Samenvatting
Samenvatting nier en urinewegen prof Van der Aa
Samenvatting deeltje urologie van prof Van der Aa
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
UrologieH1 LUTS (lower urinary tract symptoms)
- Symptoomgerichte benadering
o Eerste lijn
o Behandeling + herevaluatie
o Niet bij alarmtekens/complicaties
- Diagnosegerichte benadering
o Specialist/uroloog (tenzij ze naar jou komen in 1 e lijn? Ook eerste symptoomgerichte
behandeling)
o Bijkomende onderzoeken
Lower urinary tract = vanaf blaas naar buiten (man wat langer + prostaat; vrouw kans op prolaps)
1. 1e stap: ANAMNESE:
- Moeite met ophouden? Vullingsymptomen (storage, irritatief gevoel, moet kunnen
relaxeren en tot 500ml kunen ophouden)
o Toegenomen mictiefrequentie overdag
Moet u overdag vaak plassen? Hoe vaak?
o Nycturie
’s nachts opstaan om te plassen
o Aandrang (urgency)
Voelt dat je moet plassen, moet het dan onmiddellijk? Angst dat je het niet
kan ophouden?
o Urine incontinentie = extreme situatie
- Moeite met plassen? Ledigingsymptomen (voiding, obstructief)
o Hesistatie
o Onderbroken straal (intermittentie)
o Zwakke straal
o Sproeien
o Persen om straal op gang te laten komen
o Eind druppelen straal neemt af tot druppelen
- Klachten na plassen? Post mictie symptomen
o Gevoel dat blaas niet leeg is
o Nadruppelen (meteen na mictie, meestal na verlaten toilet)
ALTIJD LUTS VOLLEDIG NAVRAGEN (hematurie? En pijn? Alarmsymptomen niet meer tevreden
met symptoomgerichte behandeling) + hoofdklacht uitdiepen
- Duur van de klachten, reden consult (is vaak al langer aan de gang)
o Incontinentie: aandrang vs stress vs continu
o Pollakisurie: dag/nacht, drinkgedrag, oedemen, medicatie
o Pijn: locatie, aard, uitstraling, tijdsverloop
o Hematurie? En pijn? Alarmsymptomen niet meer tevreden met
symptoomgerichte behandeling
- Impact dagelijks leven
- Zo erg dat je wil medicatie nemen of ingreep wil ondergaan?
, 2. Types van urinaire incontinentie
- Urgency incontinentie: aandrang
o Angst/gevoel te laat te komen
o Stoppen met activiteit?
o Verlies ’s nachts?
o Verlies bij rustig zitten in zetel?
o Frequency
o Nycturie
o Gevoel van onvolledige mictie
Vaak door constipatie, roken, obesitas, drankinname, relatief recente klacht
- Stress incontinentie
o Verlies bij hoesten, lachen, bukken, heffen
o Verlies ’s nachts?
o Verlies bij rustig in zetel?
Vaak door obstetrische VG, leeftijd, obesitas, chirurgisch VG, reeds lang klachten
- Gemengde incontinentie
o Combinatie van beide
- Continue incontinentie (overloop)
o Continu verliezen urine!!
3. Alarmsymptomen
PIJN EN HEMATURIE (geen onderdeel van diagnose LUTS) TCC (blaaskanker), urineweginfectie,
nierkoliek (op basis van urethersteen), blaassteen…
4. KO
- Man:
o Suprapubisch palperen + percussie
o Externe genitalia inspecteren
o Perineum/onderste ledematen bekijken: kunnen ze op tenen staan? Normaal
gevoel?
o PPA: vergrootte prostaat? Harde knobbels?
o Globus? Bij postrenale NI: zichtbaar gevulde blaas + voelbaar door buik (pt kan niet
leegplassen)
o Fimosis
Indien de voorhuid niet helemaal kan xorden teruggetrokken =
voorhuidvernawuing
o Liesbreuk?
- Vrouw
o Suprapubisch palperen + percussie
o Gynaecologische houding
Externe genitalia, atrofie zichtbaar?
Persen/hoesten: urineverlies/urethrale hypermobiliteit/verzakking?
URETHRALE HYPERMOBILITEIT: normaal bij verhoogde intra-
abdominale druk: neerwaartste kracht op urethra toegeduwd
tegen voorste vaginale wand en diafragma ophanging aan
bekkenbodemwand. Hypermobiliteit? Te veel stretch en kan
wegzakken: wordt niet meer afgeduwd incontinentie bij
drukverhoging (zie p 7 voor tekeningen)
2
, Gebruik speculum om evntueel verzakking tegen te gaan zodat je vals
negatieve test zou hebben anders;
Bekkenbodemkracht/proprioceptie
o Perineum/onderste ledematen
5. Bijkomende onderzoeken
5.1. Mictiedagboek
Vooral mictievolumes per plasbeurt opschrijven. Uur opstaan en slaap + drankinname noteren. Ook
vragen voor 24u urinecollectie:
- Start na 1e ochtendurine
- Houdt elke plasbeurt bij
- Stopt na 1e plasbeurt de volgende ochtend
Vooral bij vullingssymptomen, nycturie, onduidelijke anamnese
5.2. Urine analyse
- Dipstick:
o Screening, snel on site
o Leucocyten esterasen, nitrieten (UTI): bijna zeker dat je gram negatieven hebt
o pH bij urinestenen
o Hematurie microscopisch opsporen
o Proteïnurie of glucosurie
- Microscopie
o RBC
Aantal
Morfologie: dysmorfe cellen (nefrologisch probleem), isomorf (meestal
urologisch)
Cilinder aanwezigheid? Glomerulair
o WBC, epitheelcellen, bacteriën, gisten…
- Urinecultuur
o Bacteriële groei significant? >105 CFU/ml
o Identificatie oorzakelijke kiemen, AB resistentie profiel
o Indicatie
Symptomatische urineweginfectie
Niet ongecompliceerde cystitis
o Afname: midstream of sondage of suprapubische punctie
5.3. Bloedname
- Ureum, creatinine nierfunctie
o Vooral bij neurogeen blaaslijden want dan kunnen hogere urinewegen aangetast
geraken
- Ionogram
- Specifieke test: PSA (zorgt dat ejaculaat vloeibaar blijft, moet bij zaadcellen komen, zorgt dat
ze kunnen overleven in vijandig milieu
o Orgaan-specifiek protease
o Bepaalde waarde bij prostaatkanker (NIET kankerspecifiek)
o Bij LUTS: kan door BPE: PSA correleert met prostaatV
3
, o Hogere PSA voorspelt klinische progressie
- Hoeft niet routinematig
5.4. Uroflowmetrie
Laten plassen in functie van tijd flow
uitzetten curve uitzetten: wat is maximale
straal die pt heeft + nadien residu bepalen adhv
echo = postmictioneel residu.
5.5. Urodynamica
Vullingscystometrie: sonde + omhoog houden
drukkolom blaasdruk meten.
Sonde in blaas + 2e sonde in rectum:
abdominale en intravesciale druk meten en
aftrekken detrusordruk
Hoesten? Zowel intravesicaal als abdominaal
stijgt detrusor veranderd niet. Plassen: enkel intravesicale verandert detrusor ook
6. Normale
plascyclus
99% vullingsfase en 1% ledigingsfase.
- Blaasvulling
- First sensation to void: als je niet weet wat te doen, zou je kunnen plassen
- Normal sensation to void
- Lediging
7. Beeldvorming
TREP = transrectale echo prostaat volume prostaat meten voor chirurgie of bij 5-ARI
Eventueel CT, RX afhankelijk van symptomen en specifieke therapieën
Cystoscopie indien vermoeden strictuur, HEMATURIE! Of blaashalsstenose (= altijd slechte straal)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper gnk567. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen