Inleiding
o Belang van kennis van de typische ontwikkeling
detectie van afwijkend motorisch gedrag
behandeling van kinderen met afwijkend motorisch gedrag
o Neurologische ontwikkeling:
Beïnvloedende factoren? → Ontwikkelingstheorieën
Wat? Motorische ontwikkeling en andere ontwikkelingsdomeinen
Wanneer en hoe?
o Wat is motorische ontwikkeling?
Motorische ontwikkeling
- = voortdurende wijziging in motorisch gedrag die doorheen de
levenscyclus tot stand komt op basis van de interactie tussen de
biologie van het individu, de taakvereisten en de
omgevingscondities (Gallahue & Isaacs 1997)
Neurale maturatie theorie
o Gesell & McGraw
o Motor van de motorische ontwikkeling:
biologische rijping van het centrale zenuwstelsel,
autonoom proces van aflezen van genetisch bepaalde
ontwikkelingsprogramma’s
o Algemeen geldende regels van motorische ontwikkeling:
motorische mijlpalen
principes van ontwikkelingsrichting
- craniocaudaal en proximodistaal
principes van differentiatie (grof naar fijne motoriek) en integratie
(motorisch en sensorisch systeem)
o Ontwikkeling komt tot stand doordat de invloed van de cerebrale cortex op de lagere
reflexen steeds groter wordt.
~ hiërarchische model over motorische controle
‘reflexen’ → willekeurige bewegingen
, o Belang van de theorie
Ontwikkelingstests
Diagnosestelling
Behandelingsconcepten: Bobath of NDT concept (Neurodevelopmental
Treatment)
Cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget
o Theorie over cognitieve ontwikkeling, eerder dan over de motorische ontwikkeling
o Sensorimotor fase (0-2 jaar): reflexief-instinctief gedrag → symbolische
gedachtegang
o Basisveronderstelling: het opdoen van bewegingservaring is een conditionele
voorwaarde voor de latere cognitieve ontwikkeling
o Motorische ontwikkeling
“Zelfregulerend proces met ontwikkeling van cognitieve structuren uit
wederkerige interactie van individu en omgeving, met een
aanpassingsproces aan de verandering in de omgeving”
Aanpassingsproces gebeurt door
- Assimilatie
Interpreteren en vastleggen van nieuwe informatie in
bestaande schema’s
- Accommodatie
Proces waarbij bestaande cognitieve structuren of schema’s
en het daaruit voortvloeiend motorisch gedrag worden
aangepast aan nieuwe taak- of omgevingsvereisten
- Accommodatie en assimilatie
→ vorming van hogere cognitieve structuren
Bewegingsexploratie/-ervaring is belangrijk om
veranderingen in cognitieve ontwikkeling te bekomen
Het opdoen van bewegingservaring is vooral in de
sensorimotorische ontwikkelingsfase (0-2 jaar) van belang in
de vorming van sensomotoriekschema’s
, o Kritiekpunten
motoriek: basis voor cognitieve ontwikkeling
transities van ontwikkelingsfasen ?
o Beïnvloeding behandelingsprogramma’s voor kinderen:
vb. sensorisch integratieprogramma van Ayres
Dynamische ontwikkelingstheorie
o Jaren ‘80-90 - Esther Thelen
variatie in ontwikkeling
rol van de omgeving en andere factoren,
bijvoorbeeld ‘stapreflex’
o ~ Dynamische systeem theorie:
Algemene theorie
Gedrag van complexe systemen komt tot stand door de interactie van vele
factoren
Zoeken naar energetische meest voordelige situatie, die zich steeds wijzigt
Motorisch gedrag: bepaald door participerende structuren, omgeving en
taakvereisten
o Motorische ontwikkeling
Motorische vaardigheden ontstaan uit complexe interactie van individu,
omgeving en taak
Vb. Bal vangen
- Individu:
- Omgeving:
- Taak:
, o Motorische ontwikkeling is zelf organiserend
nieuwe motorische vaardigheden ontstaan spontaan uit de interactie van dit
complexe systeem en zijn niet van tevoren aanwezig
o Motorisch gedrag:
‘dynamisch handelingslandschap’
- Stabiele en minder stabiele coördinatiepatronen in bepaalde
context/leeftijd
- Bijvoorbeeld het handelingslandschap van voortbewegen
Een handelingslandschap van
voortbewegen waarbij de
afzonderlijke dalen een
handelingsmogelijkheid (aantrekker)
representeren.
De diepte van ieder dal geeft de
mate van aantrekking (stabiliteit)
van de aantrekker aan. Het
balletje geeft aan welke handeling
op dit moment wordt uitgevoerd.
o Motorische mijlpalen
Periodes die zich kenmerken door de aanwezigheid van een meer stabiele
motorische vaardigheid
o Transities in motorische vaardigheden
Door continue veranderingen in de participerende structuren van het
individu (spierkracht, zenuwstelsel …) of veranderingen in externe factoren
o NMT versus DOT
Onderscheid neurale maturatie theorie en dynamische ontwikkelingstheorie:
- rol van het centrale zenuwstelsel (czs)
NMT: rijpingsgraad van czs is cruciaal => nature
DOT: rijpingsgraad van czs is beperkt => nurture
Neurale groep selectie theorie
o Neurowetenschappelijk raamwerk: Edelman Ideeën van Prechtl, Touwen, Hadders-
Algra:
spontane activiteit
variatie in de typische ontwikkeling
o Motorische ontwikkeling:
basisprogramma’s zijn vastgelegd in genetische informatie maar niet precies
of maw met veel variatie, variabiliteit op basis van spontane activiteit en
omgevingsfactoren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Jarnedb2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.