Architectuur van het wonen
2 onderdelen:
1. Wooncultuur = micro‐studie van Vlaamse huis naar de wortels van het huis)
2. Wonen en architectuur: intro, woninganalyse, woning‐typologieën, architectuurstijlen
Doelen:
- Evolutie van eigen wooncultuur
- Theoretische concepten (gender, klasse, moderniteit, huiselijkheid, …)
- Ingrediënten van woninganalyse opsommen en uitleggen
- Herkennen en benoemen van factoren die woningtypologie beïnvloeden
- Karakteriseren van fysieke en sociale ruimten
- Interactie tussen tijdsgeest en woonverwachtingen
Wooncultuur:
1. Macroschaal = maatschappelijke veranderingen die wooncultuur beïnvloeden worden
Demografische en culturele evoluties
Individualiseringsprocessen
Woonbehoeften, combineren van woonplaatsen
Vervagen van grens wonen/werken en privaat/publiek
1. Microschaal = hoe wonen vorm krijgt door diverse actoren (concrete schaal), verkenning op basis
van de levenswijze van bewoners antropologische dimensie van het huis
Gender, klasse en stratificatie
Historische verschuivingen
Typologische evolutie van de kamer
Woonideologieën
Ideeën over wooninrichting
Doelstellingen:
- Reflectie rol van de ontwerper
- Evolutie Vlaamse huis
- Analyse wetenschappelijke teksten
- Relevante maatschappelijke veranderingen
- Plannen en foto’s van woningen en interieurs analyseren en verklaren
,Inleiding
Wat is wonen?
- Wuon (blijven, zich ophouden)
- Wuwian (tevreden zijn)
- Een ruimte huis bouwen
Huis = geen thuis
Onderverdeling van het huis:
1. Fysieke huis = materiële cultuur (antropologie)
2. Gebruik van het huis = handelingen en rituelen (antropologie)
3. Mentale huis = bekentenisgeving en relaties (antropologie + sociologie)
Kunstmatige opsplitsing om de verschillende lagen afzonderlijk te kunnen ontleden
Relatie tussen fysieke en sociale ruimte = gehanteerd denkmodel van de onderzoeker
1. Ruimte als neutrale achtergrond = vaak binnen niet-ruimte gerelateerde disciplines
2. Ruimte als instrument = binnen de planning
3. Ruimte als podium voor verandering = wisselwerking tussen ruimte en gebruiker
Interessant binnen architectuur
Huis vertelt ons:
- Levenswijze en belangen
- Identiteit
- Opvoeding en sociale rollen
- Verhouding tgv natuur
Idee dat mensen hun huis bouwen en inrichten volgens persoonlijkheid en smaak
Woonbeleid
= overheidsbeleid vanaf WOII
Twee visies:
- Katholieken = wet De Taeye (1948) = bouw van goedkope woningen met premies
- Socialisten = wet Brunfaut (1949) = financiëring grote sociale woonprojecten
Katholieke huisvestigingsbeleid domineerde:
Impliciet woonbeleid = onrechtstreeks beleid (niet actief woningbouw sturen, burgers faciliteren)
- Baksteen = sterk gestimuleerd door de CVP via wet van De Taeye
- Geen premies meer, belastingsvermindering
- Matteüseffect: rijken worden rijker, armen armer
- Woonbonus tot dec. 2019: rijken konden meer inbrengen dan andere (huurders)
Geliefde woonvormen = fermette
,Spelers:
Verzuiling
- katholieke zuil
- socialistische zuil
- liberale zuil
- zuil = dienstverlening verschaffen aan een segment van de populatie gaande van gebouwen
Bemiddeling = middelveldorganisatie
Boerenbond en boerinnenbond
- Promotie familieleven (dam tegen socialisme en versterking platteland)
- Wooncultuur educatie
- Steunden visie van de CVP
- Boerinnenbond = dienst wonen (communicatie over huishoudkunde en wooncultuur)
- Boerenbond = technische dienst (advies over stallen, techniek, ontwerp modelwoningen, …)
ACW: 1955, oprichting van de christelijke centrale voor de huisvestiging
- Katholieke arbeidersvrouwen = KAV = 1935, praktische school en lessen huishoudkunde
- Katholieke werkliedenbonden = KWB = 1955, secretariaat christelijke centrale voor huisvestiging
Christelijke arbeiderswoningen:
- Promotie van privaat initiatief= bij voorkeur huis met tuin
- Arbeiders met beperkt inkomen = huren of sociale vestiging = engagement in de sociale sector
Tijdens jaren 60-70: één modelwoning van de KAV
Socialistische vooruitziende vrouwen en socialistische partij:
- Promotie van sociale huisvestiging
- Woonadvies via het blad stem der vrouw
- Architect Jul De Roover schreef voor het blad
NHM (nationale huisvestigingsmaatschappij)
- Studiedienst van nationale huisvestigingsmaatschappij sociale huurwoningen
- Professioneel blad ‘wonen’ gericht op architecten en ambtenaren
NMKL (nationale maatschappij voor de kleine landeigendom)
- Rurale sociale koopwoningen (platteland)
- Voorzien voor kleinlandbouw
Vrouw in Middenstand en burgerij
- Maandelijks magazine
- Wooncultuur 10%
- Lessen huishoudkunde
- Commerciële interieurbladen
- Gericht op middenklasse vrouwen
Goede architectuur
- architectuurtijdschriften
- tot hogere klasse
, De keuken
= symbool van techniek en comfort
Typologische evolutie van de keuken
19e eeuwse burgerhuis
- een front- en backstage (verschillende hoogtes op zelfde verdiep
- keuken achteraan (achter de trap) of in kelderverdiep
- hogere bevolkingslagen
Bourgeois buitenverblijf Les Zéphirs, Westende
- huis van een dokter
- keuken en meiden in de kelder (lift)
- gelijk aan herenhuis
Modernisering begin 20e eeuw eerst bij hogere klasse
- reden = dienstbodenvraagstuk (moeilijk te vinden personeel goedkopere jobs)
- keukenuitrusting verbeteren
Amerikaanse huishoudkundigen = rationalisering en efficientieprincipes ontwikkeld van midden 19 e eeuw
Frankfürter Küche (1926) = pionier van de rationale keuken = Europees modernisme (vormentaal)
CUBEX-keuken:
- Congres Internationaux d’Architecture Moderne (CIAM III) in Brussel (1929)
- Louis-Herman De Koninck (inspiratie = Frankfurt keuken)
Jaren 20-30: bij welgestelden = rationele keuken of laboratoriumkeuken
- In interbellum tot bij hogere middenklasse
- Gepubliceerd in KAVblad
- Lagere lagen van bevolking?
Te duur
Keuken = woonruimte
Jaren 50-60: rationele of werkkeuken (bij iedereen)
- Democratisering van de keuken
- Doorgeefkasten (energiebesparingen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikavandenbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.