Samenvatting
Samenvatting Psychopathologie En Psychiatrie - semester 1, volwassenen
Samenvatting van het boek volwassenen pathologie + aanvulling met college notities. Semester 1 van een jaarvak.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 107 pagina's
Voorbeeld 4 van de 107 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Psychopathologie: VolwassenenHF1: Diagnostiek en classificatie
Van zot naar ziek
- Madness
▪ Term impliceert geen oorzaak
▪ Beschrijft gedragsverandering
. Persoonlijkheidsverandering
. Niet meer zichzelf zijn ~ Bezeten ~ Demonologie -> bezeten door demonen
▪ Wordt nu illness
- Thomas Sydenham
▪ Vader moderne medische nosologie, classificatieleer
▪ Concept afzonderlijke ziekten met eigen
. Symptomen, verloop, prognose
▪ Chorea van Sydenham: zeldzame neurologische ziekte
. Sint-Vitusdans (motorische bewegingen van pp)
. Door infectie bij kinderen
- Medische model
▪ Ziektebegrip beïnvloed door 2 ontdekkingen
▪ 1. Post-mortem afwijking correlatie met klinisch syndroom
. Anatomisch substraat dat na dood werd vastgesteld was zichtbaar in hersenen
. Bv door bloeding in hersenen
▪ 2. Ontdekking micro-organismen als ziekteverwekkers
. Kan toegepast worden op psychiatrische dingen
. Somatogene hypothese: psychische kenmerken kunnen biologisch substraat hebben
. Bv: syphillis
Spirocheet zorgt hiervoor
Leidt tot dementie, apathie,…
Morele behandeling
- 18e-19e eeuw
▪ Werden weggestopt voor de maatschappij
.
▪ Nu: psychose – EPA (ernstige psychiatrische aandoeningen)
▪ Pinel: vrouwelijke patiënten vastgeketend in kerkers
. 1798, Nosografie: maakt diagnoses
. Praten met mensen staat centraal
. 5 categorieën: melancholie, manie met delier, manie zonder delier, dementie, idiotie
▪ Guislain: humane behandeling geesteszieken
. Eerste psychiatrisch ziekenhuis in België
- 1844, APA (American Psychiatric Association)
▪ Insane asylums, oprichting asielen
. Pp hadden zelfde beschrijving: insanity
. Mensen zouden weten wie daar zat
▪ Statistische lijst van geïnstitutionaliseerde patiënten
. Beperkt aantal diagnoses (manier en melancholie,…)
. Voorloper DSM
- Emil Kraepelin
▪ Groepeerde ziektebeelden obv gemeenschappelijke symptomen (syndroom)
▪ Afzonderlijke entiteiten met eigen oorzaak en verloop
. Zocht oorzaak in biologie
▪ Psychiatrische ziektes zijn hersenziektes
▪ Copendium der psychiatrie (1833)
1
, - Begin 20ste eeuw
▪ Nood aan classificatie neemt toe
▪ Andere settings
. Ambulante psychotherapeutische praktijken
▪ Niet-psychiatrische aandoeningen
. Minder erge mensen ook diagnoses
. Neurose, persoonlijkheidsproblematiek
▪ Psychofarmaca
. Nood aan verband tussen behandeling en diagnose
. Waren vroeger voor alles goed, wetgever wou dit wel
- ICD-II: International classification of diseases
▪ Door WHO (1948)
▪ Later ook list of death
▪ APA niet mee akkoord -> maakt DSM-I
- 1952: DSM-I, diagnostic and statistical manual of mental disorders
▪ Gebaseerd op etiologische theorieën
. Nu nog steeds geen evidentie hiervoor, psychiatrie is beschrijvend
▪ Oorzaken waren beperkt
. Psychogeen (psychoanalyse)
. Brain tissue functie fouten
▪ Geen empirische data
- 1968: DSM-II
▪ Psychoanalyse
. Nadruk op context
. Ervaringen in jeugd
. Geen empirische data
▪ Psychologie van Meyer
. Niet eens met Kraepeling: te weinig sociale en psychologische factoren
Anders therapeutisch nihilisme: ziekte zit in genen, kan je niks aan doen
. Ziektes waren volgens hem een reactie
. Geen empirische data
- 1965: US-UK Diagnostic project
▪ Vergelijken van diagnoses
▪ Schizofrenie meer 2X zoveel meer in USA
. Verschil door definiëring
. Nood aan internationale afspraken voor diagnostiek
- 1980: DSM-III
▪ A-theoretisch
. Geen etiologische theorieën
. Geen psychoanalyse
. Toch nog beetje ‘zijn hersenziektes’
▪ Observeerbaar
▪ Descriptief
▪ Categoriaal
. Concept van onderscheiden ziekte-entiteiten
. Ziekte A en ziekte B zijn verschillend, geen overlap
▪ Wil niet zeggen dat klinische judgment en ervaring niet meer belangrijk zijn
- 2021: DSM-5
▪ ICD ook veel gebruikt (heeft somatische aandoenigen)
Diagnostiek
- Subjectief
- Doel van diagnose
▪ 1. Vaststellen symptomen
2
, . Homogene syndromen: groep van vaak samen voorkomende symptomen
Niks over aard samenhang, verloop of waarom
. Symptoom: ziekteteken -> teken dat er een ziekte is
Verwijst naar pathologisch proces
Kernsymptomen/sleutel/basis/hoofd: met zekerheid gekoppeld aan syndroom
Facultatieve/bij symptomen: maken beeld volledig, niet bepalend voor diagnose
. Samenhang en verloop
▪ 2. Beschrijven van toestand
▪ 3. Begrijpen en verklaren wat samenhang is van symptomen
. Symptomen en hun samenhang
. Lichamelijke en psychische oorzaken
. Sterke/kwetsbare kanten van persoonlijkheid
. Invloed van gedrag onderhouden/oplossen van problemen
▪ 4. Instellen van behandeling
- Type van diagnose
▪ Syndroomdiagnose
. Louter beschrijvend
. Geen info over etiopathogenese ( = waardoor/wijze waarop syndroom ontstaan is)
. Symptomen samen gezet in syndromen
▪ Structuurdiagnose
. Beschrijvend
. Wel etiopathogenese
- Culturele normen en waarden
▪ Bv: sociale fobie kwam op in jaren 70 -> zijn eig gwn fatsoennormen van jaren 50
▪ Bv: syndromen dat hierniet bestaan
. Gepensioneerde man syndroom -> vrouwen krijgen uitslag, depressie,…
. Man behandelt vrouw als werknemer, eerst was vrouw gwn alleen thuis
- Structuurdiagnose
▪ Beïnvloedende factoren
. Neuro-biologisch
. Psychologisch
▪ Predisponerende factoren: factoren die iemand kwetsbaar maken
▪ Luxerende factoren: factoren die stoornis uitlokken
▪ Onderhoudende factoren: factoren die stoornis onderhouden/versterken
Hans
- Down, niet meer genieten, minder eetlust, slaapproblemen, iedere ochtend ellendig
- Heeft ontslag ingediend, collega kreeg promotie, komt vaak in conflict met collegas die het beter weten
- Virale infectie en 3 weken ziek, geen voorgeschiedenis
- Moeder bipolair, broer depressie
- Concentreren lukt niet, niet vrijen, veel ruzie met partner
- Veel symptomen binnen periode van 2 weken
- Behandelvlak hangt af van welke soort diagnose
▪ Syndroom: depressie, melancholische kenmerken
▪ Structuur: depressie, melancholische kenmerken bij gezonde man, narcistische PH,…
. Rekening houden met relationele conflicten en persoonlijkheidstrekken
. Behandeling genuanceerder
- Etiopathogenetisch model: structuurdiagnose
Predisponerend Luxerend Onderhoudend
Neurobiologisch Depressie in familie Leverontsteking /
Psychologisch Narcistisch Ontslag Relatieproblemen
3
, Classificatie
- Geneeskunde classificeren: benoemen van symptomen met afgesproken ziekteterm, adhv vooraf gemaakte
afspraken -> door stellen van diagnose
▪ Stellen van diagnose: in het unieke van individu, algemene diagnostische categorie herkennen
- Psychiaters verplichte ICD code geven aan diagnoses
▪ Of bepaalde problematiek een code krijgt bepaalt of de ziekteverzekering terugbetaald
Doel
- 1. Identificeren van een groep patiënten met vergelijkbare kenmerken
- 2. Behandeling in te stellen
- 3. Prognose voorstellen
- Communicatiemiddel
▪ Psychiatrisch esperanto
▪ Hulpverleners onderling
▪ Administratieve registratie, terugbetaling
▪ Onderzoek
- Gebaseerd op etiopathogenese en prognose
▪ Kan je niet met zekerheid vaststellen
▪ Grotendeels syndroomdiagnose -> descriptieve classificatie (beschrijven van symptomen)
Categoriale classificatie
- Categoriale classificatie: kwalitatief onderscheid tussen gezond en ziek
▪ Categorieën overlappen niet
▪ Elke categorie kenmerkende symptomen
▪ Bv: Humorale theorie – Hippocrates, Galenus
. Temperament: teveel van bepaald vocht
. Zwart (melancholisch), geel (cholerisch), bloed (sanquinisch), slijm (felgmatisch)
- Classificatie psychische stoornis moet voldoen aan
▪ Betrouwbaarheid (test-hertest & interbeoordelaar)
▪ Validiteit: overeenstemming diagnose en stoornis, juistheid definiëring en afgrenzing
. Ene diagnose onderscheiden van andere
SYSTEMEN
- Monothetisch systeem
▪ Ideaalbeeld, zuivere classificatie
▪ Scherpe (kwalitatieve grens) tussen verschillende ziektebeelden (categorieën)
▪ Geen overlap
▪ Kenmerken bij elk lid aanwezig
- Polythetisch systeem
▪ Alle leden verschillende kenmerken gelijk, moet niet bij iedereen voorkomen
▪ Prototypische classificatie
. Komt best tegemoet aan eisen psychiatrie
. Alle leden zoveel mogelijk dezelfde symptomen (zo sterk mog lijken op prototype)
. Geen enkel symptoom onmisbaar of essentieel
Dimensionale classificatie
- Dimensionale classificatie: ziekte als een kwantitatief afwijkende variant van gezondheid
▪ Aandoening op een continuüm
▪ Onder of boven bepaalde grenswaarde wordt van stoornis gesproken
▪ Bv: hypertensie – interne geneeskunde
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PsychologieStudent1303. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen