Samenvatting
samenvatting psychologie
- Vak
- Psychologie
- Instelling
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
samenvatting psychologie 1e bachlor revaki
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 107 pagina's
Voorbeeld 4 van de 107 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 1: geest, gedrag en psychologische wetenschap• What’s in a name?
o We worden voortdurend geconfronteerd met psychologie zowel in:
Talkshows op tv en radio.
In kranten en tijdschriften.
Ook elke boekenhandel heeft een afdeling psychologie.
Maar zelden hebben de presentators van talkshows of de auteurs van boeken,
tijdschriften,… geen universitair psychologiediploma
o De psychologische kennis die we dus hebben op basis van media en de literatuur is
vaak verkeerd. Deze verkeerde opvatting komen niet voor in andere wetenschappen
zoals fysica en scheikunde.
o Het begrip psychologie volgens:
Henry Roediger: wetenschappelijke studie van de mentale processen en van het
gedrag.
Phil Zimbardo: de empirische studie van het gedrag en de mentale processen.
o Het domein in de psychologie is zeer breed, er zijn maar liefst 48 divisies van de
American Psychological Association (APA). We moeten dus in de bovenstaande
definities de termen ‘gedrag’ en ‘mentale processen’ in een brede betekenis
opvatten.
Personality and social psychology: gaat na of iemand bij een bepaalde groep
behoort in de maatschappij
Exercise and sport psychology: gaat mensen motiveren om voldoende fysiek
actief te zijn.
Rehabilitation psychology:
Klinische psychologie: levensstijl coachen zowel bij mensen die op de afgrond
staan als mensen met mentale problemen.
Arbeids- en organisatie psychologen: houden zich bezig met het selecteren van
mensen voor een bepaalde job.
Schoolspychologie: dit zijn mensen die in het CLB gaan werken om studenten te
helpen om de juiste studiekeuze te maken. Ook om studenten met problemen te
helpen.
Theoretische psychologie: dit zijn de onderzoekers in de psychologie
o Psychologie is niet de enige wetenschappelijke discipline die gedrag en mentale
processen bestudeert. Maar ook de culturele antropologie, sociologie, rechten,
economie en criminologie. Maar er is een licht verschil tussen de APA en die andere
wetenschappelijke disciplines die wellicht meer in de gebruikte methoden dan in het
onderwerp van onderzoek zit.
,• Belang van kritisch denken
o Omdat iedereen vertrouwd is met het woord psychologie heeft Keith Stanovich in
2010 een boek (how to think straight about psychology) uitgebracht om zo het
verschil uit te leggen tussen psychologie en andere wetenschappelijke disciplines.
o Het kritisch denken onderscheid psychologie van andere kennis zoals
parapsychologie, de zelfhulpliteratuur en de receptkennis
o Uit onderzoek blijkt dat 40-75% van de mensen gelooft in verschijnselen zoals
telepathie, helderziendheid, bioritmen en psychische heelkunde. Maar empirische
studies hebben aangetoond dat deze fenomenen nutteloos zijn.
o Recent beweerde Daryl Bem in een serie van 9 experimenten de evidentie gevonden
te hebben om de toekomst te voorspellen. Maar na heranalyse bleken de
bevindingen op een misleidende manier voorgesteld te zijn, dus is toekomst
voorspellen op de dag van vandaag nog altijd onmogelijk. Ook andere
bovennatuurlijke fenomenen zijn nog altijd niet bewezen.
• Freud en psychologie
o Als we vragen naar bekende psychologen dan komt Sigmund Freud en Karl Gustav
Jung veel voor, maar zij waren echter geneesheren en dus geen psychologen. Hun
theorieën worden de laatste tijd argwanend bekeken door de grote meerderheid van
psychologen.
o Minder dan 10% van de leden van de APA onderschrijft de ideeën van de
psychoanalyse
o De associatie van psychologie en psychoanalyse noemt Stanovitch het
‘Freudprobleem’. Er zijn hier 5 Nobelprijswinnaars( Hubbel & Wiesel, Simon, Sperry
en Kahneman) die hun onderzoek hebben verricht in de psychologie maar ze zijn
vrijwel onbekend in het grote publiek.
• Een beknopt historisch overzicht
o In 1878 opende Wilhelm Wundt het eerste laboratorium voor experimentele
psychologie in de universiteit van Leipzig. Een eeuw geleden had de universiteit van
Cambridge het laboratorium geweigerd omdat “ the topic would insult religion by
putting the human soul on a pair of scales”
o De wetenschappelijke psychologie bevindt zich zowel in de filosofie als in de
fysiologie/neurowetenschappen. Dit illustreert het tweevoudig karakter van
psychologische kennis:
geesteswetenschappelijke onderzoeksmethoden (waarin verklaring centraal
staat)
Positief-wetenschappelijk onderzoeksmethoden (waarbij predictie centraal staat)
o In de filosofische traditie wordt psychologie geassocieerd met de studie van de geest
of de psyche. Binnen de filosofische traditie zijn historisch 2 strekkingen te
onderscheiden
Rationalisme:
- de ratio is de enige criterium voor geldige kennis
- dualistische viste: lichaam en geest zijn gescheiden van elkaar. De geest kon
niet bestudeerd worden en het lichaam wel.
