Samenvatting
Samenvatting Sociale psychologie 2
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Samenvatting Sociale psychologie 2
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 72 pagina's
Voorbeeld 4 van de 72 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Sociale psychologie II -Psychologie
Hoofdstuk 1: Evolutionaire psychologie
• Evolutionaire psychologie is geen andere discipline dan sociale psychologie, maar eerder
een andere manier van naar de zaken kijken binnen hetzelfde domein
o Het onderzoekt de evolutionaire oorsprong van gedrag en de gevolgen van
de huidige psychologische mechanismen
• Evolutionaire psychologie = een benadering van de psychologie gebaseerd op natuurlijke
selectie. De nadruk wordt meer gelegd op de psychologische mechanismen. Het
onderzoekt de evolutionaire bronnen van gedrag en consequenties voor tegenwoordige
psychologische mechanismen
• Sociobiologie = toepassen van de principes van Darwins theorie van survival of the fittest
om herkomst en continueren van gedrag te verklaren
o Het is een verschillend perspectief op alles van de sociale psychologie en dus
niet gewoon een ander gebied binnen de sociale psychologie
• Twee vragen opgelost volgens principe evolutionaire psychologie
o Hoe coöperatief of altruïstisch gedrag zou kunnen zijn ontstaan door
natuurlijke selectie
▪ Coöperatief = samenwerken, altruïstisch = helpen zonder eigen belang
o Hoe het principe van seksuele selectie een verschil in psychologische
verschillen tussen mannen en vrouwen kan verklaren
1. Altruïsme en natuurlijke selectie
• Helpen is een deel van ons DNA, nochtans zorgt het principe van survival of the fittest voor
competitie
• Altruïstisch gedrag: elkaar helpen, ook als het nadelig kan zijn voor de eigen fitness
o Vb. we gaan sneller mensen helpen die een er ‘baby-achtig’ uitzien
1.1 Natuurlijke selectie en gedrag
• Natuurlijke selectie komt voor omdat sommige soorten door bepaalde eigenschappen
beter overleven en reproduceren in een bepaald milieu
o Beter geschiktheid zorgt ervoor dat het wordt doorgegeven aan de
volgende generatie
o De goede genen worden door gegeven = fitness en deze soorten kunnen zich
beter aanpassen aan de omgeving = adaptatie
▪ Uw kinderen nemen uw genen over, als deze zeggen dat je jouw kinderen
moet helpen, zullen deze doorgegeven worden aan hun kinderen enz
▪ Geschiktheid of the fittest = capaciteit om een groter deel van de
genen door te geven aan de volgende generatie dan andere individuen
o Betere aanpassing aan het milieu
o Survival of the fittest: het best aangepaste organisme zal beter overleven en
steeds meer de overhand nemen in een populatie
1
, • Adaptatie in fysieke bouw en gedrag: men gaat beter kunnen overleven dan de mensen
die deze kenmerken niet hebben
• Samenwerken is goed voor de groep
• Natuurlijke selectie: het proces waarbij individuen met bepaalde kenmerken meer
aanwezig zijn in volgende generaties als gevolg van een betere aanpassing aan de omgeving
• Adaptatie: het bezit van kenmerken die het organisme in staat stellen te overleven en
zich beter te reproduceren dan die met andere kenmerken. Deze kenmerken zijn beter
ontworpen voor de specifieke omgeving dan andere kenmerken
• Fitness: het vermogen van een organisme om een groter deel van zijn genen in
opeenvolgende generaties achter te laten dan andere individuen (individuen die beter
aangepast zijn/ een betere fit vormen, kunnen zich meer succesvol reproduceren,
gevolg: graduele verandering van types van organismen in de populatie)
DEMO: Wie help je het eerst?
1. Je kind?
2. Het kind van je buren?
Iedereen antwoord hierop: je eigen kind omdat er een speciale band is tussen het kind en de
ouders Ouders zijn bezorgd om hun kinderen en geven veel om hen, als het kind in gevaar is, is het
dan ook logisch dat het kind gaat vragen naar hulp van de ouders omdat ze liefde, warmte.. krijgen
van hun ouders.
DEMO: Wie zou jou het meest helpen?
1.2 Altruïstisch gedrag
• Altruïsme = anderen helpen hun geschiktheid te verbeteren, ook al is het schadelijk voor de
eigen geschiktheid vb. geld geven aan daklozen
• Hoe kan men dit verklaren?
o Darwin = focus op de overleving van het individu
o Na 1960: geschiktheid van groep en overdracht van genen naar volgende generatie
▪ Men moest in eerste instantie zorgen voor de nakomelingen en de daarop
volgende generaties en zichzelf op de tweede plaats zetten (Je kijkt dus
niet alleen naar je eigen fitness, maar ook die van je kinderen en de
generaties die na u komen)
➢ Bv: Mensen worden prematuur geboren. Moeders moeten hun
focus leggen op de zorg van hun kind, zodat het kind kan
overleven. Gen dat zegt ‘help je kinderen’ wordt doorgegeven. Gen
dat zegt: ‘help je kinderen niet’ sterft uit.
o Empathie en kijken vanuit perspectief van de ander
o Prosociaal gedrag in sociaalpsychologische context gelinkt aan altruïsme, maar enger
▪ Bedoeling om situatie van de ontvanger te verbeteren
▪ De gever moet de ontvanger niet helpen
1.3 Inclusieve geschiktheid en verwantschap
• Betere geschiktheid van de volgende generatie door familieleden te helpen
o Snellere andere helpen met gedeelde genen
• Het verwantschapscoëfficiënt: de proportie van gedeelde genen boven de genen die
gedeeld worden met verwante individuen met andere woorden de mate van verwantschap
o Ouder-kind of sibings van dezelfde ouders = genetische overlap van 50%
2
, o Neven/nichten van dezelfde grootouders = genetische overlap van 12,5%
• Beter eigen kinderen dan neven want kinderen hebben meer genetische overlap
• Inclusieve geschiktheid = representatie van genen van individu in volgende generaties als
gegeven hulp in balans is met voortplanting > zelf helpen + doorgeven naar DNA kinderen
• Hechting van kinderen bij ouders om overlevingskansen te verhogen
o We worden prematuur geboren door te groot brein, andere zoogdieren
lopen meteen na geboorte
o Een sterke band tussen ouders en kinderen beschermt het kind in noodgevallen
• Burnstein et al, 1994: bij problemen zijn we meer geneigd om verwanten te helpen
dan kennissen of vrienden
• Daly & Wilson, 1988: Stiefouders geven minder om de kinderen dan biologische ouders, zo
is er twee keer zoveel mishandeling door stiefvaders dan door biologische vaders
1.4 Wederkerig altruïsme
• Ik help u als jij mij helpt
• Dit is enkel mogelijk als:
o De persoon die helpt kan worden geïdentificeerd
o Profiteurs kunnen worden gestraft, zo kunnen ze de stam beschermen
▪ Zijn succesvol in het begin, gaan niet snel uit de samenleving
gefilterd worden
▪ Hun zaad is al verspreid tegen dat mensen doorhebben dat ze profiteren
• Gebeurd enkel in intelligente soorten: primaten en mensen (om te herkennen moet
men intelligent zijn)
• Enkel met kleine groepen/stammen en bekenden, deze geven een zekerheid van
de wederkerigheid. Iedereen neemt een deel van de taken op, de
• De samenleving beschermt de sociale regels > politie en wetgeving krijgen veel
belanstingsgeld
• Evolutionaire oorsprong is dus: we verwachten wederkerigheid in persoonlijke relaties en
we reageren negatief als het afwezig is
o Dit heeft voordelen voor de hele groep: leden kunnen aan taakverdeling doen
+ bescherming van de groep
• Wat verklaart hoe hulpgedrag is geëvolueerd uit het egoïstische proces van natuurlijke
selectie
o Inclusieve fitness
o Wederkerig altruïsme
1.5 Groepselectie
• Selectie van sociale eigenschappen gebeurt eerder op groepsniveau dan op het niveau van
het individu
• Experimenten met kippen
o Als de kippen een goede groepsrelatie
hebben zijn ze meer op hun gemak
o Als kippen op hun gemak zijn, leggen ze
meer eieren
• Hoe groter de groepen van onze voorouders, hoe groter
hun brein werd
o Een van de meest sociale wezens
3
, o Een van de meest intelligente wezens
o Om samen te werken, moeten we elkaar kunnen begrijpen en daarvoor is er
een groter brein nodig
• Groter sociale netwerken zorgen voor een groter sociaal brein, maar negatieve correlatie
tussen de grootte van sociale netwerken en de breinactiviteit bij het ontmoeten van
nieuwe mensen
• De grootte van ons sociaal netwerk correlereert met het volume van locaties in het
frontale brein die verantwoordelijk is voorhet begrijpen van het sociale
o We zijn hierin getraind bij een groot sociaal netwerk
o Minder moeite nodig om gedrag van andere te begrijpen
• Soms is er ook aangeleerd gedrag, niet alles heeft te maken met evolutie
o Aap leert om stenen te gebruiken voor het openen van noten
o Andere apen gaan dit gedrag nadoen en kunnen dit dan ook
▪ Zijn al te oud om aanpassingen door te voeren in gedrag
• De grootte van ons sociaal netwerk correleert met de activiteit van het
frontale brein, deze is verantwoordelijk voor het coderen van onze naaste
relaties en vrienden: hoe groter het netwerk, hoe minder mentale
inspanning
er nodig is om de gedragingen van naaste familieleden en vrienden te begrijpen
1.6 Coöperatie en competitie
• Evolutinoaire psychologie verklaart
o Competitie: natuurlijke selectie in een gevecht voor schaarse goederen
o Samenwerken: gemeenschappelijke belangen, individuen
helpen, natuurlijke selectie en gelijke interesses
▪ Familieleden: inclusieve geschiktheid
▪ Bekenden: wederkerig altruïsme
o Zorgen voor individuen overleving en anderzijds ook samenwerking =
2 tegenstrijdige tendesen
• Ouderschap kan leiden tot
o Samenwerking als beide ouders nodig zijn voor het overleven van het nageslacht
o Competitie: eigen geschiktheid verbeteren door ontrouw
2. Seksuele selectie en geslachtsverschillen in gedrag
• Hoe partners elkaar zoeken en vinden
• Darwin: seksuele selectie: toegang tot verschillende seksuele partners leidt tot een vorm
van natuurlijke selectie
o Kenmerken die geselecteerd worden voor voortplanting
▪ Vrouwen kiezen voor mannen met bijzondere kenmerken
▪ Vb. Bij de pauw: vrouwtje zullen kiezen voor mannetjes met de grootste
staarten gaan hiermee voortplanten. De nakomelingen kiezen op hun
beurt ook weer voor mannetjes met de grootste staarten, net zolang tot
het kenmerk ‘korte staart’ zal uitsterven
▪ Met andere woorden: vrouwelijke voorkeuren sturen de evolutie van
mannelijke kenmerken en mannelijke voorkeuren die van vrouwelijke
kenmerken
4
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Focus op de essentie
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper puckvlake. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen