Thema 4: voortplanting bij de mens (deel 2)
8. Geslachtsgemeenschap of COÏTUS
8.1 Biologisch aspect van de coïtus
- nrml voorafgegaan door een voorspel --> seksuele prikkeling
- door seksuele prikkeling
o aanvoerende bloedvaten van penis en clitoris verwijden
o afvoerende bloedvaten vernauwen
- in beide organen worden de zwellichamen gevuld met bloed
--> penis erectie (noodzakelijk binnendringen vagina)
- productie van
o vaginaal slijm
o slijmafscheiding vd klieren van Cowper
coïtus
- vangt aan met de penetratie vd penis in de vagina
- tijdens; dmv ritmische bewegingen w penis in vagina heen en
weer geschoven --> eikel wordt sterk geprikkeld
- vervolg: samenspel van inwendige reflexen (4) !!
o (enerzijds) kringspiertje rond urinebuis sluit blaasuitgang af
--> zodat er geen urine in de urinebuis kan vloeien
o (anderzijds) spieren rond de zaadleiders en urinebuis trekken ritmisch samen (eerst met erg
felle contracties, die geleidelijk zwakker worden)
o gelijktijdig verlaat het zaadvocht met de spermatozoïden de bijballen en passeert de
zaadblaasjes die voedingsvloeistof afscheiden
o vervolgens voegt de prostaatklier een activerende en beschermende vloeistof toe
--> ontstaan sperma
- wordt met grote kracht uit urinebuis gestoten
--> ejaculatie : ± 3 ml sperma dat ruim 300 miljoen zaadcellen bevat w hoog in vagina gedeponeerd
- ejaculatie veroorzaakt lustgevoel -> het orgasme (dat andere vormen van genot ver overtreft)
- bij vrouw vooral prikkeling vd clitoris en vagina die het orgasme kan veroorzaken, ook ritmisch
samentrekken vd vagina en baarmoeder dragen bij tot genotgevoel
- na orgasme valt intense prikkeling weg en neemt penis normale omvang opnieuw aan
8.2 Coïtus in een liefdevolle relatie
- vanuit biologisch standpunt: geheel van reflexen als antwoord op exo- en endogene prikkels
- samen veroorzaken die prikkels de geslachtsdrift --> libido
- de mens heeft de mogelijkheid om zijn antwoorden op die prikkels te kanaliseren en te oriënteren
- door een goede ingesteldheid, gepaard met aandacht, fijngevoeligheid, geduld, tederheid en
openheid kan het uitgroeien tot een diep menselijke relatie
- relatie w gedragen door waarden als wederzijdse liefde, begrip, … en vooral verantwoordelijkheid
- vooral uiting van liefdevolle relatie,leidt tot wederzijds geluk en die steun is voor wederzijdse trouw
9. Bevruchting of CONCEPTIE
-Bevruchting komt tot stand nadat een spermatozoïde de eicel is binnengedrongen.
- zaadcel heeft op dat moment al hele weg afgelegd
1
,9.1 De weg door de zaadcellen afgelegd
(man): vanuit bijballen
↓
via zaadleiders
↓
Urinebuis
↓
Ejaculatie/
zaadlozing (uit lichaam v
man)
- de zuurgraad v sperma is licht alkalisch (pH= 7,4)
- 0,5 % v sperma zijn zaadcellen
- door hoge pH v sperma spermatozoïden korte tijd beschermd tegen zure milieu in vagina (pH= 4)
- desondanks sterft ruim ¼ vd spermatozoïden in vagina; volgende factoren belangrijke rol: (3)
o de negatieve invloed van de zuurgraad in de vagina
o immuunreacties van de vrouw tegen die lichaamsvreemde cellen
o misvormingen van zaadcellen
- gezonde spermatozoïden leven 3-5 dagen
- vanaf baarmoederhals tot ampulla van de eileider = 15 cm
- ampulla van eileider is plaats waar levensvatbare, rijpe eicel kan worden bevrucht
- over die afstand doen ze zo’n 12 tot 24 uur
- zaadcellen bewegen zich in richting v minst zure milieu, geholpen door vloeibare slijm v
Baarmoederhals (cervix) dat hen omgeeft
- die vorm v bescherming slechts aanwezig vanaf enkele dagen voor tot één dag na de ovulatie
- mbv zweepstaart zwemmen ze baarmoederholte binnen, ondersteund dr contracties gespierde
baarmoederwand
- gem. ½ vd zaadcellen verkeerde eileider (geen eicel aanwezig)
- tocht in eileider vergt veel energie v zaadcel n -> tegen stroom in v trilharen langs eileiderwand bew
- slechts paar 100 zaadceln bereiken eicel (na ovulatie max. 24 u vruchtbaar en bevindt zich op dat
ogenblik nog niet verder dan in ampulla)
--> bevruchting kan alleen plaatsvinden in ampulla en niet verderop in de eileider!!!
(vrouw): - zuurtegraad vagina
vagina (pH 4) - immuunreacties tg zaadcellen
↓ - misvormingen van zaadcellen
cervix (met vloeibaar slijm)
↓
± 15 cm baarmoeder
↓
12-24 eileider (1 kans op 2) → tegen stroom v/d trilharen
uur ↓
ampulla
2
, 9.2 Verloop van de bevruchting
-bevruchtingsproces bestaat uit
o fase waarbij spermatozoïde de eicel binnendringt
o gevolgd door fase waarbij de eigenlijke vermenging of amfimixie van de eicel- en zaadcelkern
plaatsvindt
9.2.1 Binnendringen van een spermatozoïde in de eicel (≠ stappen)
Binnendringen doorheen de corona radiata
> enkele 10tallen spermatozoïden omringen secundaire oöcyt
> kunnen corona radiata binnendringen door
- tussenkomst enzymen die ze aan hun oppervlak meedragen
- en ook door hevige beweging
Binnendringen doorheen pellucidevlies
> acrosoomreactie: vrijgeven van enzymen uit acrosomaal blaasje
-> gaten maken in pellucidevlies
> slechts 1 zaadcel dringt binnen
Binnendringen doorheen het celmembraan van de eicel
> kop vd zaadcel dmv specifieke receptoren chemisch contact maakt met bepaalde proteïnen in
het celmembraan vd eicel
--> celmembranen versmelten +inhoud v zaadcel w in cytoplasma v eicel v eicel opgenomen
> tussenstuk en staart blijven buiten
Ontstaan van het bevruchtingsmembraan
> vlak onder eicelmembraan liggen groot aantal corticale granulen
> nadat zaadcel is binnengedrongen zullen deze blaasjes hun inhoud uitstorten in de ruimte
tussen celmembraan en pellucidevlies
-->pellucidevlies hardt uit tot e voor andere zaadcel n ondoordringbaar bevruchtingsmembraan
--> dit proces = corticale reactie
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AlexineVerhelst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.