, Angelsaksische traditie van empirisme en associationisme:
- Geldige kennis kon enkel verkregen worden door onbevooroordeelde
zintuigelijke kennis
- Heeft de weg vrijgemaakt voor de wetenschappelijke psychologie, gebaseerd
op systematisch empirisch onderzoek
o De fysiologie en de neurologie hebben geleid tot de ontmaskering van de mythe van
het Descartiaanse bewustzijn als niet materiële substantie en zo het geschikte
klimaat verzorgd voor het begin van de wetenschappelijke psychologie
o Het onderwerp in de wetenschappelijke psychologie is niet hetzelfde gebleven. De
eerste experimentele psychologen beschouwden het bewustzijn als het principale
object van de psychologie. Rond diezelfde tijd beschouwden sommigen voor het
bestuderen van het onbewust.
o Na de 2de wereldoorlog werd psychologie gedefinieerd als een gedragswetenschap,
die enkel objectief waarneembaar gedrag mocht bestuderen.
Behaviorisme: het gereduceerd worden van de psychologie tot het achterhalen
van verbanden tussen stimulus en reactie, en waarbij de mentale processen
werden beschouwd als onwetenschappelijk.
o Tijdens de behavioristische periode die eind de jaren 1960 tot zijn einde kwam,
bestudeerden psychologen vooral diergedrag ( hier werd het mensen gedrag gelijk
gesteld aan het diergedrag)
o Door de opkomst van de computer en andere mechanische kennissystemen staat de
informatieverwerkingsmogelijkheden centraal in de psychologie. Dit wordt de
cognitieve psychologie genoemd
o Onder invloed van biomedische technieken wordt de studie van gedrag en mentale
processen in nauwer verband te zien met de neurowetenschappen.
• Methodologische eisen voor wetenschappelijk onderzoek
o De wetenschapsfilosofen zijn het oneens over de precieze definiëring van wat
wetenschap is. Hierbij zijn er 3 belangrijke kenmerken voor het soort van
wetenschappelijke kennis.
o Het eerste kenmerk is systematisch empirisme
- De wetenschappelijke kennis wordt verzameld door middel van systematisch
empirisme. Dit wil zeggen dat de kennis zich in de eerste plaats laat lijden
door het systematisch waarnemen van de werkelijkheid.
- De empirische studie staat in contrast met de werkwijze van de filosofie
- Zorgt voor gezagsargumenten
- Het gebrek aan systematisch empirisch onderzoek kan lijden tot
wetenschappelijke dwalingen.
, o Het tweede kenmerk is verifieerbare kennis
- Het moet om publiek verifieerbare kennis gaan. Met andere woorden de
kennis moet repliceerbaar zijn. Een bevinding is pas correct als anderen zijn
observaties kunnen nadoen.
- Onderzoekers hebben een systeem van peer review ingebouwd. Voordat
een onderzoeker zijn bevindingen kan publiceren moet het anoniem
beoordeeld worden door een aantal collega’s die werkzaam zijn in hetzelfde
onderzoeksdomein. Hierin wordt de zinvolheid van de vraagstelling, de
aangewende procedures, de verwerking van de gegevens , het gegrond zijn
van de conclusies en eventueel ook het ethische karakter van de gebruikte
methoden bekeken.
o Het derde kenmerk is de toetsbare theorieën en uitspraken
- Enkel oplosbare problemen worden onderzocht. De theorieën moeten
toetsbare theorieën zijn en uitspraken moeten falsifieerbaar (= aantonen dat
een uitspraak foutief is) zijn.
- De invloedrijke wetenschapsfilosoof Karl Popper gaf in een van zijn
geschriften Freuds psychoanalyse als voorbeeld van niet falsifieerbare
theorie. Hij verweet de psychoanalytici dat ze voortdurend werken met
post-hocverklaringen (= dit zijn verklaringen die bedacht zijn na het bekijken
van de onderzoeksresultaten). Deze verklaringen leiden tot stagnatie
- Wat wel of nier onderzoekbaar is , kan door de tijd heen wel veranderen.
Sommige vragen zijn jarenlang niet-onderzoekbaar gebleven, maar kunnen
door nieuwe technieken en inzichten wel gefalsifieerd worden.
• Van kennis tot wetenschappelijke wet
o In alledaagse kennis worden uitspraken zoals het spreekwoordelijke ‘ soort zoekt
soort’ gebruikt wanneer het past, en op andere momenten zegt men dat ‘
tegengestelden elkaar aantrekken’. Vertrekkende vanuit de systematische
observaties kan men nagaan welke uitspraak wanneer van toepassing is.
o Een theorie geeft de relatie tussen een set van concepten die gebruikt worden om
data of gegevens te verklaren en predicties(=voorspellingen) te maken over
resultaten van een empirische studie
o Een hypothese is een specifieke predictie afgeleid van een theorie, toegepast in de
context van een concreet onderzoek
o Als de data de hypothesen tegenspreekt dan moet er een nieuwe theorie opgesteld
worden. Deze nieuwe theorieën kunnen wetenschappelijke vooruitgang geven, want
door het steeds aanpassen van de theorie komen we steeds dichter bij de waarheid.
o Wetenschappelijke wet: is een relatie tussen verschillende variabelen die frequent
geconfirmeerd zijn. Hoewel wetten bruikbaar kunnen zijn in de praktijk zijn ze
oninteressant voor verdere wetenschappelijk onderoek.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jarnedb2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 49497 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen