEUZE
PESSIMISME <-> OPTIMISME
CAUSALITEIT <-> TELEOLOGIE
BEWUSTE <-> ONBEWUSTE DETERMINANTEN VAN GEDRAG
BIOLOGISCHE <-> SOCIALE INVLOEDEN OP PERSOONLIJKHEID
INDIVIDUALITEIT <-> SIMILARITEIT (gelijkenis)
Onderzoek naar persoonlijkheidstheorieën
Theorie: moet onderzoek genereren
theorie geeft betekenis aan data
data moet voortkomen uit onderzoek ontworpen om hypotheses te testen die afgeleid
zijn van theorie
Systematische observaties
predicties (voorspellingen): consistent & accuraat
2 empirische criteria voor meetinstrumenten:
1. Betrouwbaarheid: (reliability)
consistentie van het meten
2. Validiteit:
construct validiteit:
Convergerend
Divergerend
Discriminerend
predictieve validiteit
Overzicht
- Psychodynamische: Freud, Adler, Jung, Horney & Fromm
- Humanistische/existentieel: Maslow, Rogers
- Dispositioneel: Allport, McCrae & Costa
- Biologisch/evolutionair: Eysenck
- Leren – cognitieve: Skinner, Bandura, Mischel & Kelly
2
,Freud
Is er een wetenschappelijke basis voor onderdrukking van herinneringen uit kindertijd?
Casus Prof. Ross Cheit: (politieke wetenschappen)
1992: zijn zuster belt hem dat zijn neefje bij een koor gaat
Ross: onverklaarbaar niet blij, maar gespannen
+ wordt depressief etc in weken die volgen
Ross: plots herinneren van seksueel misbruik door beheerder van koor waar hij als kind bij
was
+ blijkt waar te zijn na objectief onderzoek
Schuldige gearresteerd in 1994 (misbruik vond plaats in 1967/1968)
MAAR blijft een enkele casus!
Overzicht van psychoanalytische theorie
psychodynamische theorieën:
- Psychoanalyse:
= methode die Freud toepaste bij behandeling van psychische stoornissen
- Psychoanalytische theorie:
= persoonlijkheidstheorie van Freud
Wat maakte deze theorie interessant?
- Bouwstenen: seks & agressie
het triggert iets bij iedereen
- Verspreid door toegewijde groep/volgelingen
- Briljante taal: Goethe prijs voor literatuur
kon zijn ideeën goed overbrengen
Biografie van Freud
- Geboren in Freiberg, Moravia in 1856
(nu Pribor in Tsjechië)
- Bracht grootste deel in zijn leven door in Wenen, Oostenrijk (80 jaar)
- Was oudste zoon van 8 kinderen
fijne herinneringen aan kindertijd
- Studeerde geneeskunde, specialisatie in psychiatrie
vanuit interesse voor wetenschap + lesgeven
- Bestudeerde ‘hysterie’ samen met Charcot & Breuer
- Studie over hysterie (1895)
- Verliet verleidingstheorie in 1897 & verving deze door Oedipuscomplex
- Schreef in 1900: Interpretation of Dreams
- Ontwikkelde na 1900 internationale aanhang
Verdreven door Nazi’s in 1938 + overleden in Londen in 1939
heel veel belang in verleden
noemt zichzelf eerder archeoloog
want ging graven in verleden van persoon
3
, Niveaus van mentale leven
Bewustzijn:
enige niveau van mentale leven dat direct beschikbaar is voor
elk van ons
mentale leven dat direct beschikbaar is, speelt beperkte rol
hersenprocessen waarvan we bewust zijn
volgens Freud: onbelangrijk
Vb nadenken over hoe iets op te lossen of aan wat je nu denkt
Niet-bewuste:
alle processen in hersenen die buiten bewustzijn omgaan Vb
hartslag, ademen, controle interne organen
onderscheid:
- Voorbewuste:
informatie die op dat moment niet in bewustzijn aanwezig is, maar naar bewustzijn kan
gebracht worden als er aandacht aangegeven wordt
kunnen terug ophalen
Vb wat heb je gisterenavond gedaan?
- Onbewuste:
= deel van geest waarvan individu zich niet bewust is, maar waar zich onderdrukte conflicten
+ impulsen + drijfveren bevinden die geen toegang hebben tot bewuste
grootste deel + wordt nog steeds erkend
‘doof’ niveau waar bepaalde informatie zonder wij er iets van merken wordt opgeslagen &
verwerkt
belangrijkste krachten van leven spelen zich hier af
is alleen indirect/onrechtstreeks gekend
veroorzaken angst op bewustzijnsniveau
omvat seksuele & agressieve driften/drijfveren + instincten
bronnen:
o Repressie: blokkeren van ervaringen
o Fylogenetische gave: geërfde ervaringen
biologische driften: omzetten in psychologische energie/gedrag
gevolgen zijn wel zichtbaar: droombeelden/versprekingen/grapjes maken
Vb wat we niet onder ogen willen zien
seksuele driften
Structuren van de geest
Id:
van bij geboorte aanwezig
plezierprincipe
primaire proces
primitieve, onbewuste deel van persoonlijkheid
gericht op onmiddellijke bevrediging
bevat fundamentele drijfveren
+ onderdrukte herinneringen
Vb baby
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper puckvlake. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80796 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen