1 HISTORISCH PERSPECTIEF ...................................................................................................................... 2
2 ONDERSCHEID SOCIALE VERZEKERINGEN VS. SOCIALE BIJSTAND ........................................................... 4
3 KENMERKEN VAN SOCIALE VERZEKERING .............................................................................................. 5
3.1 BIEDEN EEN INKOMEN BIJ HET ZICH VOORDOEN VAN EEN ERKENS SOCIAAL RISICO ................................................... 5
3.2 BAND MET HET ARBEIDSVERLEDEN ................................................................................................................ 6
3.3 SOCIALE VERZEKERINGEN VERSCHAFFEN VERVANGSINKOMS EN INKOMENSAANVULLENDE UITKERING .......................... 7
3.4 PROFESSIONELE OPBOUW VAN DE SOCIALE VERZEKERINGEN ............................................................................... 8
4 HET VERZEKERINGSPRINCIPE: RELATIE TUSSEN RISICO, PREMIE EN PRESTATIE .................................... 10
5 DE SOLIDARITEITSPRINCIPES ................................................................................................................ 11
5.1 HORIZONTALE SOLIDARITEIT ...................................................................................................................... 11
5.2 VERTICALE SOLIDARITEIT ........................................................................................................................... 11
5.3 INTERGENERATIONELE SOLIDARITEIT ............................................................................................................ 12
5.4 BEROEPSSOLIDARITEIT .............................................................................................................................. 12
5.5 DE SOCIALE VERZEKERING ALS NATIONALE SOLIDARITEIT .................................................................................. 12
6 DE SOCIALE ZEKERHEIDSBIJDRAGE: ALGEMENE PRINCIPES................................................................... 13
7 DE SOCIALEZEKERHEIDSUITKERING ...................................................................................................... 15
8 DE ORGANISATIE VAN DE SOCIALE ZEKERHEID ..................................................................................... 20
9 SOCIALE BIJSTAND ............................................................................................................................... 21
9.1 SOCIALE BIJSTANDSREGELINGEN ................................................................................................................. 21
10 DE 3 PIJLERS VAN SOCIALE BESCHERMING ........................................................................................... 22
1 DE GROOTSTE UITDAGINGEN VOOR DE TOEKOMST ............................................................................. 23
2 METEN VAN DOELMATIGHEID VAN DE SOCIALE ZEKERHEID VANUIT PERSPECTIEF ARMOEDE
BESTRIJDING ................................................................................................................................................. 25
3 DOELMATIGHEID VAN DE SOCIALE ZEKERHEID: REMMEN DE UITKERINGEN HET ARBEIDSAANBOD? .... 28
Britt Van de Velde Academiejaar 2020-2021
, 2
DEEL 1: INLEIDING IN DE BELGISCHE SOCIALE
ZEKERHEID
1 Historisch perspectief
2 belangrijke figuren: fouding fathers van de sociale zekerheid:
Bismarck (1862-1890) Beveridge (Tweede helft 20ste E)
Verzekerde Al wie een contributie Burgerschap: alle burgers
betaald aan de kas van de worden beschermd à wat zou
sociale bijdragen je in het Bismarckiaanse
à Staat vaak gelinkt aan systeem doen met mensen die
het arbeidscontract niet werken?
(Mensen die werken worden = universele bescherming
verzekerd)
Verzekeraar Professionele opbouw De overheid
A. Werknemersstelsel
B. Zelfstandige stelsel
C. Overheidspersoneel
D. Specifieke stelsels
Financiering Werkgevers en Uniforme premies, algemene
werknemersbijdragen op de belastingen (zoals bijvoorbeeld
lonen de personenbelastingen)
Uitkeringen Loongerelateerd à Uniforme uitkeringen à flat
percentage van het rate, dikwijls afhankelijk van het
verloren loon gezinsinkomen, geen
Doel: vervanging verworven loongekoppelde
levenstandaard Doel:
minimuminkomensbescherming
Rol sociale Beperkt à dient als laatste Zeer groot
bijstand vangnet
Britt Van de Velde Academiejaar 2020-2021
, 3
Bismarck:
• Grote invloed gehad op het socialezekerheidsstelsel in België, Duitslans,
Frankrijk
• Zocht een manier om sociale bescherming te organiseren door in te
breken in het arbeidscontract
o Wn’s binden aan hun wg’s (via arbeidscontract) door middel van
sociale verzekering
§ Sociale vrede behouden (primaire doelstelling)
§ Onzekerheid wegwerken
• Als wn’s niet meer konden werken was men het
inkomen kwijt
o ‘verzekeren’ tegen het inkomensverlies komt uit de private
verzekeringen gekoppeld aan het arbeidscontract.
• Relatie tss wg’s en wn’s in goede banen leiden
Beveridge:
• Heeft het niet op het arbeidscontract
o Mensen met werk bevoordelen maar wat met werklozen?
• Pleit voor universeel bescherming
o Alle burgers moeten rechten kunnen opbouwen in
socialeverzekeringen
o Overheid brengt deze tot stand
• 1942 : ‘Social Insurance and and allied services’
o Britse gezondheidszorg nog steeds gebaseerd op zijn model
• Duidelijke politieke overtuiging: keuze voor vrije mart in combinatie met
verzorgingsstaat/welvaartsstaat
o Fascisme verslaan en dreigende communisme aan banden
leggen
Britt Van de Velde Academiejaar 2020-2021
, 4
2 Onderscheid sociale verzekeringen vs. Sociale bijstand
Sociale verzekeringen Bijstandsregelingen
Verzekeringsprincipes: -
Uitkeringsbasis = betaalde bijdrage -
en risico
Financiering uit bijdragen -
Waarborg van een verworven -
levensstandaard
Solidariteitsprincipes Solidariteitsprincipes
1. Horizontale solidariteit Uitkeringsbasis = behoefte
(onderzoek naar de
bestaansmiddelen)
2. Verticale solidariteit Financiering uit belastingen
3. Intergenerationele solidariteit Waarborg van een
minimuminkomen
4. Beroepensolidariteit
5. Nationale solidariteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ye2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.