Samenvatting
Samenvatting cultuurwetenschappen 6 thema 2
recht en gerechtigheid, verloop van een procedur
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagenGekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
hs 1: recht en gerechtigheid1 wat is recht
rechtsregels = gedragsregels die hun gezag ontlenen aan de overheid
belangrijkste geschreven rechtsregels = vastgelegd in de grondwet, wetten en besluiten in het
internationaal recht
-> recht = geheel van gedragsregels met bijkomende institutionele voorschriften die worden
opgelegd door de maatschappij (via de wetgevende instellingen) met als doel de ordening van de
samenleving
recht: het geheel van wetten en regels waarmee de mens de samenleving ordent
2 recht vroeger en nu
I. 4e eeuw Canoniek recht (kerkrecht)
-> feodaal recht (edellieden) en canoniek recht (geestelijken)
canoniek recht: het rechtssysteem van de rooms-katholieke kerk op basis van romeinse
rechtsregels (ontstaan in 4e eeuw)
-> bepaalde gebeurtenissen onder kerkeljike invloed: huwelijksrecht, erfrecht, deel strafrecht
II. 543 Codex Justinianus (bestaande Romeinse wetten gebundeld)
-> voorbeeld voor andere wetboeken
Romeins recht = procedures en principes die nu nog worden toegepast (onderlinge
verhoudingen, aangelegenheden betreffende hun bezit, verhouding burgers-staat)
-> volkenrecht belangrijk in romeins recht
III. 6e eeuw Salische wet (Merovingische koning Clovis)
-> bestraften misdrijven volgens eigen regels en binnen de gemeenschap
-> zorgt voor meer uniformiteit bij rechtzaken over erfkwesties, diefstal, geweldpleging en
moord (bijna allemaal geldstraffen)
-> alleen benadeelden of nabestaanden konden klacht indienen
IV. vroege middeleeuwen Bloedwraak (heilige plicht)
-> bestraffing gedaan door benadeelde zelf of bloedverwant
-> volk gaat over de kastijding of terechtstelling van schadelijke elementen die zich als vijand
van en gevaar voor de samenleving manifesteerden
V. late middeleeuwen Salische wet vergeten
VI. 1300-1550 bedevaarten, vuurproef & waterproef
-> geliefde straf bij ons
-> bedoeld om gelovigen te sterken
-> vuurproef: gloeiende kolen of heet ijzer
-> waterproef: drijven = behekst door geëxecuteerd, zinken = mens maar dood
VII. 14e eeuw – 16e eeuw Gewoonterecht
-> gewoonterecht opgetekend -> meer rechtszekerheid (geen discussies/willekeur meer, vb’s
worden opgeschreven en doorgegeven)
-> vb: straf = tekeningen rond nek, achterwaarts, naakt op een ezel door de stad, publieke
verminking of geseling, executie
1
, VIII. 1799 – 1814 Napoleon (codificatie)
-> Code Civil / Code Napoleon wou frans recht voor eens en voor altijd vastleggen
-> grote invloed op latere nationale wetgevingen
-> staten werden centralistischer en sterker, nationalisme werd populair
-> nummering nog steeds grotendeels hetzelfde
-> iedereen ‘gelijk’ voor de wet (in huwelijk: man > vrouw)
3 indeling van het recht
classificaties:
- land waar het recht van toepassing is
- de rechtsbron
- rechtsstelsel
- onderwerp
3.1 indeling van recht naar het land waar het recht van toepassing is
Belgisch recht = verzamelnaam voor het in België geldende recht (rechtsregels = wetten, decreten, ..)
elke rechtsregel moet in overeenstemming zijn met de grondwet
supranationale of internationale organisaties: beïnvloeden of wijzigen nationaal recht
bv: EU – lidstaten hebben eigen rechtstelsel en wetgeving, maar nemen het bepaald rechtsstelsel van
de EU als geheel mee op in hun nationaal rechtsstelsel en wetgeving
gevolg: verschillen tussen de lidstaten in nationaal recht worden kleiner
invloed van Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (strafrecht, familierecht en
vreemdelingenrecht) vooral de rechtsbescherming die het Europees Hof voor de Rechten van de Mens
hiërarchie van rechtsvormen:
1. internationaal recht 2. grondwet 3. bijzondere wetten
4. wet, decreet, ordonnantie 5. besluiten van uitvoerende macht 6. lokale besluiten
3.2 indeling van recht naar rechtsbron
3.2.1 gewoonterecht vs. geschreven recht
gewoonterecht: recht dat gebaseerd is op gewoonten en mondeling wordt doorgegeven van
generatie op generatie = ongeschreven of costumier recht
-> ontstaat vanuit de samenleving zelf, eeuwenlang dominante rechtsbron in West-Europa
geschreven recht: rechtsregels verzameld en gecodificeerd = statutair recht
-> vanaf 14e / 16e eeuw
-> in Verenigd Koninkrijk
3.2.2 natuurrecht vs. rechtspositivisme
natuurrecht: het idee dat voor iedereen bepaalde rechten gelden, ongeacht plaats of tijd, omdat ze
door de ‘natuur’ gegeven zijn (soevereiniteit, mensenrechten)
-> aangeboren en onvervreemdbaar
-> grote rol in Europees rechtsbewustzijn
-> Franse Revolutie => deze rechten komen niet van een hogere macht maar van de natuur
-> wetboeken vertrokken vanuit natuurrecht
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper monaverheugenluchie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen